Læknablaðið : fylgirit - 01.10.2001, Qupperneq 46

SIÐFRÆÐI FÓSTURGREININGAR
í könnuninni voru konurnar einnig spurðar hvort
þær hefðu áhuga á ómskoðun snemma í meðgöngu
þar sem líkur á litningagalla fósturs (svo sem Downs
heilkenni) væru metnar og líkindamat gefið með til-
liti til litningagalla. Langflestar kvennanna (93%)
sögðust hafa áhuga á að fá slíka skoðun, stæði hún til
boða. Þetta er sambærilegt við niðurstöður breskrar
rannsóknar sem birtist í British Journal of Midwifery
1997 en þar töldu 97% kvennanna að slík rannsókn
ætti að standa þeim til boða (13).
Könnunin er gerð meðal kvenna/para sem sótlu
þjónustu fósturgreiningardeildar en ekki meðal allra
þjóðfélagshópa, enda var hún hugsuð sem hluti af
gæðastarfi deildarinnar en ekki sem vísindarann-
sókn. Þess vegna er ekki hægt að alhæfa um afstöðu
almennings almennt til ómskoðunar en hins vegar
nær könnunin til þess hóps sem málið brennur heitast
á, það er fólks á barneignaaldri.
Þessi könnun staðfesti að okkar mati það sem við,
starfsfólk fósturgreiningardeildar kvennadeildar,
höfum orðið vör við í starfi en það er að flestar konur
vilja fósturgreiningu og gera sér grein fyrir því að við
19 vikur er verið að skoða og meta heilbrigði fósturs-
ins. Með því að bjóða upp á ómskoðun við 12 vikna
meðgöngu er hægt að færa fósturgreininguna framar
og bæta við líkindamati með tilliti til litningagalla
fósturs. Hins vegar mun áfram verða boðin ómskoð-
un við 19 vikur, þar sem ekki er hægt að meta útlit
fósturs með sama hætti við 12 vikur eins og síðar.
Niðurlag
Ómskoðun snemma í meðgöngu ætti að vera val-
kostur í mæðravernd alveg eins og 19 vikna ómskoð-
unin er í dag. Upplýsingar um ómskoðanir ber að
veita í mæðraverndinni, á hlutlausan hátt, svo verð-
andi foreldrar geti tekið ákvörðun í samræmi við lífs-
viðhorf sitt varðandi meðgönguna. Mikilvægt er að
virða sjálfsákvörðunarrétt verðandi foreldra, einnig
þeirra sem velja að fara ekki í ómskoðun í meðgöngu.
Heimildir
1. Salvesen KA, Öyen L, Schmidt N, Malt UF, Eik-Nes SH. Com-
parison of long-term psychological responses of women after
pregnancy termination due to fetal anomalies and after peri-
natal loss. Ultrasound Obstet Gynecol 1997; 9: 80-5.
2. Kolker A, Burke M. Grieving the wanted child: ramifications
of abortion after prenatal diagnosis of abnormality. Health
Care Women Int 1993; 14: 513-26.
3. Bryar SH. One day you're pregnant and one day you're not:
pregnancy interuption for fetal anomalies. J Obstet Gynecol
Neonat Nurs 1997; 26: 559-66.
4. Ney PG, Fung T, Wickett AR, Beaman-Dodd C. The effects of
pregnancy loss on women’s health. Soc Sci Med 1994; 37:1193-9.
5. Lorenzen J, Holzgreve W. Helping parents to grieve after
second trimester termination of pregnancy for fetopathic
reasons. Fetal Diagn Ther 1995; 10: 147-56.
6. White-van Mourik MC, Connor JM, Ferguson-Smith MA. The
psychosocial sequelae of a second-trimester termination of
pregnancy for fetal abnormality. Prenat Diagn 1992; 12:189-204.
7. Hunfield JAM, Wladimiroff JW, Passchier J. The grief of late
pregnancy loss. Patient Educ Couns 1997; 31: 57-64.
8. Venn-Treloar J. Nuchal translucency: screening without con-
sent. BMJ 1998; 316:1026b.
9. McFadyen A, GledhiII J, Whitlow B, Economides D. First tri-
mester ultrasound screening. Carries ethical and psychological
implications. BMJ 1998; 317: 694-5.
10. Proud J, Murphy-Black T. Choice of a scan: how much infor-
mation do women receive before ultrasound. Br J Midwifery
1997; 5:144-7.
11. Snijders RJ, Noble P, Sebire N, Souka A, Nicolaides KH. UK
multicentre project on assessment of risk of trisomy 21 by
maternal age and fetal nuchal translucency thickness at 10-14
weeks of gestation. Fetal Medicine Foundation First Trimester
Screening Group. Lancet 1998; 352: 343-6.
12. Hyett JA, Perdu M, Sharland GK, Snijders RJ, Nicolaides KH.
Increased nuchal translucency at 10-14 weeks of gestation as a
marker for major cardiac defects. Ultrasound Obstet Gynecol
1997; 10:242-6.
13. Fairgrieve S. Screening for Down's syndrome: what the
women think. Br J Midwifery 1997; 5:148-51.
46 Læknablaðið 2001/87/Fylgirit 42