Læknablaðið - 15.11.2005, Blaðsíða 85

SÉRLYFJATEXTAR
ZARATOR - Pfizer.
Hvertafla inniheldur: Atorvastatinum INN, kalsiumsalt (þríhýdrat), samsvarandi Atorvastatinum INN 10 mg, 20 mg, 40 mg eða 80 mg. Ábendingar: Of hátt heildarkólesteról,
LDL-kólesteról, apólípóprótein B og þríglýseríð hjá sjúklingum með kólesterólhækkun af ókunnri orsök,arfgenga(fjölskyldutengda) kólesterólhækkun.blandaða blóðfituhækkun(svo
sem lla- og llb-gerð skv. Flokkun Fredericksons), þegar viöunandi árangur hefur ekki náðst með sérstöku mataræði eða öðrum ráðstöfunum en lyfjagjöf. Skammtar handa
fullorðnum: Sjúklingur á að byrja á stöðluðu kólesteróllækkandi mataræöí áöur en honum er gefið atorvastatín og ætti að halda því áfram á meðan á meðferö með aton/astatíni
stendur. Venjulegur upphafsskammtur er 10 mg einu sinni á dag. Skammta á að ákveöa fyrir hvern einstakling meö tilliti til upphaflegs LDL-kólesterólgildis, markmiði meðferðarinnar
og svörun sjúklings. Skammta skal aðlaga (leiðrétta) með 4 vikna millibili eða sjaldnar. Hámarksskammtur er 80 mg einu sinni á dag. Lyfið má taka hvenær sólarhringsins sem
er með eða án fæðu. Ekki þarf að breyta skömmtum vegna aldurs eða nýrnastarfsemi. Börn: Takmörkuð reynsla er af notkun atorvastatíns hjá börnum. Frábendingar: Ofnæmi
fyrir einhverju af innihaldsefnum lyfsins, virkur lifrarsjúkdómur eða óskýrð viðvarandi þreföld hækkun á transamínösum í blóöi, vöðvakvillar (myopathia), meöganga, brjóstagjöf.
Konur á barneignaraldri veröa að nota getnaðarvarnir. Varnaðarorð og varúðarreglur: Áhrif á lifur. Rannsaka skal lifrarstarfsemi áður en meöferö hefst og síðan reglulega
meðan á meðferð stendur. Gera skal prófanir á lifrarstarfsemi sjúklinga ef merki eða einkenni um hugsanlegar lifrarskemmdir koma fram. Hækki transamínasagildi skal fylgjast
með sjúklingum þar til gildi veröa eðlileg. Hækki transamínasar meira en þrefalt miðað við efri mörk meðalgilda er mælt meö því að minnka skammta eöa stöðva Zarator gjöf.
Nota skal Zarator með varúð hjá sjúklingum sem neyta mikils magns áfengis og/eða hafa fengið lifrarsjúkdóm. Áhrif á beinagrindarvöðva Atorvastatín, eins og aðrir HMG CoA
redúktasa hemlar, getur í einstaka tilvikum haft áhrif á beinagrindarvöðva og valdið vöövaþrautum, vöövaþrota og vöövakvillum sem geta leitt til rákvöövalýsu, sem er lífshættulegt
ástand sem einkennist af hækkuðu CPK-gildi (meiri en tíföld efri mörk mæligilda), vöðvarauða i blóði (myoglobinaemia) og vöövarauðamigu (myoglobinuria) sem getur valdiö
nýrnabilun. Gera þarf sjúklingum grein fyrir mikilvægi þess að tilkynna strax ef þeir finna fyrir vöðvaverkjum, stífni eða máttleysi sérstakelga ef lasleiki eöa hiti fylgir. Ef klinisk
merki um hækkað CPK-gildi (meiri en tíföld efri mörk mæligilda) eða rákvöðvalýsu eöa grunur um rákvöðvalýsu koma fram á aö hætta notkun atorvastatíns. Eins og á viö um
aöra HMG CoA redúktasa hemla hefur veriö greint frá tilvikum um rákvöðvalýsu (sem sum leiddu til bráðrar nýrnabilunar vegna vöðvarauðamigu) eftir notkun atorvastatíns.
