Læknablaðið : fylgirit - 01.12.1998, Side 98
98
LÆKNABLAÐIÐ 1998; 84/FYLGIRIT 37
Efniviður og aðferðir: Sérhæfða melanó-
kortín-4 antagonistanum HS028 var dælt stöð-
ugt inn í mænuvökva (1,0 |al/h) í 34 karlkyns
Wistar rotta í sjö sólarhringa. Notað var brain
infusion kit sem tengt var við osmósu smádælu.
Dælingarhraði efnis var frá 7x105 nmól/h til
7x10 ' nmól/h. Tilbúnum mænuvökva (ACSF)
var dælt í rottur í viðmiðunarhópi. Dýrin voru
vegin annan eða þriðja hvern dag og þá var
einnig skráð fæðuneysla.
Niðurstöður: Niðurstöður eru þær að í við-
miðunarhópi og í hópunum sem fengu 7xl0'\
7xl0"4 og 7xl0'3 nmól/h minnkaði fæðuneysla
og þyngdaraukning lækkaði miðað við grunn-
línu fyrir hvern hóp fyrir aðgerð. I þeim tvemur
hópum sem fengu 0,07 og 0,7 nmól/h af HS028
jókst fæðuneysla miðað við grunnlínu í hvorum
hópi fyrir aðgerð og tölfræðilega marktæk aukn-
ing (p<0,05) varð á þyngdaraukningu/sólarhring
í þeim hópum miðað við viðmiðunarhópinn.
Alyktanir: Niðurstöður skjóta stoðum undir
að melanókortín-4 viðtakar gegni veigamiklu
hlutverki í stjórnun fæðuneyslu og líkams-
þunga.
V-26. Sjónhimnurit keila í kanínum og
marsvínum
Anna Lára Möller, Þór Eysteinsson
Frá Lífeðlisfrœðistofnun HI
Inngangur: Þegar sjónhimna er aðlöguð
ljósi er hægt að skrá sjónhimnurit (ERG) keila,
og vitað er að við ljósaðlögun verða miklar
breytingar í ERG keila hjá mönnum og öpum
(með tvær til þrjár tegundir keila) og hjá mús-
unt (með eina tegund keila). Þessar tegundir
hafa æðar í sjónhimnu. I þessari rannsókn var
athugað hvort sama eigi við um tegundir spen-
dýra með takmarkað af æðum í sjónu (kanín-
ur), eða engar æðar (marsvín) og sem hafa tvær
tegundir keila en alls ólík ERG í rökkri.
Efniviður og aðferðir: ERG voru skráð frá
svæfðum kanínum og marsvínum með skrán-
ingarskautum úr stálvír, sem staðsett voru á
hornhimnu augans. Koparvír staðsettur í munni
var notaður sem viðmiðunarskaut og nál undir
húð var notuð sem jarðtenging. Skráning var
mögnuð 1000-falt, með bandvídd 1-1000 Hz,
og niðurstöður fluttar í tölvu með A/D breyti-
korti. Hornhimna var staðdeyfð með propara-
caine, sjáaldur víkkað með mýdríacíl dropum.
ERG var vakið með stuttum (20 msek.) ljós-
blikkum og sjónhimna aðlöguð stöðugu hvítu
bakgrunnsljósi.
Niðurstöður: í rökkri er b-bylgja stærri að
spennu en a-bylgja í ERG kanína en hið gagn-
stæða hjá marsvínum. f ERG keila er hins veg-
ar b-bylgja stærri að spennu en a-bylgja hjá
báðum tegundum. Eftir að kveikt er á bak-
grunnsljósi eftir aðlögun að rökkri hækkar
spenna b-bylgju í báðum tegundum, um allt að
50%, háð birtumagni áreita og bakgrunns.
Þetta ferli nær hámarki eftir um 5 mínútur í
marsvínum, en um 10 mínútur í kanínum. Við
aðlögun að ljósi styttist dvöl b-bylgju úr 35
msek. í 27 msek. hjá kanínum en ekki hjá mar-
svínum. í ERG keila hjá kanínum eru sveiflu-
spennur (oscillatory potentials) sem stækka að
spennu við aðlögun að ljósi. Sveifluspennur
eru í ERG marsvína þegar það er skráð í rökkri,
en engar í ERG keila.
Alyktanir: Sjónhimnurit keila eykst að
spennu án þess dvöl breytist við ljósaðlögun í
marsvínum. Þessar breytingar eru hraðari en í
kanínum og öðrum spendýrum með æðar í
sjónhimnu. Niðurstöður benda til að önnur ferli
ráði ljósaðlögun ERG keila hjá marsvínum en
kanínum.
V-27. Samdráttur í einangruðum sléttum
vöðvafrumum
Atli Jósefsson, Stefán B. Sigurðsson
Frá Lífeðlisfrœðistofmn HÍ
Inngangur: Patch clamp tækni er aðferð til
að skrá virkni jónaganga í frumuhimnum. For-
senda skráningarinnar er að fruman sé ekki
tengd öðrum frumum með gap-junctions eða
því um líku. Sléttar vöðvafrumur mynda yfir-
leitt eins konar syncytium, það er að segja þær
eru raffræðilega tengdar. Því þarf að rjúfa þau
tengsl og er það gert með því að nota ensím
(proteasa, collagenasa, elastasa) sem rjúfa
tengslin milli frumnanna og losa þær hverja frá
annarri. Miklar umræður eiga sér stað um
ástand þessara frurnna og hvort þær séu yfirleitt
lifandi og geti starfað lífeðlisfræðilega séð.
Efniviður og aðferðir: Til að kanna þetta
höfurn við notað sléttan vöðva úr portæð. Slétti
vöðvinn var einagraður úr æðinni og vefurinn
leystur upp í ensímblöndunni. Einstaka frumur
voru síðan myndaðar gegnum smásjá með
myndbandsupptökuvél. Stærð þeirra var mæld
í hvíld og síðan fylgst með samdrætti sem vak-
inn var með acetylcholine (10'5 M).
Niðurstöður: Um það bil þriðjungur af
frumunum sem skoðaðar voru drógust saman
og styttust þær í um 20% af upphafslengd í