Tímarit Máls og menningar - 01.12.1940, Síða 48

230
TÍMARIT MÁLS OG MENXIXGAR
inikill meirihluti hennar lýsti því skýlaust yfir, að hún
fæli þrem vinstri stjórnmálaflokkunum að taka liöndum
saman til að vinna gegn liinum fasistisku öflum fjármála-
auðvaldsins franska. Sú stefnuskrá, sem gaf þessum þrem
vinstri flokkum mjög glæsilegan meirililuta, var aldrei
framkvæmd. Mönnum þeim, sem virtust liafa vilja til
þeirra framkvæmda, var smám saman holað frá völdum,
það kom í ljós, að í „móðurlandi lýðræðisins“ var það
ekki „vilji meirihluta þjóðarinnar, eins og hann birtistvið
almennar, frjálsar kosningar“, sem völdin hafði, heldur
hankar í Lundúnum. Eftir nokkurn tíma var einn hinn
kjörni þjóðfylkingarmaður, Daladíer, kominn í sæti for-
sætisráðherra í trássi við tvo meginflokkana, sem liann
var kjörinn til að starfa með, og að verulegu leyti í trássi
við sinn eigin flokk, en fyrir atbeina þeirra afla, sem þjóð-
in liafði falið honum að berjast gegn. Þannig var það
þing, sem kosið hafði verið til að berjast gegn afturhalds-
öflunum, búið að taka upp stefnuskrá við hæfi þessara
afturhaldsafla, þveröfugt við þann dóm, sem þjóðin hafði
fellt með kosningunum, en samkvæmt þingræðisreglunum
var ekki hægt að koma fram neinni ábyrgð á hendur
þeim þingmönnum, er brugðust umbjóðendum sínum,
þjóðin stóð varnarlaus, þótt traðkað væri þannig á yfir-
lýstum vilja hennar. Síðar er bannaður einn þeirra flokka,
sem þjóðin hafði falið foryslu með þessum kosningum og
haft hafði forgöngu í því að marka þá stefnu, sem mikill
meirihluti þjóðarinnar taldi sig samþyklca. Enn færðust
afturhaldssamari öfl í æðstu embættin, og að lokum sitja
þar hreinir fasistar, og þingið, sem álti að framkvæma
vilja þjóðarinnar, eins og hann „birtist í alménnum og
frjálsum kosningum“ með því að grípa fyrir rætur fas-
ismans, samþykkti loks að fela einræðisvald i liendur
þeirra afla, sem þeim var falið að berjast í gegn. Þannig
er sagan um það, hvernig lýðræðið var að velli lagt í
„móðurlandi lýðræðisins.“ Það var þingræðið, sem lagði