Líkur á rákvöðvalýsa aukast þegar atorvastatín er gefið samtimis lyfjum eins og ciklósporíni, erýtrómýsíni, klaritrómýsíni, ítrakónasóli, ketókónasóli, nefasódóni, níasin fíbrötum
og HlV-próteasa hemlum. Milliverkanir: Hætta á vöðvakvilla eykst við meðferð með öðrum lyfjum í þessum flokki ef cýklóspórín, fíbröt, erýtrómýsín, azól-sveppalyf eða níasin
eru tekin inn samtímis og hefur í örfáum tilvikum leitt til rákvöövasundrunar (rhabdomyolysis) auk skertrar nýrnastarfsemi af völdum vöðvarauðamigu (myoglobinuria). Atorvastatín
umbrotnar fyrir áhrif cýtókróm P450 3A4. Með hliðsjón af reynslu við notkun annarra HMG-CoA hemla skal gæta varúðar þegar Zarator er gefiö samtimis cýtókróm,P450 3A4
hemli (t.d. cýklóspórini, makróliðsýklalyfjum og azól-sveppalyfjum). Áhrif efna, sem örva cýtókróm P450 3A4 (t.d. rífampicín eða fenýtóin), á atorvastatín eru ekki þekkt. í klínískum
rannsóknum sáust engar klínískt marktækar milliverkanir þegar atorvastatín var gefið samtímis blóðþrýstingslækkandi lyfjum eöa blóðsykurlækkandi lyfjum. Við notkun atorvastatíns
og dígoxíns samtimis um nokkurt skeið eykst stöðug blóðþéttni digoxíns um þaö bil um 20%. Fylgjast skal náið með sjúklingum á dígoxínmeðferð. Við samtímis notkun
atorvastatins og getnaöarvarnalyfs til inntöku jókst þéttni noretíndróns og etinýlestradíóls. Hafa skal þessar hækkanir á þéttni í huga þegar skammtar getnaöarvamalyfja til inntöku
eru ákveðnir. Blóðþéttni atorvastatins lækkaði (u.þ.b. 25%) þegar kólestipól var gefiö meö Zarator. Verkun á lipíð varð hins vegar meiri þegar atorvastatín og kólestipól voru
gefin saman en þegar efnin eru gefin hvort fyrir sig. Viö samtímis gjöf atorvastatíns og sýrubindandi mixtúra, sem innihalda magnesium og álhýdroxið, lækkaði blóðþéttni
atorvastatíns u.þ.b. 35%; lækkun á LDL-kólesteróli breyttist hins vegar ekki. Við samtimis notkun atorvastatíns og warfaríns styttist prótrombíntími lítillega fyrstu daga meðferðarinnar
en varö aftur eðlilegur innan 15 daga. Engu að síður skal fylgjast náið með sjúklingum á warfarín meðferð þegar aton/astatini er bætt við. Meðganga og brjóstagjöf: Lyfið
getur valdið fósturskemmdum og meðganga og brjóstagjöf eru frábendingar viö notkun aton/astatíns. Konur á barneignaraldri eiga að nota öruggar getnaöarvarnir. Aukaverkanir:
Algengustu aukaverkanir sem búast má við eru einkenni frá meltingarfærum þar á meðal hægðatregða, vindgangur, meltingartruflanir, kviðverkir sem venjulega lagast viö
áframhaldandi meðferö. Innan við 2% sjúklinga hættu þátttöku í klíniskum rannsóknum vegna aukaverkana. sem tengdust Zarator. Eftirfarandi listi yfir aukaverkanir er byggöur
á niðurstöðum klíniskra rannsókna og aukaverkunum sem skráðar hafa verið eftir markaössetningu lyfsins. Áætluð tíðni tilvika er flokkuð samkvæmt eftirfarandi reglu: algengar
(>1/100, <1/10); sjaldgæfar (>1/1.000,<1/100); mjög sjaldgæfar (>1/10.000, <1/1.000); koma örsjaldan fyrir (<1/10.000). Meltingarfæri: Algengar: Hægöatregða, vindgangur,
