Læknablaðið : fylgirit - 01.12.1998, Síða 107
LÆKNABLAÐIÐ 1998; 84/FYLGIRIT 37
107
jónskiptaskiljun og gelsíun. Meðalmólþyngd
fyrir Ci-3 var ákvörðuð með GP-HPLC og RI-
skynjun með dextrön sem staðla og reyndist
vera um 2000 kD. Einsykrusamsetning Ci-3
var ákvörðuð með metanólýsu, tengingar á milli
þeirra með methýleringsgreiningu og hendni
tenginga var ákvörðuð með NMR-greiningu og
ljóssnúningi.
Niðurstöður: Ci-3 reyndist vera samsett af
(1—>3) og (1—>4)-a-D-glúkópýranósýl eining-
um í hlutföllunum 2:1. Virkni Ci-3 var könnuð
í in vitro átfrumuprófi (phagocytosis assay) og
einnig í in vitro andkomplement prófi (anti-
complimentary assay) og reyndist vera vel virk
í báðum prófum.
Alyktanir: Niðurstöður benda til þess að
vatnsleysanlega fjölsykran Ci-3 úr fjallagrös-
um eigi þátt í ónæmishvetjandi áhrifum vatns-
extraktsins, og gæti því talist til virkra inni-
haldsefna í þessari fornfrægu lækningajurt.
V-45. Fléttumyndunareiginleikar þ-sýkló-
dextrín súlfóbútýl eters natríum salts
Þorsteinn Þorsteinsson, Þorsteinn Loftsson,
Már Másson
Frá lyfjafrœði lyfsala FIÍ
p-Sýklódextrín súlfóbútýl eter natríum salt
(SBEþCD) er neikvætt hlaðin P-sýklódextrín
afleiða með natríum súlfat salt aðskilið frá
vatnsfælna holinu með bútýl eter hliðarhóp.
Hliðarhópnum er ætlað að draga úr áhrifum
súlfat hópsins á fléttumyndun. Sýnt hefur verið
fram á að SBEPCD hefur mikinn leysanleika
og góða fléttumyndunareiginleika í vatnslausn-
um. Markmið þessarar rannsóknar var að kanna
leysanleika og stöðugleikandi áhrif SBEpCD
og bera saman við eiginleika 2-hýdroxýprópýl-
p-sýklódextríns (HPPCD).
Leysanleikaprófanir: Yfirmagn af lyfjunum,
sem voru rannsökuð, var sett í sýklódextrín
vatnslausn og hitað við 120-140°C í 20-40
mínútur. Jafnvægisástandi hafði verið náð við
herbergishita eftir þrjá daga. Þá voru lausnirnar
síaðar og styrkur uppleyst lyfs var mældur með
HPLC tæki.
Stöðugleikarannsóknir: Lyfjastofnlausn var
sett út í stuðpúða sýklódextrínlausnir, sem voru
í hitastjórnuðum sýnarekka, og fylgst með nið-
urbroti lyfsins í HPLC tæki. Fyrsta stigs hraða-
stuðlarnir fyrir niðurbrot lyfsins í sýklódextrín-
lausn (kobs) eða hreinum stuðpúðalausnum (k0)
voru ákvarðaðir út frá línulegri lækkun náttúru-
legrar lógariþma topphæðar á móti tíma. Stöð-
ugleikastuðull lyfs-sýklódextrínsfléttunar (Kc)
og niðurbrotsstuðull fyrir lyf í fléttunni (kc)
voru einnig ákvarðaðir.
Niðurstöður: Fléttumyndunar eiginleikar
SBEþCD voru í meginatriðum sambærilegir
eiginleikum HPpCD, en SBEpCD hefur nokkra
eiginleika umfram HPPCD. í fyrsta lagi hefur
SBEpCD betri fléttumyndunareiginleika fyrir
mjög fitusækin, torleysanleg lyf eins og til
dæmis kalcípótríól. SBEpCD er líklegra til að
gefa AL tegund af leysanleikaferli og þar sem
HPpCD myndaði skýjaða lausn gat SBEPCD
myndað tæra lausn. í öðru lagi eykur SBEpCD
stöðugleika lyfs oftar en HPpCD. f þriðja og
síðasta lagi myndar SBEþCD betri fléttur ef
lyfið ber jákvæða hleðslu. í slíkum tilvikum er
Kc fyrir lyf-SBEþCD fléttu allt að 20 sinnum
stærri en hjá lyf-HPþCD fléttu.
V-46. Fitusækin metrónídazól forlyf.
Samtenging og prófanir á frásogi gegn-
um húð
Þorsteinn Þorsteinsson, Þorgeir H. Sigurðs-
son, Már Másson, Þorsteinn Loftsson
Frá lyfjafrœði lyfsala HÍ
Helsta hindrun við útvortis lyfjagjöf er ysta
lag húðarinnar eða húðþekjan. Ef gefa á lyf út-
vortis þá þarf lyfið að hafa ákveðna eiginleika
til að geta farið í gegnum húðþekjuna. Hægt er
að auka gegndræpi lyfja um húð með því að
auka fituleysanleika þeirra. Markmið rann-
sóknarinnar var að samtengja fitusækin forlyf
til útvortisnotkunar og auka þannig flutning
vatnsleysanlegra lyfja í gegnum húð.
Samtengdar voru nokkrar esterafleiður af
vatnsleysanlega lyfinu metrónídazól við mis-
munandi langar fitusýrur með carbodiimide
kúplun. Ákvarðaður var pH-hraðaferill fyrir
vatnsrof esterafleiða metrónídazól í buffer við
60±0,2°C.
Samkvæmt pH-hraðaferlinum þá var um sér-
hæfða basahvötun að ræða. Vatnsrofið og nið-
urbrot í mannasermi sýndi að esterafleiðurnar
brotna niður í metrónídazól og þar með sýnt
fram á að eiginleikum forlyfs hefur verið náð.
Flæði metrónídazóls og esterafleiðanna í gegn-
um húð hárlausra músa sýndi að margföld
aukning er á myndun metrónídazóls í móttöku-
fasanum út frá esterafleiðunum, miðað við
venjulegt flæði metrónídazóls.
Niðurstöður gefa tilefni til að álykta að est-
erafleiður metrónídazóls séu betri kostur en
lyfið sjálft til útvortisnotkunar þar sem aukn-