Stígandi - 01.03.1949, Page 83

því er sagt í Þorskfirðingasögu, að Gull-Þórir hafi átt gauzkan
hlaupara, kinnskjóttan, „ok var alinn á korni vetr ok sumar“.
Víða er frá því sagt í íslendingasögum, að menn lögðu hina mestu
alúð við lirossastofn sinn. Hvað sem verið hefir um upphaflega
kynferð hans, er eigi ólíklegt, að góðhestakyn okkar megi þangað
rekja. Hafi þau síðan haldizt í einstökum sveitum, þó að ekki
væru þau kynbætt öldum saman með öðru en þeim „þúsund
þrautum", er landið okkar og harðindin lagði á þau. En náttúran
getur verið furðu gamansöm í sköpunarstarfi sínu. Því hefir það
oft orðið að spásögn, er segir í Darraðarljóðum: „Þeir munu lýð-
ir löndum ráða, er útskaga áður byggðu“. Það, sem gilt hefir um
mennina, liefir einnig reynzt gildandi um aðrar tegundir hins lif-
andi, m. a. hunda og ketti, kýr og kindur — og hesta. Arabiski
hesturinn á upphaf sitt á útkjálka við einhæf, en einstök skilyrði.
Hví gæti ekki svipuð saga gerzt um íslenzka hestinn?
En til þess að svo megi verða, þarf markvissa ræktun hinna ís-
lenzku góðkynja heima í íslenzkum sveitum og margt manna, sem
hefði gáfur, vilja og alúð til að velja hestana til lífs, ala þá upp,
temja þá, kenna þeim allar þær listir, sem næmur og fótmjúkur
hestur getur lært. Slíka menn eigum við ekki í sveitunum nú, en
við eigum efni í þá. Enn er þar til margt niðja Jóns Ásgeirssonar
á Þingeyrum, Jóns Péturssonar á Nautabúi, Sigurgeirs á Önguls-
stöðum, Sigfúsar á Krónustöðum, Stefáns á Öndólfsstöðum og Sig-
fúsar á Halldórsstöðum og annarra hestamanna liðins tíma. Snilli-
gáfur þeirra ágætu manna búa eflaust enn í blóði niðja þeirra og
koma fram um leið og verkefnin kalla á þá. Þegar það kallið
kemur, duna bakkarnir við lygnar ár lágsveitanna, grundir fjall-
dalanna, víðlendur heiðanna og víðerni öræfasandanna af hófa-
slætti hinnar nýju aldar. En jóreykurinn við yztu sjónmörk sveita-
barnsins verður að nýju boðberi hins ókunna, sem er að koma.
STÍGANDt 153