meltingartruflun, ógleöi, niðurgangur. Sjaldgæfar: Lystarleysi, uppköst. Blóð og eitlar: Sjaldgæfar: Blóðflagnafæð. Ónæmiskerfi: Algengar: Ofnæmi. Koma örsjaldan fyrir:
Bráðaofnæmi. Innkirtlar: Sjaldgæfar: Hárlos, of mikill eða of lítill blóösykur, brisbólga. Geðræn vandamál: Algengar: Svefnleysi, Sjaldgæfar: Minnisleysi. Taugakerfi: Algengar:
Höfuðverkur, sundl, breytt húðskyn. Sjaldgæfar: Úttaugakvilli. Lifur og gall: Mjög sjaldgæfar: Lifrarbólga, stiflugula. Húð og undirhúð: Algengar: Húöútbrot, kláði. Sjaldgæfar:
Ofsakláöi. Koma örsjaldan fyrir: Ofsabjúgur, útbrot með blöðrum (þ.m.t. regnbogaroðasótt, Steven-Johnsons heilkenni og drep í húðþekju). Stoðkerfi: Algengar: Vöðvaþrautir,
liöverkir. Sjaldgæfar: Vöðvakvilli. Mjög sjaldgæfar: Vöðvaþroti, rákvöðvalýsa. Æxlunarfæri: Sjaldgæfar: Getuleysi. Almennar: Algengar: Þróttleysi, brjóstverkur, bakverkur, bjúgur
á útlimum. Sjaldgæfar: Lympa, þyngdaraukning, Rannsóknir: Hækkun á transamínösum i sermi hefur veriö skráð hjá sjúklingum sem fá Zarator líkt og af völdum annarra HMG-
CoA redúktasa hemla. Þessar breytingar voru oftast vægar og tímabundnar og ekki reyndist þörf á aö hætta meðferð. Hækkun á transaminösum í sermi sem hafði kliníska
þýðingu (hærri en þreföld efri mörk meðalgilda) kom fram hjá 0,8% sjúklinga sem fengu Zarator. Þessar hækkanir voru skammtaháðar og gengu til baka hjá öllum sjúklingunum.
I klínískum rannsóknum kom fram hækkun á kreatín fosfókínasa í sermi (CPK)-gildum (hærri en þreföld efri mörk meöalgilda) hjá 2,5% sjúklinga sem fengu Zarator sem er
sambærilegt og af völdum annarra HMG-CoA redúktasa hemla. Meira en tiföld gildi umfram efri meðalgildi komu fram hjá 0,4% sjúklinga sem fengu Zarator. Pakkningar og
verð 1. okt. 2005: Töflur 10 mg: (þynnupk.), 30 stk. 4.316 kr., 100 stk. 10.763 kr. Töflur 20 mg: (þynnupk.), 30 stk. 6.111 kr., 100 stk. 14.880 kr. Töflur 40 mg: (jtynnupk.),
30 stk. 8.944 kr., 100 stk. 18.681 kr. Töflur 80 mg: (þynnupk.), 30 stk. 9.100 kr., 100 stk. 20.793 kr. Sjá nánari upplýsingar um lyfið í Sérlyfjaskrá. Lyfið er lyfseðilsskylt og
greiðist samkv. greiöslufyrirkomulagi 0 í lyfjaverðskrá. Pfizer, einkaumboð á íslandi: Vistor hf., Hörgatúni 2, 210 Garðabær.
Heimildir: 1) The CURVES Study. Jones P, et al. Am Jour Cardiol 1998;(81):582-587. 2) STELLAR. Jones, et al. Am J Cardiol 2003;93:152-160. 3) Law, et al. BMJ 2003. 326;28
JUNE:1-7. 4) Effekt mált pá maksimal reduction af LDL. 5) Athyros V, et al. Curr Med Res Opin 2002.18(4):220-228. 6) Huninghake D, et al. J Fam Pract 1998;(47)349-356.
7) Aguilar-Salinas AC, et al. Atherosclerosis 2000;152:489-496. 8) The ASCOT study. Sever PS, etal.Lancet 2003;361:1149-1158.
Seroxat
GlaxoSmithKline
TÖFLUR; N 06 A B 05 R B
Hver tafla inniheldur: Paroxetinum INN, klóríð, hemihydric. 22,8 mg, samsvarandi
Paroxetinum INN 20 mg. Töflurnar innihalda litarefnið títantvíoxlð (E171).
Ábendingar: Þunglyndi (ICD-10: Meðalalvarleg til alvarleg þunglyndisköst).
