Tímarit Máls og menningar - 01.12.1940, Blaðsíða 53
TÍMARIT MÁLS OG MENNINGAR
235
þau. En verði niður brotinn grundvöllur sá. sem íslenzk
stjórnarskipunarlög nú ætlast til, að barizt sé á um þjóð-
íetagsleg málefni, þá verður það að vera á ábyrgð þess,
sem þann grundvöll brýtur, ef við verðum að taka upp
baráttuna á öðrum grundvelli. Við gætum ekki frekar en
aðrir barizt á grundvelli, sem ekki væri lengur til.
IV.
Um leið og við Vilmundur lýsum yfir því sameiginlega
áliti okkar, að lýðræðið sé einn hinn mesti kjörgripur sér-
hvers þjóðfélags, þá höfum við báðir opin augun fyrir því,
að um blessunarríka ávexti þess veltur á mestu, að fólkið,
sem lýðræðið hefur í skaut fallið, kunni rétt með það að
fara, sér til þroska og hamingju, og læri að vaka yfir því,
að það sé ekki frá því tekið. Þess vegna hljóta allir lýð-
ræðisvinir að leggja á það mjög ríka áherzlu að færa al-
þýðunni sem fullkomnasta fræðslu um sérhver þau mál,
er liana varðar, forðast að blekkja hana í nokkru, kapp-
kosta, að hún geti öðlazt sem sannastar og nákvæmastar
hugmyndir um sérhver þau mál, sem hún þarf að taka
afstöðu til. Þetta gildir vitanlega eins um það, þegar ein-
hverjum finnst ástæða til að gera sérstakar ráðstafanir
gagnvart þeim stjórnmálaflokki, sem ég tilhevri og stefnu
hans, sósialismanum. Hver sá lýðræðissinni, sem vill, að
fólkið taki sem sannasta ogfarsællegasta afstöðu tilþessa
flokks, hann getur því ekki verið þekktur fyrir að afgreiða
jafnalvarlegt mál og jafnt snertandi undirstöðuatnði lýð-
ræðisins með slagorðum, eins og „óaldarflokkur“ og „of-
beldisflokkur“. Ef þetta væri skoðun hans, þá er auðvilað
sjálfsagt, að hann noti þessi orð, en þá verður hann jafn-
hliða að gera fólkinu það ljóst, í hverju okkar óaldarhátt-
ur liggur og af hverju ofbeldisheitið skal okkur hlotnast,
hvort það er af því, að við höfum öðrum fremur ofbeldi i
frammi og þá á hvern hátt það hefur birzt, eða af því að
við erum öðrum mönnum fremur ofbeldi beittir og ])á