Læknablaðið : fylgirit - 01.12.1998, Síða 78

78
LÆKNABLAÐIÐ 1998; 84/FYLGIRIT 37
og fremst hafa leitt til langvarandi kvíðasjúk-
dóma. Ekki er sjáanleg nein veruleg aukning á
alvarlegri geðsjúkdómum hjá þessum hópi.
E-107. Nýgengi óvakinna floga á íslandi
Elías Olafsson, W. Allan Hauser, Pétur Lúð-
vígsson, Dale Hesdorffer, Olafur Kjartansson,
Gunnar Guðmundsson
Inngangur: Tilgangur rannsóknarinnar var
að ákvarða nýgengi óvakinna floga (unpro-
voked seizures) á Islandi.
Efniviður og aðferðir: Öll nýgreind tilfelli
af flogum voru fundin á framskyggnan hátt
milli 1. desember 1995 og 31. mars 1997. Not-
að var leitarkerfi sem náði um allt land. Flog
voru flokkuð eftir tegundum, orsök og floga-
heilkennum (epileptic syndromes).
Niðurstöður: Nýgengi óvakinna floga var
57 á 100.000, karlar 59 og konur 56. Nýgengi
aldursstillt fyrir íbúum Bandaríkjanna árið
1970 var svipað fyrir konur (53) og karla (52).
Orsök floganna var óþekkt í 69% tilvika. 146%
tilvika var um staðflog (partial seizure) að
ræða. Aldurstengt nýgengi var hæst í yngstu og
elstu aldurshópunum.
Umræða: I samanburði við nýlegar rann-
sóknir á nýgengi á Vesturlöndum er nýgengi
óvakinna floga á Islandi svipað og þar. Aldurs-
tengt nýgengi í börnum og ungu fólki hér á
landi er hærra en á Vesturlöndum en nokkuð
lægra í eldra fólki.
E-108. Dánartíðni meðal þeirra sem feng-
ið hafa flogakast
Vilhjálmur Rafnsson", Elías Ólafsson21, W.
Allen Hauser31, Gunnar Guðmundsson2>
Frá "Rannsóknastofu í heilbrigðisfrœði HI,
2>taugalœkningadeild Landspítalans, "Sergiev-
sky Center, Columbia University New York
Inngangur: Tilgangur rannsóknarinnar var
að athuga dánarmynstur hóps fólks sem greinst
hafði með flogaköst.
Efniviður og aðferðir: Hópinn mynduðu
224 einstaklingar sem greindust með flogaköst
hér á landi á fimm ára tímabili 1960 til 1964.
Upplýsingar um dánarmein og dánardag feng-
ust með tölvutengingu á kennitölum við þjóð-
skrá og dánarmeinaskrá að fengnu leyfi Tölvu-
nefndar. Væntanlegur fjöldi látinna var fenginn
á grunni fjölda mannára sem fylgst var með í
hópnum í fimm ára aldurshópum á hverju ári
rannsóknartímans, margfaldað með dánartíðni
fyrir einstök dánarmein meðal íslensku þjóðar-
innar skipt eftir kyni. Staðaldánarhlutfall (SMR)
og 95% öryggismörk (95% CI) voru reiknuð.
Fylgst var með einstaklingunum frá 20 ára
aldri til dánardægurs eða til 1. desember 1995.
Niðurstöður: Dánartíðni vegna allra dánar-
meina var há (SMR 2,06; 95% CI 1,43-2,88)
meðal karla en lág meðal kvenna (SMR 0,76;
95% CI 0,36-1,40). Átta karlar höfðu dáið vegna
slysa, eitrana og ofbeldisverka miðað við vænti-
töluna 2,95 (SMR 2,71; 95% CI 1,17-5,34).
Meðal karla voru fjögur sjálfsmorð þegar vænta
mátti 0,72 (SMR 5,56; 95% CI 1,49-14,22).
Karlar sem fengið höfðu flog af óþekktum ástæð-
um höfðu háa dánartíðni vegna allra dánarmeina
(SMR 1,56; 95% CI 0,95-2,40), en fleiri höfðu
framið sjálfsmorð en vænta mátti eða þrír (SMR
5,08; 95% CI 1,02-14,86). Sjúklingar með
flogaköst sem voru með einkenni sjúkdóms
höfðu háa dánartíðni vegna allra dánarmeina,
allra krabbameina, heilblóðfalla og slysa.
Ályktanir: Það er greinilegur munur kynja í
þessari rannsókn, dánartíðnin er hærri meðal
karla en kvenna. Há dánartíðni vegna allra dán-
armeina meðal karla er vegna slysa og sjálfs-
morða. Dánartíðni vegna sjálfsmorða meðal
karla sem fengið hafa flogaköst sem ekki eru
rakin til sjúkdóms sýnir að þörf er á frekari
rannsóknum með forvarnir í huga.
E-109. Náttúruleg saga heila- og mænu-
siggs á Islandi. Rannsókn á heilli þjóð
John E.G. Benedikz
Frá taugalœkningadeild Landspítalans
Tilgangur: Markmiðið er að rannsaka nátt-
úrulega sögu heila- og mænusiggs (multiple
sclerosis, MS) hjá heilli þjóð.
Efniviður og aðferðir: Allir heila- og
mænusiggssjúklingar á Islandi sem fyrst fengu
sín einkenni á árabilinu frá 1900 til 1995. Not-
uð eru skilmerki Posers og Kurtzkes til þess að
flokka sjúklingana eftir alvarleika einkenna.
Góðkynja 1-3, miðlungs 4-6, svæsin 7-9.
Heildarfjöldi sjúklinga er 358, þar af 232 konur
og kynjahlutfall er 1,8. Þann 1. janúar 1995
voru 265 lifandi, þar af 178 konur og kynja-
hlutfall 2,0. Aldursstillt algengi jókst úr 37
fyrir 100.000 árið 1940 í 100 fyrir 100.000 árið
1990.
Niðurstöður: 1. Metin var fötlun sjúklings
við upphaf hvers áratugar. Hlutfallslegur fjöldi
vægra tilfella jókst úr 50% í upphafi fimmta
áratugarins í 65% í upphafi þess 10. 2. Metin
var versnun fötlunar í öllum hópnum, og einnig