Læknablaðið : fylgirit - 15.12.1996, Side 49
LÆKNABLAÐIÐ 1996; 82/FYLGIRIT 34
49
Ályktun: Þótt ekki sé tímabært að draga of
miklar ályktanir af niðurstöðunum benda þær til
að í psoriasis séu víxlvirkar (cross-reactive) T-
frumur sem greina samsvarandi epitóp á M-pró-
tínum streptókokka og keratínum yfirhúðar og
samrýmast þeirri tilgátu að sameindahermun eigi
þátt í tilurð og meingerð psoriasis.
E-67. Bólusetning ungbarna með fjöl-
sykru pneumókokkus af hjúpgerð 6B
sem tengd er við tetanus toxoíð prótín
(Pn6B-TT). Ónæmissvar og öryggi
Sigurveig Þ. Sigurðardóttir*, Gestur Viðarsson*,
Þórólfur Guðnason**, Sveinn Kjartansson***,
Karl G. Kristinsson****, Steinn Jónsson*****,
Helgi Valdimarsson*, Gerald Schiffman******,
Rachel Schneerson*******, Ingileif Jónsdóttir*
Frá *Rannsóknadeild Hlíónœmisfrœði, **barna-
deild Landspítalans, ****sýkladeild Landspítal-
ans, ***barnadeild Heilsuverndarstöðvar Reykja-
víkur, ****lyfjadeild Sjúkrahúss Reykjavíkur,
******State University of New York, New York,
*******National Institute of Child Health and
Developement, Bethesda
Pneumókokkar valda stórum hluta sýkinga í
börnum. Þeir eru algengasta orsök bráðrar eyrna-
bólgu og valda einnig lungnabólgu, blóðsýkingu
og heilahimnubólgu. Sýklalyfjaónæmi pneumó-
kokka hefur verið vaxandi sem eykur á þörfina
fyrir bóluefni. Börn undir tveggja til þriggja ára
aldri geta ekki myndað mótefni gegn fjölsykrum
og er því ekkert virkt bóluefni til fyrir þennan
aldurshóp. Tenging fjölsykra við prótín hefur gef-
ið góða raun við bólusetningu gegn Haemophilus
influenzae type B. I þessari rannsókn var kannað
öryggi og ónæmisvekjandi eiginleikar Pn6B-TT í
tveimur hópum ungbarna.
Börn voru frumbólusett við þriggja, fjögurra og
sex mánaða aldur (Hópur A, n=21) og við sjö og
níu mánaða aldur (Hópur B, n=19). Engin alvar-
leg aukaverkun átti sér stað. Eftir frumbólusetn-
ingu mældist Pn6B-IgG (ELISA) geometrískt
mean (GM) 0,62 pg/mL (p=,367) í hópi A við sjö
mánaða aldur og 1,22 (p< ,001) í hópi B við 10
mánaða aldur. Heildar Pn6B mótefni (RIA)
mældust 44 ng Ab N/mL (p<,053) í hópi A og 211
(p<,001) í hópi B. Marktæk hækkun varð líka í
Pn6B-IgM og IgA. Endurbólusetning við 18 mán-
aða aldur olli endursvari í Pn6B-IgG og heildar
Pn6B mótefnum, og 62% í hópi A and 79% í hópi
B mynduðu heildar mótefni >300 ng Ab N/mL.
Virkni mótefna (opsonic activity), eftir frum- og
endurbólusetningu, sýndi góða fylgni við Pn6B-
mótefna magn. Þeir sem ræktuðust endurtekið
með Pn6B reyndust hafa lélegt IgG svar. Þessar
niðurstöður sýna að Pn6B-TT er öruggt, veldur
myndun virkra mótefna og vekur ónæmisminni í
ungum börnum.
E-68. Eðli og sértækni T-frumulína og
stofnrækta úr sjúklingum með psoriasis
Hekla Sigmundsdóttir*, Bárður Sigurgeirsson**,
Michael F. Good***, Helgi Valdimarsson*, Ingi-
leif Jónsdóttir*
Frá *Rannsóknastofu HÍ í ónœmisfrœði,
**Sjúkrahúsi Reykjavíkur, ***Molecular Im-
munology Unit, Queensland Institute of Medical
Research, Brisbane
Inngangur: Við höfum sýnt að virkur psoriasis
er tengdur aukinni tíðni á Thl líkum frumum sem
greina epitóp sameiginleg M-prótínum streptó-
kokka og keratíni og þær hverfa úr blóði samfara
klínískum bata. T-frumulínum og stofnræktum
(clones) verður komið til og rannsakað hvort þær
greini epitóp keratína, sem eru yfirtjáð í psoriasis
og líkjast peptíðum M-prótína og sýna þannig
með beinum hætti hvort víxlvirkar T-frumur séu
til staðar í psoriasis.
Framkvæmd: T-frumur voru einangraðar úr
blóði psoriasissjúklinga og örvaðar með M-pró-
tíni streptókokka og ræktaður T-frumulínur og
T-stofnræktir. Sértækni T-frumulína og stofn-
rækta er prófuð með því að örva þær með M-
prótíni, M-peptíðum og keratínpeptíðum og
mæla frumufjölgun og IFNy myndun. Gerð
TcRVþ og einkennissameindir (CD4, CD8,
CD45) og eru mældar með flúrskinslitun og grein-
ingu í flæðisjá.
Niðurstöður: Ur einum sjúklingi fengust 27 lín-
ur og 12 þeirra hafa verið klónaðar og 96 stofn-
ræktir frystar. Átján þeirra sýndu sterka svörun
gegn M-prótíni og er unnið að fíngreiningu á sér-
tækni þeirra. Fyrstu prófanir sýna að af fimm
M-prótínsértækum stofnræktum fannst einn sem
greinir peptíð M-146, og önnur sem svarar kera-
tínpeptíði 146 en samsvarandi M-peptíði veikt.
Góð samsvörun var milli frumufjölgunar og IFNy
myndunar.
Ályktun: Niðurstöður benda til að í psoriasis
séu til staðar víxlvirkar (cross-reactive) T-frumur
sem greina samsvarandi epitóp á M-prótínum
streptókokka og keratínum sem eru yfirtjáð í
psoriasis. Þær samrýmast þeirri kenningu að
„súperantígen" (P-hemólýtískra streptókokka
geti virkjað T-frumur og boðefni þeirra geti örvað
tjáningu keratíns, sem hafi amínósýrur sameigin-
legar með M-prótínum og þannig viðhaldist virk-
ar „víxlirkar" T-frumur í psoriasisblettunum.