Sveitarstjórnarmál - 01.12.2001, Side 91

Umhverfismál
Fyrir Sólheima var valið neðanjarðarvotlendi. Frá-
veituvatnið streymir i gegnum u.þ.b. 30-50 cm
þykkt lag af fyllingarefnum þar sem í eru rætur
votlendisplantna eftir að búið er að forhreinsa það
með fyrsta þreps hreinsun, rotþró eða öðrum sam-
bærilegum hreinsivirkjum. A 1. mynd sést dæmi-
gert tilbúið votlendi (neðanjarðarvotlendi).
Stærð reitanna er um 25 m1 2, dýpt þeirra 60 cm
og botnhalli 10%o. Til að varna því að fráveituvatn
leki út úr reitunum og til að koma í veg fyrir að
jarðvatn komist í reitina eru reitirnir þéttir með
PVC-dúk. Fyllingarefnið er með kornastærðina
4-10 mm og var votlendisgróðrinum plantað í það.
Við innrennsli og útrennsli í reitina er grófari fyll-

1. mynd. Dæmigerð uppbygging tilbúins votlendis. 1 Rotþró. 2 Innrennsli í gegnum grjótpúkk. 3 Votlendisgróður. 4 Frárennsli í
gegnum grjótpúkk. 5 Brunnur. 6 Vatnsþétt þéttiteppi.
2. Tilraunakerfi Sólheima
Tilraunahreinsikerfið er fólgið í tveimur rotþróm
og ijórum tilraunareitum. í reitina voru notuð mis-
munandi jarðefni (vikur og rauðamöl) og mismun-
andi plöntutegundir (gulstör, tjarnarstör og phrag-
mites communis). Afrennslið frá tilraunareitunum
rennur i nálægan læk. 2. mynd sýnir á skematískan
hátt fráveitukerfi Sólheima.
ing (75-100 mm) og í hana voru sett dreifirör til
að dreifa innrennslinu í reitina og tii að safna því
aftur saman við útrennslið. Sérstakt innrennslis-
virki var haft við innrennsli í reitina og var ætlunin
að nota það til að stjórna innrennslinu. Eftir til-
raunareitina er sýnatökubrunnur þar sem sýni eru
tekin. Frá sýnatökubrunnum rennur hreinsað frá-
rennslið í nálægan læk.
3. mynd. Tilraunareitir, september 1999.
3. Árangur og umræða
Fylgst hefur verið með virkni kerfisins frá árinu
1999. Fyrsta árið var gróðurinn að ná sér á strik og
rótarkerfi hans veikburða miðað við síðari ár.
Fljótlega á fyrsta árinu komu fram erfiðleikar við
rennsli í gegnum reitina sem verið hefur viðvarandi
þrátt fyrir tilraunir til lagfæringa. Astæðan hefur
fýrst og fremst verið mikill þörungagróður af
völdum brennisteinsbaktería (sjá 5. mynd) sem
valdið hefur rennslistregðu í einstökum reitum.