Stígandi - 01.03.1949, Blaðsíða 75
„HORFNIR GÓÐHESTAR"
OG DRAUMUR UM ÍSLENZKA HESTINN
Eftir ARNÓR SIGURJÓNSSON
Ásgeir Jónsson frá Gottorp hefir nú ritað tvær miklar bækur
unr horfna góðhesta. Fyrri bókin, um góðhesta í Húnavatnssýslu
og Skagafirði, kom út 1946, og er nú þegar góðkunn unr allt land.
Þar ritaði Ásgeir um þá liesta eina, er hann hafði meiri eða minni
kynni af, og voru frásagnir hans allar hinar skemmtilegustti. Að
sjálfsögðu kenndi mismunandi hugþokka til gæðinganna. Það
hefir að vísu valdið því, að sumir þeir menn, sem líka þekktu þá
og báru að einhverju leyti til þeirra annan hugþokka, hafa gert
við bókina sínar athugasenrdir. Einnig lrafa komið franr leiðrétt-
ingar á fáeinum missögnum, og er þetta eigi annað en við var að
búast, eins og til bókarinnar er efnað. En einmitt það, hversu
persónuleg bókin er, hversu rík hún er af hugþokka höfundarins,
gerir lrana heillandi til lestrar, og þá er auðvelt að fyrirgefa smá
mistök, þegar þau eru sjálfsagðir fylginautar þess, sem gefur henni
mest gildi.
Síðari bókin, nýútkomin, er um góðhesta í Eyjafjarðar- og Þing-
eyjarsýslum. Þar hefir Ásgeir víða orðið að láta sér nægja að end-
ursegja annarra manna umsagnir. Þeir þættir eru yfirleitt lítils
eða einskis verðir nema fyrir eigendur hestanna eða þá aðra, er
eiga góðar minningar um þá, og þá aðeins til upprifjunar minn-
inganna. Hætta er jafnvel á, að tómleiki frásagnanna geti vakið
öðrum þær hugmyndir, að þessir hestar hafi verið hversdagslegri
en þeir voru í raun og veru, þar sem þær korna í bland miklu auð-
ugri frásagna. Aðeins eina frásögn, senr á þenna hátt er til efnað,
er gaman er að lesa, frásögnina urn Sokka sr. Sigurgeirs á Grund.
En til er það, að góðar myndir bæta upp lítilsverðar frásagnir
fGeysir Stefáns skólameistara, Blesi Péturs Hallgrímssonar, Krist-
jáns-Rauður, Fölskvi Aðalsteins Kristjánssonar, Bleikur Sigríðar
á Æsustiiðum, Grani Jóns Laxdals, Skuggi Indriða í Skógurn,
Rauður jóns á Hömrum o. fl.). Hins vegar bætir það ekki úr, þeg-
ar reynt er að fylla tómið með íburði. (T. d. Dreyri Ingólfs í Fjósa-
tungu).
10
STÍGANDI 145