Milli mála - 01.01.2011, Blaðsíða 184

184
samvinnu við sérfræðinga, bæði innlenda og erlenda á sviðinu og
auka samvinnu milli Norðurlandanna um málefni er lúta að
málefnum innflytjenda almennt.
Þótt finna megi að framkvæmd stefnu í málefnum inn flytjenda
á Íslandi má einnig benda á það sem vel er gert. Samvinna ríkisins,
stéttarfélaga og fræðsluaðila um málefni innflytjenda á Íslandi,
sérstaklega fyrir 2007, var mjög öflug og til fyrirmyndar.
Stéttarfélögin á Íslandi voru fljót að átta sig á mikilvægi þess að
innflytjendum stæði íslenskukennsla til boða. Samvinna Samtaka
atvinnulífsins við fræðsluaðila var fyrirtækjum hvatning og fjöl-
mörg buðu starfsmönnum sínum íslenskunámskeið, oft í vinnutíma.
Árangur þess samstarfs var framboð á námskeiðum sem höfðu
ákveðna skírskotun til raunveruleika innflytjenda og mættu raun-
verulegum þörfum þeirra. Almenn ánægja var með þessi námskeið
og ein af aðalniðurstöðum þessarar norrænu rannsóknar er einmitt
að starfstengd tungumálanámskeið hafi gefist vel og að þeim beri
að fjölga.
Skjót viðbrögð íslenskra stjórnvalda við mikilli fjölgun inn-
flytjenda ber líka að nefna. Frá árinu 2006 til ársins 2007 tífaldaði
ríkisstjórnin fjárframlag sitt til málefnisins. Þetta sýnir vilja ríkis-
stjórnarinnar til að mæta þörfum innflytjenda. Stefna íslenska
ríkisins er að mörgu leyti öðruvísi en annarra Norðurlanda. Vissulega
má segja að aðstæður séu hér aðrar en annars staðar á Norðurlöndum
en á Íslandi hefur ekki verið atvinnuleysi meðal innflytjenda nema
á síðustu misserum. Í stefnunni er gert ráð fyrir að allir séu í atvinnu
eða stefni á atvinnuþátttöku. Þetta er jafningjastefna – allir hafa
sömu réttindi og skyldur. Samkvæmt þessari stefnu er það hvers
einstaklings að afla sér menntunar og ná sér í atvinnu en skylda
stjórnvalda að greiða veg viðkomandi að námi og starfi með nægu
framboði námskeiða og upplýsingagjöf.
Reynsla grannþjóðanna á Norðurlöndum af því að greiða fram-
færslu á meðan innflytjendur læra tungumálið hefur ekki leitt til
aukinnar atvinnuþátttöku. Það hlýtur að vekja spurningar um hvað
verður um gerendahæfni (e. agency) einstaklinga sem koma inn í
velferðarkerfi þar sem gengið er út frá því að þeir verði atvinnulausir
a.m.k. í þrjú ár eftir að þeir flytja til landsins eins og þekkt er hjá
nágranna þjóðunum. Almennt er talað um að atvinnuleysi sem varir
STEFNA OG FRAMKVÆMD SÍMENNTUNAR OG AðLÖGUN INNFLYTJENDA …