Þráhyggju- og/eða áráttusýki. Felmtursköst (panic disorder). Félagslegur
ótti/félagsleg fælni. Almenn kvíðaröskun. Áfallastreituröskun.
Skammtar og lyfjagjöf:
Fullorönir:
Þunglyndi: Mælt er með 20 mg á daq sem upphafsskammti, sem má auka í allt
að 50 mg á dag háð svörun sjúklings.Oldruðum skal ekki gefinn stærri skammtur
en 40 mg á dag.
Þráhyggju-áráttusýki: Mælt er með 40 mg skammti á dag, en hefja skal meðferð
meði 20mg á dag. Auka má skammt í alít að 60 mg á dag háð svörun sjúklings.
Felmturskösr. Mælt er með 40 mg skammti á dag, en hefja skal meðferð með
10 mg á dag. Auka má skammt í allt að 60 mg á daq háð svörun sjúklings.
Félagslegur ótti/félagsleg fælni: Mælt er með 20 mg skammti á dag, sem má
auka f aHt að 50 mg á dag háð svörun sjúklings. Skammtur er aukinn um 10
mg hverju sinni eftir þörfum.
AÍmenn kviöaröskun: Mælt er með 20 mg skammti á dag. Auka má skammtinn
um 10 mq hverju sinni, hiá þeim sjúklingum sem svara ekki 20 mg skammti,
að hámarki 50 mg á dag náð svörun sjúklings.
Afallastreituröskun: Mælt er með 20 mg skammti á dag. Auka má skammtinn
um 10 mg hverju sinni, hiá þeim sjúklingum sem ekki svara 20 mg skammti,
að hámarki 50 mg á dag náð svörun sjúklings.
Börn Lyfið er ekki ætlao börnum.
Frábendingar. Þekkt ofnæmi fyrir paroxetíni eða öðrum innihaldsefnum lyfsins.
Varnaðarorð og varúðarreglur: Paroxetín á ekki að gefa sjúklingum samtfmis
MAO-hemlum og ekki fyrr en 2 vikum eftir að gjöf MAO-hemla hefur verið
hætt. Eftir það skal hefja meðferð varlega og auka skammta smám saman þar
til æskileq svörun næst. Ekki skal hefja meðferð með MAO-hemlum innan
tveggja vikna eftir að meðferð með paroxetíni hefur verið hætt. Hjá sjúklingum
sem þegar eru á meðferð með róandi lyfjum skal gæta varúðar við qjöf paroxetíns,
eins og annarra sérhæfðra serótónln endurupptökuhemla (SSRIIyfja), þar sem
við samtímis notkun þessara lyfja hefur verið greint frá einkennum sem qætu
verið vfsbending um illkynja sefunarheilkenni. Eins og við á um önnur geðdeyfoarlyf
skal gæta varuðar við notkun paroxetfns hjá sjúklingum sem þjast af oflæti.
Sjálfsmorðshætta er mikil þeqar um þunglyndi er að ræða og getur hún haldist
þótt batamerki sjáist. Því þarf að fylgjast vel með sjúklingum (byrjun meðferðar.
Við meðferð á þunglyndistímabilum sjúklmga með geðklofa geta geðveikieinkenni
versnað. Hjá sjúklingum með geðhvarfasyki (mamc-depressive sjúkdóm), getur
sjúkdómurinn sveiflast yfir í oflætisfasann (maníu). Gæta skal almennrar varúðar
við meðhöndlun þunglyndis hjá sjúklinqum með hjartasjúkdóma. Nota skal
paroxetln með varúð njá sjúklingum með flogaveiki.Við alvarlega skerta lifrar-
og/eða nýrnastarfsemi skal nota lægstu skammta sem mælt er með. Einstaka
sinnum hefur verið greint frá lækkun natrfums f blóði, aðallega hjá öldruðum.
Lækkunin gengur ytirleitt til baka þegar notkun paroxetlns er hætt. Mælt er
með þvf að dregið sé úr notkun smám saman þegar hætta á notkun lyfsins.
Gláka: Eins og aðrir sérhæfir serótónín viðtakahemlar (SSRI) veldur paroxetfn
einstaka sinnum útvíkkun sjáaldra og skal þvf nota það með varúð hjá sjúklingum
með þrönghornsgláku.
Einungis takmörkuð klínísk reynsla er af samtímis meðferð með paroxetíni og
raflosti.
