Stefnir: tímarit um þjóðmál og fleira. - 01.10.1929, Blaðsíða 59

SKOÐANAKUGUN.
Á öllum tímum hafa verið uppi
menn og stofnanir, sem hafa beitt
skoðanakúgun. Þess vegna er sam-
vizkufrelsi og skoðanafrelsi eitt
af því fyrsta, sem reynt er að
tryggja, hvar sem lýðfrelsi á að
vera.
Skoðanakúgunin fylgir harð-
stjórninni ávalt eins og skugginn
hlutnum. En aðstæðurnar valda
því, að hún verður að koma fram
í ýmsum myndum. Þar sem fólkið
er frjálslynt og vakandi, og vald-
hafinn of veikur á svellinu til
þess að beita beinni kúgun, kemur
hún fram í dulargerfi. Hún kem-
ur þá fram í því, að menn eru
ofsóttir, sviftir atvinnu og bolað
frá öllu ef þeir leyfa sér að hafa
aðrar skoðanir en sá, sem við
völdin situr. En hugarfarið sem á
bak við stendur er það sama. —
Þessar stjórnarathafnir eru eins
og nokkurskonar skráargöt, sem
gægjast má inn um, inn í sauð-
svarta kúgarasálina.
Þegar þesskonar menn ná fast-
ari tökum er ekki að sökum að
spyrja. Þeir koma í ljós eins og
tunglið, þegar fer að dimma. —
Dæmin sunnan og austan úr álf-
unni tala þar sínu glögga máli,
og hefir Stefnir sagt nokkuð frá
þessari kúgun, bæði í Rússlandi
og Miðjarðarhafslöndunum.
1 þessu efni er betra að vera &
verði. Hverjum frjálsbornum
manni má betra þykja að láta
lífið en búa við slík þrælakjör.
Enda vantar ekki píslarvottana
á þessari leið, menn sem hafa
neitað að kalla það hvítt, sem
þeir sáu að var svart, jafnvel
þótt skammbyssan eða hengingar-
ólin eða bálið væri við hendina.
En það er þó til önnur skoð-
anakúgun, sem er enn þá verri, ef
mögulegt væri.
Ef nota mætti það orð, þá hefir
opinbera kúgunin þann kost í för
með sér, að hver góður drengur
finnur til hennar, og særist undan
henni. Hún hleður undir sjálfa sig
sprengiefninu, og þá líður sjaldan
á löngu áður en einhver ber neist-
an að tundrinu.
En það er til önnur skoðana-
kúgun, sem er að því leyti háska-