Læknablaðið : fylgirit - 01.12.2000, Blaðsíða 70

I ÁGRIP VEGGSPJALDA / X. VÍSINDARÁÐSTEFNA LÆKNADEILDAR Hf
V 38 Áhrif lýsisríks faeðis á lifun tilraunadýra eftir lungna-
bólgu með Klebsiella pneumoniae
Valtýr Stefánsson Thors1, Auður Þórisdóttir1, Helga Erlendsdóttir2, Ingibjörg
Harðardóttir1, Ingólfur Einarsson3, Sigurður Guðmundsson4, Eggert Gunn-
arsson5, Ásgeir Haraldsson13
'Læknadeild HÍ, 2sýklarannsóknadeild Landspítala Hringbraut, 'Barnaspítali
Hringsins, Landspítala Hringbraut, 'landlækniscmbættiö, 'Tilraunastöö HÍ í meina-
fræöi að Keldum
Netfang: asgeir@rsp,is
Inngangur: Lýsisríkt fæði hefur verndandi áhrif á tilraunadýr, sem
sýkt eru í vöðva með Klebsiella pneumoniae. Ekki er að fullu ljóst á
hvern hátt lýsið virkar í slíkum tilraunum. Líklegt er talið, að virkn-
in tengist áhrifum ómega-3 fitusýra í lýsinu á ónæmissvar dýranna
við sýkingunum. Áhrif lýsisins ættu því að fást fram óháð íkomustað
sýkingarinnar. í tilraunum okkar nú var því metið, hvort áhrifin sem
fengust fram við sýkingu í vöðva mætti einnig fá fram í tilraunadýr-
um, sem sýkt eru í lungu.
Efniviður og aðferðin Sextíu NMRI mýs voru fóðraðar á lýsissríku
(30 mýs) eða kornolíuríku fæði (30 mýs) í sex vikur. Mýsnar voru
því næst sýktar með Klebsiella pneumoniae í lungu. Fylgst var með
lifun músanna. Kaplan-Meier log rank test var notað við tölfræðiút-
reikninga
Niðurstöður: Lifun músa, sem fengið höfðu lýsisríkt fæði, var mark-
tækt betri samanborið við mýs, sem aldar voru á kornolíubættu fæði
(p=0,0001og 0,0013).
Ályktanir: Ýmsar rannsóknir hafa bent til að lýsi hafi áhrif á ónæm-
issvörun líkamans. Bent hefur verið á, að lýsi dragi úr einkennum
ýmissa sjálfnæmissjúkdóma. Enn er þó óljóst, hvar lýsið virkar á ó-
næmissvarið. Því hefur verið haldið fram, að lýsi sé vægt ónæmis-
bælandi og dragi þannig úr ónæmissvari dýranna.
Niðurstöður okkar nú sýna fram á aukna lifun músa, sem aldar hafa
verið á lýsisbættu fæði og sýktar eru í lungu. Þetta eru sambærilegar
niðurstöður og áður hafa fengist eftir sýkingar í vöðva. Niðurstöð-
urnar benda því til, að jákvæð áhrif fáist fram, óháð íkomustað sýk-
inganna. Þessar niðurstöður renna stoðum undir þá kenningu að
lýsi virki á almennt ónæmissvar líkamans.
V 39 Öryggi og ónæmisvekjandi eiginleikar tveggja 11 -gildra
prótíntengdra bóluefna gegn peumókokkum, F3 og F3bis, í heil-
brigðum íslenskum börnum
Sigurveig Þ. Sigurðardóttir , Gunnhildur Ingólfsdóttir1, Þórólfur Guðna-
son2, Sveinn Kjartansson2, Katrín Davíðsdóttir4, Karl G. Kristinsson3,
Mansour Yaich5, Odile Leroy5, Ingileif Jónsdóttir1
'Ónæmifræöideild, 2barnadeild og 'sýklarannsóknadeild Landspítala Hringbraut,
‘barnadeild Heilsuverndarstöðvar Reykjavíkur, ’Aventis Pasteur, Frakklandi
Netfang: veiga@rsp.is
Inngangur: Markmið rannsóknarinnar var að meta eftir frumbólusetn-
ingu öryggi og ónæmisvekjandi eiginleika tveggja 11-gildra prótín-
tengdra bóluefna gegn pneumókokkum, F3 og F3bis (hjúpgerðir 1,3,4,
5,6B, 7F, 9V, 14,18C, 19F og 23F, tengdar við tetanus og/eða diphtheria
toxoíð) og hvort tvö burðarprótín fyrir lítt ónæmisvekjandi hjúperðir
það er hjúpgerð 6B 9V, 18C og 23F myndu bæta ónæmissvarið.
Efniviður og aðferðir: Eitt hundrað fjörutíu og sex heilbrigð ung-
börn voru bólusett samtímis og þau fengu DTP/PRP-T/IPV við
þriggja, fjögurra og sex mánaða aldur. Foreldrar skráðu aukaverk-
anir í fimm daga eftir bólusetningu. Onæmissvar var metið með sér-
tæku IgG (ELISA) við þriggja og sjö mánaða aldur.
