Tímarit Máls og menningar - 01.12.1940, Page 69

TÍMARIT MÁLS OG MENNINGAH
251
Ef lil vill hefur þessi vísa átt ekki hvað síztan þátt i þeirri
merkilegu nýlundu, sem orðið hefur í þjóðsögum á íslandi: að
lifandi draugur taki upp á að elta dauðan mann.
H. K. L.
ÚTLENDAR BÆKUR.
Þegar mönnum finnst þeir verði að segja eitthvað gott um
bækur hér, en hafa engin lofsyrði á reiðum höndum, er venju-
lega sagt, að bókin sé „prýðilega vönduð að ytra frágangi, pappír
og þrófarkalestur góður“. Þetta er vanalega öfugmæli. Bóka-
gerð stendur hér á einkennilega lágu stigi og virðist oft sem
hvorki sé ráðandi smekkur né vilji til að gera fagrar bækur.
Ymis stærstu útgáfufyrirtæki landsins virðast láta sér bóktist
i léttu rúmi liggja. Pappir er að vísu sjaldan útaf-slæmur i is-
lenzkum bókum, en prentun oft lítt vönduð og óskýr og prent-
villur fleiri en í bókum frá öðrum löndum. Gútenberg hefur einna
skárst verklag af prentsmiðjum hér, og þó hef ég séð linu á
hvolfi í einni af bókum Menningarsjóðs. Band á islenzkun, bók-
um er venjulega klunnalegt og gróft og illa unnið, og bækurn-
ar því til lítillar prýði í húsum manna, jafnvel svokallaðar
skrautútgáfur og „jólabækur" eru að jafnaði frá bóklistarsjónar-
miði nokkuð laiigt fyrir neðan hversdagslegustu alþýðuútgáfur
annarsstaðar. Merkilegt er það, að íslenzkir bókbindarar virð-
ast ekki hafa fundið leyndardóm þess að gera þannig bókar-
bindi, að spjöldin fari ekki að húsa frá ef bókin liggur um
tíma, að maður tali nú ekki um þær bækur, sem losna upp úr
kjölnum við fyrsta lestur. Stundum koma hér út heil upplög
af bók þannig úr garði gerð, að maður verður að leita lengi í
bókabúðinni til að finna óskemmt eintak, — eintak, sem ekki
sé skitið, rifið, hafi bögglazt í broli, arkir skakkt innfestar.
kápan skekkl o. s. frv., fyrir utan hinn óhóflega prentvillufans.
Islenzkur handiðnaðarmetnaður virðist a. m. k. ekki vera mjög
sterkur i greinum bókagerðarmanna.
Þetta hefur verið inikið bókaár, þar á meðal margt um at-
hyglisverðar þýðingar úr erlendum málum. Þýðarar eru margir
hverjir góðir verkmenn og bækurnar yfirleilt betur gerðar að
máli en útliti. Vel máli farnir eru þýðarar eins og Bogi Ólafs-
son, Gísli Ásmundsson, Haraldur Sigurðsson, Karl ísfeld, Magn-
ús Ásgeirsson, Páll Skúlason og Símon Jóhann Ágústsson, þótt
þeim geti öllum verið mislagðar heiidur, og hafi kanski hver
sina meinloku, ef vel er aðgætt, eins og t. d. þegar Haraldur
Sigurðsson, sem hefur annars gott málfar, er allt í einu stað-
17*