Læknablaðið : fylgirit - 15.12.1996, Blaðsíða 33

LÆKNABLAÐIÐ 1996; 82/FYLGIRIT 34
33
E-31. Jákvæð fylgni milli níturoxíð-
myndunar og sympatískrar æðaþrengj-
andi taugavirkni til beinagrindarvöðva í
ungum körlum
Jón Ólafur Skarphéðinsson*, Mikael Elam**,
Lennart Jungersten***, B. Gunnar Wallin**
Frá *Lífeðlisfrœðistofnun HÍ, **klínískri taugalí-
feðlisfræði og ***klínískri lífeðlisfrœði, Sahl-
grenska sjúkrahúsinu Gautaborg
Skráningar á sympatískri taugavirkni til æða
beinagrindarvöðva (muscle nerve sympathetic
activity, MSA) sýna mikinn breytileika milli heil-
brigðra einstaklinga. Sýnt hefur verið fram á góða
samsvörun milli noradrenalínlosunar frá hjarta og
nýrum og MSA. Til samans ákvarða æðar vöðva,
nýrna og hjarta töluverðan hluta heildarviðnáms
æðakerfisins. Hins vegar sýna rannsóknir ekkert
samband milli MSA og hvfldarblóðþrýstings heil-
brigðra einstaklinga. Því vildum við kanna hvort
samsvörun fyndist milli MSA og myndunar nítur-
oxíðs (nitric oxide, NO) sem er æðavíkkari og
myndast meðal annars í æðaþeli.
Rannsakaður var 21 karl á aldrinum 20-30 ára,
sjálfboðaliðar. Tveimur dögum fyrir rannsókn
fengu þeir ýtarleg fyrirmæli um nítratsnautt fæði
sem þeim bar að halda fram yfir rannsókn, en við
þær aðstæður endurspeglar nítratmagn í blóði nít-
uroxíðmyndun í líkamanum, einkum æðaþeli.
Rafvirkni sympatískra taugaþráða til æða beina-
grindarvöðva (MSA) var síðan skráð, í liggjandi
stöðu, frá n. peroneus við fibula-höfuðið. Tauga-
virknin var skráð í 15 mínútur ásamt hjartarafriti
og blóðþrýstingi. I lok skráningartímans var dreg-
ið blóð úr bláæð í olnbogabót. Blóðið var skilið og
blóðvökvinn frystur og geymdur þar til nítrat-
magnið í sýnunum var mælt.
AUir einstaklingarnir höfðu blóðþrýsting undir
háþrýstimörkum og þyngdarstuðul undir offitu-
mörkum. Engin fylgni var milli blóðþrýstings og
MSA. Jákvæð fylgni fékkst hins vegar milli MSA
og nítratmagns í blóðvökva.
Þessar niðurstöður benda til að því hærri sem
virknin er í sympatískum taugaþráðum til vöðva-
æða, þeim mun meira níturoxíð myndist. Líklegt
er því að jafnvægi sé milli æðavíkkandi nítur-
oxíðmyndunar í æðaþeli og æðaþrengjandi
sympatískrar taugavirkni. Röskun á þessu jafn-
vægi gæti verið mikilvægur þáttur í þróun háþrýst-
ings.
E-32. Hefur komplímentþáttur C4B
áhrif á horfur sjúklinga með kransæða-
sjúkdóm
Judit Kramer*, Sigurður Þór Sigurðarson**, Sig-
urður Böðvarsson**, Garðar Sigurðsson***,
Georg Fttst*, Guðmundur Porgeirsson**, Guð-
mundur Jóhann Arason****
Frá *National Institute of Haematology, Blood
Transfusion and Immunology, Búdapest, **lyf-
lœkningadeild Landspítalans, ***bráðamóttöku
Sjúkrahúss Reykjavíkur, ****Rannsóknastofu HÍ
í ónœmisfrœði
Komplímentþáttur C4B gegnir mikilvægu hlut-
verki í ónæmisvörnum líkamans. Samkvæmt eldri
rannsóknum okkar (1) er arfbundinn skortur á
þessum þætti marktækt sjaldgæfari meðal heil-
brigðra Ungverja á aldrinum 60-90 ára en meðal
þeirra sem yngri eru. Þetta gæti bent til að
C4B*Q0 (=skortur á C4B) geti verið áhættuþátt-
ur þegar líður á ævina. í samræmi við þetta hefur
komið í ljós að C4B*Q0 er marktækt algengara í
ungverskum hjartasjúklingum en í jafnöldrum
þeirra (2) og slfkir sjúklingar hafa hærri ASAT
gildi (sem talið er endurspegla útbreiddari vefja-
skemmd) og verri lífshorfur en sjúklingar sem
ekki hafa C4B*Q0. C4 genin eru hluti af svæði þar
sem mörg samhliða gen erfast gjarnan sem ein
heild án endurraðana, það er HLA-svæði 6. litn-
ings. Það er því erfitt að dæma um hvort fylgni
C4B*Q0 við horfur hjartasjúklinga á rætur að
rekja til galla í C4B geninu sjálfu eða galla í ná-
lægu geni. Ein leið til að komast nær hinu sanna er
að endurtaka rannsóknir okkar í þýði þar sem
HLA-arfgerðir eru verulega frábrugðnar því sem
gerist meðal Ungverja. Við erum nú að athuga
fylgni kransæðasjúkdóms við afurðir HLA-
tengdu genanna C4B, C4A og Bf í íslendingum.
Skoðaðir eru allir sjúklingar sem koma á bráða-
móttöku Landspítalans eða Sjúkrahúss Reykja-
víkur með brjóstverk sem aðalkvörtun. Sjúkling-
ar sem greinast með kransæðasjúkdóm verða
bornir saman við afgang sjúklingahópsins og við
400 heilbrigða íslenska blóðgjafa. Ætlunin er að
safna 1000 sýnum, þar af 300 í fyrri hluta rann-
sóknar. Þessum hluta er nú að ljúka og verða
niðurstöður kynntar á ráðstefnunni.
HEIMILDIR
1. Kramer J, et al. Hum Genet 1991; 86: 595-8
2. Kramer J, et al. BMJ 1994; 309: 313-4