Læknablaðið : fylgirit - 01.06.2010, Page 65

Josepli Jules Frangois
Félix Babinski.
hlaut hann menntun sína utan veggja Salpétriére.
Hann var kvæntur Augusta Marie Klumpke
(1859-927). Hún var frá Bandaríkjunum, en lærði
læknisfræði í Frakklandi og varð taugalæknir. Þau
hjónin störfuðu náið saman. Fáleikar voru á milli
Dejerines og Pierre Marie (1853-1940), sem var einn
af mörgum lærisveinum Charcots og keppinautur
Dejerines um stöðuna. Pierre Marie flutti sig því
yfir á Bicétre sjúkrahúsið, þegar Dejerine tók við
prófessorsstöðunni 1910. Tími Pierre Maries kom
svo 1917, þegar Dejerine andaðist. Árið 1925 lét
Marie af störfum, og George Guillain (1876-1961)
tók við. Árið 1948 varð Théophil Antonin Joseph
Alajouanine (1890-1980) eftirmaður hans.
Joseph Babinski (1857-1932) var í miklu
uppáhaldi hjá Charcot. Fljótlega eftir dauða
Charcots flutti Babinski sig yfir til Pitié og
byggði þar upp neurológíska deild. Gamlar
byggingar Pitiés voru jafnaðar við jörðu árið
1913 og spítalinn endurbyggður innan múra
Salpétriéres. Taugaskurðlækningar hófust á Pitié
undir handarjaðri Babinskis, og er núverandi
bygging, sem hýsir taugaskurðlækningar, kennd
við hann. Þar rétt hjá er lítill stígur með
nafninu „Allé Sigmund Freud", en Freud (1856-
1939) var lærisveinn Charcots og dáði mjög
þennan læriföður sinn. Lærisveinar Charcots
stofnuðu taugalækningadeildir víða á spítölum
utan Parísar, en eins og dæmi Dejerines sýnir,
var taugalæknisfræði í París stunduð utan
veggja Salpétriéres og jafnvel í samkeppni við
Charcot. Samstarfsmaður Dejerines í París var
Théophile Joseph Louis Landouzy (1845-1917),
og í Montpellier var Joseph Grasset (1849-1918)
frumkvöðull í taugalæknisfræði. Til er svokallað
Landouzy-Grasset lögmál, sem segir, að sjúklingur
með heilahvelsskaða, sem veldur lömun, snúi
höfði og augum í áttina að hinu skaddaða hveli, en
frá hliðinni, sem er lömuð. í staðflogi snúa höfuð
og augu aftur á móti frá heilahvelinu, sem floginu
veldur.
Société de Neurologie de Paris var stofnað 1899
og Société Fran^aise de Neurologie 1949.
Bretland — Lagskipt þjóðfélag
og lagskiptur heili24 25
Bretar og Frakkar hafa löngum elt grátt silfur
saman og gera enn. Hvað taugalæknisfræði
áhrærir, hafa samskiptin hins vegar verið að mestu
góð. I bók sinni frá 1817, An Essay on the Shaking
Palsy, lýsti enski læknirinn James Parkinson
(1755-1824) fyrstur sjúkdómi, sem hann kallaði
paralysis agitans. Jean-Martin Charcot rannsakaði
sérstaklega, hvernig ætti að greina á milli
sjúklinga með paralysis agitans, sem hann nefndi
maladie de Parkinson, og sjúklinga með MS.
Þetta tókst honum meðal annars með því að
greina mismunandi tremor þessara sjúklinga.
Þeir fyrrnefndu höfðu hvíldartremor, en þeir
síðarnefndu hreyfitremor.
Charcot hafði góð tengsl við breska kollega og fór
nokkrum sinnum á þing bresku læknasamtakanna
(British Medical Association). Hann var gerður
að heiðursfélaga þeirra 1878. Góður vinskapur
var með Charcot og Sir John Russel Reynolds
(1828-1896), sem var um tíma forseti samtakanna.
Russel Reynolds var lærisveinn Marshall Halls
(1790-1857), læknis í London. Hall lagði grundvöll
að betri skilningi á taugaviðbrögðum með
rannsóknum sínum og varð fyrstur til að nota
hugtökin „reflex arch" og „spinal shock". Russel
Reynolds lærði læknisfræði við University College
London og varð þar prófessor í lyflæknisfræði
1862. Hann hafði mikinn áhuga á taugakerfinu
og sjúkdómum þess. Reynolds samdi bók um
flogaveiki, Epilepsy: Its Symptoms, Treatment and
Relation to Other Chronic Convulsive Diseases. Talið
er, að grein hans, Paralysis and other Disorders of
Motion and Sensation Dependent on ldea, hafi vakið
áhuga Charcots á hysteríu.
Charles Bell og Franqois Magendie deildu um
það, hvor þeirra hefði orðið fyrr til að uppgötva
þá mikilvægu taugafræðilegu staðreynd, að um
framrætur mænu fara hreyfiboð, en um afturrætur
skynboð, og auðvitað stóð breska og franska
þjóðin hvor með sínum manni. I stað þess að
tala um hreyfiboð og skynboð er í taugafræðinni
LÆKNAblaðiö 2010/96 Fylgirit 64 65