Niðurstöður: Bóluefnin voru álíka örugg og ollu marktækt minni
staðbundnum aukaverkunum en bóluefni gefin á sama tíma í hitt
lærið. Almennar aukaverkanir voru skráðar í F3/F3bis hópnum hjá
89% / 88% barnanna eftir fyrsta skammt, 66% / 64% eftir annan
skammt og 84% / 85% eftir þriðja skammt. Hiti >38°C var skráður
hjá 30% / 31 %, 19% / 29% og 58% / 66% barnanna. Bæði bóluefn-
in ræstu marktækt mótefnasvar gegn öllum hjúpgerðunum sem
mældist í pg/mL (% >1,0 pglmL) fyrir F3 / F3bis; hjúpgerð 1: 2,65
(92%) / 2,15 (85%); 3:4,05 (97%) / 3,51 (95%), 4:4,17 (99%) / 3,72
(88%); 5:1,86 (78%) /1,67 (63%); 6B: 0,87 (47%) / 0,98 (47%), 7F:
3,76 (97%) / 4,02 (95%); 9V: 1,96 (85%) / 1,68 (77%); 14: 2,83
(84%) / 2,32 (69%); 18C: 1,91 (81%) / 1,96 (82%); 19F: 6,22 (95%)
/ 4,03 (80%); og 23F: 1,43 (63%) /1,2 (60%).
Ályktanir: Bæði bóluefnin voru örugg og ónæmisvekjandi. Ekki var
marktækur munur á ónæmissvari en F3 vakti heldur hærra
mótefnasvar fyrir flestar hjúpgerðirnar. Tvö burðarprótín fyrir lítt
ónæmisvekjandi hjúpgerðir pneumókokka í F3bis bætti ekki frum-
svar gegn þessum hjúpgerðum.
V 40 Viðbrögð þorsks (Gadus morhua L.) við sýkingu með
bakteríunni kýlaveikibróður, Aeromonas salmonicida undirteg-
und achromogenes
Bergljót Magnadóttir, Slavko Bambir, Siguröur Helgason, Bjarnheiður
K. Guðmundsdóttir
Tilraunastöö HÍ í meinafræði að Keldum
Netfang: bergmagn@hi.is
Inngangur: Þorskurinn er ein af undirstöðufisktegundum veiðisant-
félaga við Norður-Atlantshafið. Eldi á þorski er víða á tilraunastig'’
til dæmis hér á landi. í því samhengi hafa rannsóknir á ónæmiskerh
þorsks og viðbrögðum hans við sýkingu og bólusetningu verið gerð-
ar að Keldum.
Efniviður og aðferðir: Árs gamall þorskur, meðalþyngd 42 g, alls 98
fiskar, var alinn við 9°C í tveimur kerjum. í öðru kerinu voru 49
fiskar sprautaðir í kviðarhol og í hinu jafnmargir fiskar sprautaðir i
vöðva. Fiskarnir (sjö í hópi) voru sprautaðir með mismunand'-
magni af bakteríunni Aeromonas salmonicida undirtegund
achromogenis (Asa, 0-6,5x10’ colony forming units, CFU).
Fylgst var með afföllum í 28 daga og LDsn skammtur reiknaður ÚL
það er sá fjöldi baktería (CFU), sem drepur 50% af fiskinum. Sjá-
anleg merki um sýkingu voru skráð og sýking af völdum Asa stað
fest með endurræktun bakteríunnar úr nýra, milta eða lifur. Ýnns
líffæra- og vefjasýni voru tekin í vefjameinafræðilega rannsókn (T
blóðsýni (sermi) voru tekin úr fiskum, sem lifðu af sýkinguna.
Niðurstöður: Sýkingarleið bakteríunnar hafði umtalsverð áhril a
niðurstöður. Afföll voru hægari og í heild lægri og LDs> skamm'111
var mun hærri þegar bakteríunni var sprautað í kviðarhol (44-9*
CFU) en þegar henni var sprautað í vöðva (200 CFU). SýkingarL'11
hafði minni áhrif á meinafræðileg viðbrögð hinna ýmsu líffæra og a
vessabundna ónæmisþætti. í upphafi afmörk
eríuþyrpingar, sem á síðari stigum leiddi til
Ennfremur sáust blæðingar og vefjadrep í ý...-------
sérvirkt mótefnasvar greindist í sermi en ósérvirkt mótefnasvar.
dæmis mótefni gegn TNP-BSA, var hærra í sýktum fiski en ósýK'
um. Rauðfrumuleysandi virkni sermis, sem gæti verið vegl1‘
komplementþátta styttra ferlisins, var lægra í sýktum fiski en ósý
um og lækkaði með hækkandi bakteríuskammti.
uðu bólgufrumur rw^
myndunar bólguhnú'a-
mcnm líffípriim. Ekker'
70 Læknablaðið / FYLGIRIT 40 2000/86