Læknablaðið - 15.01.2005, Blaðsíða 61

1965-1 974 / SVÆSINN HÁÞRÝSTINGUR
Table VII. Findings from the medical history and grade of hypertension.
Grade III Grade IV Total XHl) P value
Angina pectoris 16 3 19 ,
} 0.027 > 0.80
Not angina pectoris 81 17 98 1
Myocardial infarction 8 1 9 t
} 0.25 > 0.60
Not myocardiai infarction 89 19 108 1
Cerebro-vascular accident 16 5 21 .
} 0.21 > 0.60
Not cerebro-vascular 81 15 96 1
accident
Anti-hypertensive drugs 61 14 75 1
} 0.37 > 0.50
Not anti-hypertensive drugs 36 6 42 1
Table VIII. Mean blood pressure (pa) and sex distribution.
Men Women Total
Pa mmHg number % number % number %
< 150 19 34.5 31 50.0 50 42.7
150-169 20 36.4 14 22.6 34 29.1
& 170 16 29.1 17 27.4 33 28.2
55 100.0 62 100.0 117 100.0
Table IX. Mean blood pressure and grade of hypertension.
Grade III Grade IV Total
Pa mmHg number % number % number %
< 150 46 47.4 4 20.0 50 42.7
150-169 29 29.9 5 25.0 34 29.1
& 170 22 22.7 11 55.0 33 28.2
97 100.0 20 100.0 117 100.0
Table X. Mean blood pressure and biood urea value at the time of diagnosis.
Urea < 40 mg% Urea 3= 40 mg%
Pa mmHg number % number % Total
< 150 22 47.8 27 38.6 49
150-169 13 28.3 21 30.0 34
3= 170 11 23.9 22 31.4 33
46 100.0 70 100.0 116
Table XI. Mean blood pressure and the electrocardiogram at the time of diagnosis.
Not LVH LVH Normal EKG
Pa mmHg number % number % number % Total
< 150 22 44.9 15 29.4 13 76.5 50
150-169 16 32.7 15 29.4 3 17.6 34
& 170 11 22.4 21 41.2 1 5.9 33
49 100.0 51 100.0 17 100.0 117
Upphafsgildi blóðþrýstings
Reiknaður var meðalþrýstingur (mean pressure) fyr-
ir hvern sjúkling eftir formúlunni Pa=Pd +l/3(Ps-Pd),
þar sem Pa=meðalþrýstingur, Pd=díastólískur þrýst-
ingur og Ps=systólískur þrýstingur. Um var að ræða
upphafsblóðþrýsting, þ.e. fyrstu mælingu í þeirri legu
sem greining var gerð í. Hjá sjúklingum með IV. stigs
háþrýsting var meðalþrýstingur frá 117 mmHg til 203
mmHg, en meðaltal var 167 mmHg. Hjá sjúklingum
með III. stigs háþrýsting var meðalþrýstingur frá 103
mmHg til 203 mmHg en meðaltal var 150 mmHg.
Sjúklingum var skipt í 3 hópa eftir hæð meðal-
þrýstings sem hér segir:
1) Pa: <150 mmHg.:50 sjúkl. (42,7%)
2) Pa: 150-169 mmHg.:34 sjúkl. (29,1%)
3) Pa: 5=170mmHg.: 33 sjúkl. (28,2%)
Athugað var hvernig háttaði til með gildi meðal-
þrýstings og ýmis atriði varðandi ástand sjúklinganna.
Niðurstöður eru í töflum VIII-XI.
Á töflu VIII má sjá að konur höfðu að jafnaði lægri
meðalþrýsting við greiningu en karlar. Ekki var samt
marktækur munur á dreifingu meðalþrýstings eftir
kynjum (X2(2)=3,55). Á töflu IX sést að um fjórðung-
ur III. stigs sjúklinga hafði Pa 3= 170, en um helming-
ur IV. stigs sjúklinga hafði Pa 5 170, og var marktæk-
ur munur á dreifingu meðalþrýstings eftir því hvort
um var að ræða 111. eða IV. háþrýstings (X2 (2) = 9,20
p50,01). Ljóst er að hlutfallslegur fjöldi IV. sjúklinga
jókst með hækkuð meðalþrýstingsgildi. Á töflu X sést
að sjúklingar með eðlilegt ureagildi við greiningu
höfðu tiltölulega oftar lægri meðalþrýsting en hinir
sem höfðu hækkað urea. Loks sést á töflu XI að hlut-
deild sjúklinga með merki um vinstri slegilsstækk-
un á hjartarafriti virtist fara vaxandi með hækkandi
meðalþrýstingi. X2-prófun fyrir hneigð sýnir að þessi
hlutfallslega aukning sjúklinga með merki um vinstri
slegilsstækkun er marktæk (X2(l)=4,25, P<0,05).
Fylgikvillar eftir greiningu
79 sjúklingar (67,5%) höfðu eftir greiningu fengið
fylgikvilla sem hugsanlega stöfuðu af háþrýstingi, þ.e.
heilaáfall, hjartaáfall eða nýrnabilun. Sumir fengu
fleiri en einn fylgikvilla. Við mat á þessum atriðum
var farið eftir greiningum í sjúkraskýrslum, krufning-
arskýrslum eða dánarvottorðum og einnig ef aðrar
upplýsingar fengust sem bentu sterklega til þess að
um ofangreinda fylgikvilla hefði verið að ræða. Varð-
andi nýrnabilun (uraemia) var miðað við að ureagildi
hefði stöðugt mælst verulega hækkað (> 60 mg%)
og/eða greinileg klínísk einkenni nýrnabilunar hefðu
verið til staðar.
Table XII. Incidence of complications after diagnosis.
Uremia 44 (37.6%)
Cerebro-vascular accident 35 (29.9%)
Myocardial infarction 25 (21.4%)
Á töflu XII sést að nýrnabilun var greinilega al-
gengasti fylgikvillinn (37,6%). Pess ber þó að gæta að
margir sjúklingar höfðu hækkað urea við greiningu og
sumir voru þegar orðnir alvarlega úremískir, stundum
vafalaust af völdum nýrnasjúkdóma sem valdið höfðu
háþrýstingnum.
Heilaáfall (thrombosis s. hemorrhagia) fengu
Læknablaðið 2005/91 61