Milli mála - 01.01.2010, Page 92
segir hann frá framtíðaráformum um bindi þrjú og fjögur sem hann
nefnir Spán og Portúgal, en fimmta og síðasta bindið, róm, átti að
vera helgað latínu.2 útkomnu bindin tvö eru skrár yfir ýmiss konar
texta: ljóð, prósa (skáldsögur og smásögur) frásagnir, blaðagreinar
og ýmislegt fleira.
Í fyrrnefndri grein, „Spænskt bergmál á Íslandi“, segir Þórhallur
að fyrstu fregnir af Spáni í íslenskum bókmenntum séu frá 12. öld
og tiltekur að í Íslendingasögunum sé oft og tíðum minnst á árásir
víkinganna á Pýreneaskagann annars vegar og hins vegar á píla-
grímaferðir norrænna manna til borgarinnar Santiago de Compo -
stela.3 Í greininni fer hann yfir tímabil sögunnar og rekur þannig
sögu þýddra höfunda. Oft eru þetta óbeinar þýðingar, til að mynda
textar eftir Seneca og Lucían og miðaldahöfunda á borð við
alfonso 10. hinn fróða, heilagan Ísidór, Pablo Orossio og Pedro
alfonso. aftur á móti ber lítið á þýðingum frá hinni svonefndu
gullöld Spánar, 16. og 17. öld, en dreifð textabrot frá þeim tíma fyrir -
finnast þó, til dæmis eftir Tirso de Molina og jafnvel ljóðaþýðing-
ar eftir Luis de góngora, eitt af höfuðskáldum Spánverja.4 úr þessu
hefur þó verið bætt eftir ritun greinarinnar og nægir þar að nefna
þýðingar guðbergs Bergssonar á „Króksa og Skerði“ og Don
Kíkóta eftir Miguel de Cervantes sem og Lasarus af Tormes, einn -
ig þýðingu Helga Hálfdanarsonar á leikverki Pedros Calderón de la
Barca, Lífið er draumur. Þá hafa Berglind gunnarsdóttir og Jón
Hallur Stefánsson spreytt sig á ljóðum góngora og Helgi
Hálfdanarson og Jóhann Hjálmarsson á Félix Lope de Vega og
Calderón de la Barca.
Þórhallur nefnir einnig í grein sinni forvitnilega þýðingu Eggerts
Ólafssonar á verkinu El Discreto eftir 17. aldar höfundinn Baltasar
gracián y Morales og telur víst að Eggert hafi kunnað spænsku en
þýtt verkið úr franskri útgáfu textans.5 Þýðingin er ennþá í handriti
en unnið er að því að draga það mikla verk fram í dagsljósið í 18.
graFIð úr gLEYMSKu
92
2 Þórhallur Þorgilsson, Drög að skrá um ritverk á íslenzku að fornu og nýju af latneskum eða
rómönskum uppruna, I Frakkland, reykjavík: Landsbókasafn Íslands, 1954, bls. v.
3 Þórhallur Þorgilsson, „Ecos españoles en Islandia“, Revista Universitaria, Salamanca,
15/1951, bls. 15–16, hér bls. 15.
4 Til eru athyglisverðar þýðingar Jóns Þorkelssonar á ljóðum góngora sem voru lesnar upp á
5. og 6. fundi félagsins Ingólfur í Lærða skólanum árið 1879 og eru handskrifaðar í fundar-
bók félagsins.
5 Þórhallur Þorgilsson, „Ecos españoles en Islandia“, bls. 16.
Milli mála 2011_Milli mála 1-218 6/28/11 1:38 PM Page 92