Læknablaðið : fylgirit - 15.12.1996, Side 95

LÆKNABLAÐIÐ 1996; 82/FYLGIRIT 34
95
krufðir, stórsæjar breytingar skráðar og bitar af
öllum helstu líffærum teknir til vefjarannsókna.
Stórsæ skoðun: Föl tálkn stundum með depil-
blæðingum, blæðingar í augum, roði og í ýmsum
innri líffærum, ennfremur margúll (hematoma)
undir roði í stöku tilfelli. Þessar breytingar sáust
jafnt af völdum beggja sjúkdóma. Sár á roði af
völdum kýlaveikibróður voru jafnan grunn með
blæðingu í jöðrum, en kýlaveiki olli gjarnan dýpri
sárum og blæðingum í holdi. í milta og nýrum sást
umfangsmikið vefjadrep í stöku tilfelli, öðru
fremur í kýlaveikum fiski. Þessar breytingar voru
mismiklar í fiskum eftir því hve bráð sýkin var.
Smásjárskoðun: Bakteríur sáust í nær öllum
líffærum, einkum í innþekju æða. Þar ollu þær
vefjadrepi og blæðingum og fjölgun hvítfrumna,
einkum átfrumna. Blæðingar voru mest áberandi
í nýrum, milta og vöðvum.
Kýlaveikibakterían Ass virðist valda nokkru
meiri vefjaskemmdum en Asa bakterían, sem
meðal annars lýsir sér í svæsnari roð- og holdsár-
um og umfangsmeira vefjadrepi.
V-73. Framleiðsla á kjarna- og hjúppró-
tínbútum visnuveiru í E. coli
Björg Rafnar, Sigurbjörg Porsteinsdóttir
Frá Tilraunastöð FIÍ í meinafrœði að Keldum
Visnuveira er lentiveira í kindum sem veldur
heilabólgu. Lentiveirur hafa allar svipaða skipan
erfðaefnis. Þær hafa gen fyrir kjarnaprótín (gag)
og hjúpprótín (env) sem eru byggingarprótín,
fyrir hvata (pol) og stjórnprótín. Markmið rann-
sóknar er að framleiða búta úr gag og env bygg-
ingarprótínum visnuveiru til að kortleggja væki
og vækiseiningar sem ónæmissvar í visnusýkingu
beinist gegn.
Sýkingarhæfur visnuveiru klón KV1772-kv72/
67 var notaður sem DNA-gjafi. gag geninu var
skipt í sjö hluta af stærðinni 130-325 basar og env
geninu í níu hluta af stærðinni 230-635 basar.
Klónað var inn í pGex genaferju og prótínbútarn-
ir síðan tjáðir í E. coli sem samrunaprótín á gluta-
thion transferasa (GST). Stærðin á samrunapró-
tínbútunum er 32,3-38,8 kD fyrir gag en 35,9-
50,8 kD fyrir env.
Tekist hefur að tjá og framleiða alla sjö gag
bútana og suma í miklum mæli. Kindur sem bólu-
settar eru með heilu gag prótíni sýna mótefna-
svörun gegn sex gag bútum í prótínþrykki og þrír
gag bútar örva eitilfrumur visnusýktra kinda. Erf-
iðara er að fá tjáningu á env bútunum en kindur
bólusettar með heilu env prótíni hafa mótefna-
svörun gegn þeim fjórum env bútum sem gengur
að tjá. Verið er að reyna að tjá fleiri env búta með
því að rækta bakteríurnar með genaferjunum við
mismunandi aðstæður. Áætlað er að athuga mót-
efnasvar gegn bútunum í kindum sýktum með
mismunandi visnu- og mæðiveirustofnum. Einnig
að rannsaka þróun mótefnasvarsins gegn einstaka
bútum. Ef mótefnasvar kemur snemma upp gegn
bútum sem auðvelt er að framleiða, má nota þá
sem væki í ELISA próf.
Rannís styrkir rannsóknina.
V-74. Lyfferill penicillíns og ceftríaxóns í
sermi og lungum músa
Helga Erlendsdóttir, Sóley Ómarsdóttir, Viðar
Magnússon, Sigurður Guðmundsson
Frá sýklafræðideild Landspítalans, lœknadeild
HÍ, lyflœkningadeild Landspítalans
Inngangur: Við skömmtun sýklalyfja er oftast
tekið mið af þéttni þeirra í sermi, en litlar upplýs-
ingar eru um þéttni í lungum. Kannaður var lyf-
ferill penicillíns og ceftríaxóns í músum og að-
gengi þeirra í músalungum. Notaðir voru
skammtar sem eru sambærilegir (mg/kg) við
skammta hjá mönnum.
Efniviður: Notaðar voru ICR mýs —30 g að
þyngd. Sýklalyfin voru gefin undir húð í einum
skammti. Skammtar penicillíns voru 1, 10, 50 og
100 mg/kg, og ceftríaxóns 1, 10 og 100 mg/kg.
Samtímis blóðsýnum voru lungun fjarlægð og
skornir úr þeim þrír bitar (5-15 mg) og afgangur-
inn síðan mulinn í saltvatni. Voru sýnin tekin á
átta (penicillín) og sex (ceftríaxón) mismunandi
tímapunktum. Þéttni penicillíns var mæld með
Micrococcus lutea og ceftríaxóns með E. coli.
Reiknaður var helmingunartími (t1/2) í sermi og
lungum, Cmax og tími yfir hammörkum (t>MIC)
næms og ónæms pneumókokkastofns.
Niðurstöður: Niðurstöðum úr lungnamulningi
og lungnabitum bar vel saman. Við skammta 1,
10, 50 og 100 mg/kg var t1/2 penicillín í sermi 12-16
mínútur og í lungnabitum 14-22 mínútur. Við L10
og lOOmg/kg var t1/2 ceftríaxón í sermi 65-52 mín-
útur og í lungnabitum 72-81 mínútur. Cmax fyrir
bæði lyfin var mun hærri í sermi en lungum, þre-
falt við penicillín og fjórfalt við ceftríaxón. Pen-
icillín t>MICnæmur var 102-220 mínútur eftir
skömmtum, en t>MICónæmur 1-117 mínútur. Sam-
svarandi ceftríaxón t>MIC voru 9,3-12,2 klst. og
3,3-7,3 klst. Munur á t>MIC í sermi og lungum
var lítill.
Ályktun: t^ beggja lyfja var lengri í lunga en í
sermi, 20-50%, og þéttni í sermi 0,5-4,0 sinnum
hærri en í lunga. Munur á t>MIC var hins vegar
lítill, þannig að unnt er að nota lyfferil í sermi við
útreikninga á lyfhrifum í lungum.