Milliverkanir: Vegna hamlandi áhrifa paroxetfns á cýtókróm P450 kerfið í
lifrinni (P450 II D6) getur það hægt á umbroti lyfja sem umbrotna fyrir tilstilli
þessa enzýms, t.d. sumra þríhringlaga geðdeyfðarlýfia (imipramíns, desfpramlns,
amitriptýlíns, nortriptýlíns), sterkra geðíyfja af flokki tenótlazína (t.d. perfenazíns
og tíórfdazfns) auk lyfja við hjartsláttartruflunum f flokki 1C (t.d. flekaínfðs og
própafenóns).
I rannsókn á milliverkunum in-vivo þar sem gefin voru samtfmis (við stöðuga
þéttni) paroxetín og terfenadfn (enzýmhvarfeini fyrir cýtókróm CYP3A4) komu
engin áhrif af paroxetíni fram á lyfjahvörf terfenadíns. Ekki er talið að samtímis
notkun paroxetfns og annarra efna, sem eru enzýmhvarfefni fyrir CYP3A4, hafi
neina hættu I för með sér.
Ekki er talið nauðsynlegt að breyta upphafsskömmtun þegar gefa á lyfið samhliða
lyfjum sem eru þekkt fyrir að örva enslmumbrot (t.d. karbamazepín,
natríumvalpróat). Allar síðari skammtabreytingar skal miða við klinfsk áhrif (þol
og virkni).
Samtímis notkun clmetidíns og paroxetfns getur aukið aðgengi paroxetíns.
Dagleg gjöf paroxetíns eykur blóðvökvaþéttni prócýklidfns marktækt; önnur
andkólínvirk lyf gætu orðið fyrir svipuðum áhrifum. Lækka skal skammta
prócýklidíns ef vart verður andkólínvirkra áhrifa. Eins og við á um aðra sérhæfða
serótónín endurupptökuhemla getur samtímis notkun paroxetfns og
serótónínvirkra efna (t.d. MAO-hemla, L-trýptófans) leitt til 5HTtengdra verkana
(Serótónfnvirk heilkenni; sjá kafla 4.8). Áhætta við notkun paroxetíns með
öðrum efnum sem verka á miðtaugakerfið hefur ekki verið metin kerfisbundið.
Ber því að gæta varúðar ef nauðsynlega þarf að gefa þessi lyf samtímis.Gæta
skal varúðar hjá sjúklingum á samhliða meðferð með paroxetfni og litfum veqna
takmarkaðrar reynslu njá sjúklingum. Gæta skal varúðar við samtímis notkun
paroxetfns og alkóhóls.
Meðganga og brióstagjöf: Takmörkuð revnsla er af notkun lyfsins á meðgöngu
oq lyfið skilst út f brjóstamjólk og á því ekki að nota það samhliða brjóstagjöf.
Akstur: Sjá kafla um aukaverkanir.
Aukaverkanir:
Algengar (>1%J:
Meltingarfæri: Oqleði, niðurgangur, munnþurrkur, minnkuð matarlyst,
meltingartruflanir, hæqðatregða, uppköst, truflanir á bragðskyni, vindgangur.
Miðtaugakerfi: Svefnhöfgi, þróttleysi, seinkun á sáðláti, brenglun á
kynlifsstarfsemi, skjálfti, svimi, æsingur, vöðvatitringur, taugaveiklun.
Þvag- og kynfæri: Þvaglátatruflanir.
Augu: Þokusýn.
Húo: Aukin svitamyndun.
Sjaldgæfar (< 1 %):
Almennar: Bjúgur (á útlimum og I andliti), þorsti.
Miðtaugakerfi: Væqt oflæti/oflæti, tilfinningasveiflur.
Hjarta- og æðakerfí: Gúlshraðsláttur (sinus trachycardia).
Miög sjaldgæfar(<0.1 %)
Almennar: Serótónfnvirkt heilkenni.
Blóð: Óeðlilegar blæðingar (aðallega blóðhlaup f húð (ecchymosis) og
Suri) hafa einstaka sinnum verið skráðar, blóðflagnafæð.
augakerfi: Rugl, krampar.
Innkirtlar: Einkenm lík ofmyndun prólaktfns, mjólkurflæði.
Húð: fJósnæmi.
Lifur: Tímabundin hækkun á lifrarenzýmum.
