Félagsbréf - 01.07.1957, Side 59

iÉLAGSBRÉI'
57
klunnalegt í framkomu, — alveg eins og 0rjasæter sjálfur. Hann er
maðurinn, sem kominn er úr skóginum. Eins og kræklótt fura, liert-
ur af vindi og veðri, stendur liann djúpum rótum í norskri mold.
Og þó er hann ekki sá lieimaalningur, að liann uni sér ekki annars
staðar en einmitt á ættaróðalinu. Hann er gagntekinn af óró elgs-
ins, sem stafar af lieitri ást. Hann liarmar í kvæðinu, að hann sé
svo ljótur og liáfættur, ólíkur öðrum, en hún, sem hann elskar, er
svo fín og liljufögur, lítil og létt og mjó. En fyrir álirif hennar verð-
ur jafnvel liinn 1 jóti fríður: Hugur lians verður lireinn, liamurinn
bjartur; það er eins og liann skipti um liug. — Hún er liindin, sem
hann, skógarkóngurinn, stendur andspænis, lotningarfullur, auðmjúkur.
Hvað liún er grönn og frá á fæti. Henni mun auðvelt að flýja þá,
sem elta liana. Sjálfur er liann hringubreiður, ágætt skotmark. Og
veiðimanninum mistekst ekki:
„Blodsproyt og blodspor!
Skogkongen sterk med bráe langbyks
spring upp, men sig á gruve,
kviler so tungt sitt stolte hovud
over den lyng-grá tuve.
Andur so tungt i morgonstilla,
bringa bans er so breid.
Andar in dámen din i dauden,
bind, du som spring pá heid“.
Kvæðið er sérkennilegt fyrir afstöðu liins mikla ástarskálds til
ungra og fagurra kvenna. Ást hans er sterk og karlmannleg, hug-
myndaauðug og heit af þrá; en liann ber svo mikla virðingu fyrir
Iiinni ungu og saklausu mey, að hann hikar við að beita því áhrifa-
valdi, sem gæti sigrað hana. En afneitunin kostar liann það, að
baráttan verður tvísýn og ströng; og liún gæðir kvæði skáldsins
svo lieitum tilfinningum og voldugum myndum, að fátt mun teljast
hliðstætt í norskum kveðskap. — Eitt þeirra stórskálda Noregs, sem
hezt kunni að meta Orjasæter, var Sigrid Undset; enda lofar hún
sjálf að jafnaði þá ábyrgöartilfinningu, sem er einkennandi fvrir
skáldskap lians. Á liinn bóginn metur hún ástrí&una ekki síður.
Sigrid Undset var aldrei lilutlaus í afstöðunni til hennar. Hún dáði