Tímarit Máls og menningar - 01.12.1941, Side 65

TÍMARIT MÁLS OG MENNINGAR
271
an aldur. Barthou var myrtur að undirlagi ítalskra og
þýzkra fasista, og stefna hans var myrt með honum.
Pierre Laval, sem mestu réð um utanríkisstefnu Frakk-
lands eftir fráfall Barthous, ónýtti í reynd allar að-
gerðir fyrirrennara síns og veitti Þjóðabandalaginu
hanasár með samningum sínum við Mússólíni i Abess-
iniumálinu. Þegar stjórn Alþýðufylkingarinnar settist
við völd var handalagskerfi Frakklands i rjúkandi rúst-
um og Hitler kominn með her manns inn i Rínarlönd-
in. England kúgaði Fralddand til að láta hervæðingu
Rínarhéraðanna afskiptalausa og hótaði því að öðrum
kosti að sitja hjá, ef Frakkland lenti í striði við Þýzka-
land. Á þeirri stundu hefst nýr þáttur í hrakningabálki
Frakklands. Það hafði nú orðið fáa eða enga við að
styðjast nema England. En þetta England var í hönd-
um fámennrar þjóðstjórnar- og auðvaldsklíku, sem bú-
in var að missa stéttarmeðvitundina, og lét ekki stjórn-
ast af öðru en næpulegustu stéttarfordómum. Þessi klíka
var engum kostum Jjetur húin en hin franska stallsyst-
ir hennar, nema hvað hún var ríkari að brezkri skin-
helgi. Þetta brezk-franska spyrðuband dró lýðræðið út
í ógæfuna.
En ein syndin hýður annarri heim. Nokkrum mán-
uðum eftir að landamæraborgir Frakklands í norð-
austri voru komnar í skotmál við fallbyssur Hitlers,
dró upp bliku á suðurhimni Frakklands, þar sem ekki
hafði verið ský á lofti öldum saman. Á Spáni gerði
afturhaldið uppreisn gegn spönsku lýðveldisstjórninni
og féldc vopn, vistir og mannafla frá Þýzkalandi og
Italíu. Það gat engum dulizt, hver háski var búinn
Frakklandi, ef uppreisnarmenn yrðu vfirsterkari. I stað
vinsamlegrar lýðveldisstjórnar mundu „héraðsstjórar"
Iiinna fasísku rikja halda vörð við Pyreneafjöllin.
Samgönguleiðir Frakklands við nýlendur þess í Norð-
urafríku voru í vísum voða og stytzta sjóleið Breta til
nýlenduveldis þeirra í Afríku og Asíu gat orðið ófær, ef