Taugakerfi: Extrapýramfdal einkenni.
Augu: Bráð gláka.
Tfmabundið of láqt gildi natrfums f blóði (gæti verið í tengslum við óeðlilega
seytrun ADH), einkum hjá eldri sjúklingum. Tímabundin hækkun eða lækkun
á blóðþrýstingi hefur verið skráð við paroxetínmeðferð, oftast hiá siúklingum
sem eru fyrir með of háan blóðþrýstinq eða kvíða. Alvarleg áhrif á íifur koma
stöku sinnum fyrir og skal þá meðferð nætt. Sé sjúklingur tekinn snöggleqa af
meðferð geta komið fram aukaverkanir eins oq svimi, geðsveiflur, svefntrufíanir,
kvfði, æsmgur, ógleði og svitaköst. Fái sjúkíingur krampa skal strax hætta
meðferð.
Ofskömmtun: Þær upplýsingar sem til eru um ofskömmun paroxetfns hafa
sýnt að öryqgismörk þess eru við. Greint hefur verið frá ujDpköstum, útvíkkun
sjáaldra, sotthita, breytingum á blóðþrvstinqi, höfuðverki, ósjálfráðum
vöðvasamdrætti, órósemi, kvíða og hraðtakti við ofskömmtun paroxetlns auk
þeirra einkenna sem greint er frá fkaflanum „Aukaverkanir". Sjúklingar hafa
almennt náð sér án afvarlegra afleiðinga, iafnvel þegar skammtar allt að 2000
mg hafa verið teknir í einu. Oðru hvoru hefur verið greint frá dái eða breytingum
á hjartalínuriti og örsjaldan frá dauðsföllum, yfirleitt þegar paroxetln hetur verið
tekið f tengslum við önnur geðlyf með eða án alkóhóls. Ekkert sértækt mótefni
er þekkt.
Meðferðin skal vera samkvæmt almennum reglum um meðferð við ofskömmtun
á þunglyndislyfjum. Þar sem við á skal tæma magann annað hvort með þvf að
framkalía uppköst eða magaskolun eða hvort tveggja. I kjölfar magatæmingar
má gefa 20 til 30 g af virkum lyfjakolum á 4 til 6 klst. fresti fyrsta sólarhringinn
eftir inntöku. Veita skal stuðningsmeðferð með tíðu eftirliti Iffsmarka og ftarlegum
athugunum.
Lyfhrif: Lækningaleg verkun paroxetíns næst við sértæka hömlun á endurupptöku
serótónlns. Paroxetín hemur ekki endurupptöku annarra taugaboðefna.
Séreinkenni þess eru að það hefur nánast enga andkólínvirka, andhistamínvirka
og andadrenvirka eiginleika. Paroxetín hemur ekki mónóamfnoxfdasa. Áhrif á
hjarta- oq æðakerfi og blóðrás eru minni og færri samanborið við þrfhringlaga
geðdeyföarlyfin klómipramfn oq imipramfn.
Lyfjahvörf: Frásogast að fullu trá meltingan/egi óháð því hvort fæðu er neytt
samtímis. Umbrotnar töluvert við fyrstu umferðum lifur. Hámarksþéttni f blóði
næst eftir um 6 klst. Við endurtexna inntöku næst stöðug þéttni innan 1-2
vikna. Dreifingarrúmmál er um 10 l/kg. Próteinbinding er um 95%. Umbrotnar
í óvirk umbrotsefni, sem skiljast út með þvagi og hægðum. Ekki hefur með
vissu verið sýnt fram á samband milli blóðþéttni og klinískrar verkunar lyfsins.
Helmingunartfmi í plasma er um 24 klst.
Útlit: Hvítar, sporöskjulaga, kúptar töflur, með deiliskoru á annarri hliðinni og
merktar Seroxat 20 á hinni.
Pakkningar og verð 1. janúar 2003: 20 stk. (þynnupakkað) verð 3.516 kr.;
60 stk. (þynnupakkað) verð 9.107 kr.; 100 stk. (þynnupakkað) verð 14.040 kr.;
mixtúra 150 ml, 2mg/ml verð 3.719 kr.
Hámarksmagn sem ávísa má með lyfseðli er sem svarar 30 daga skammti.
Læknablaðið 2005/91 885