Tímarit Máls og menningar - 01.05.1947, Síða 47

LÝÐRÆÐI
37
legt vald. Starfsstéttirnar þrjár, verkamenn, bændur og mennta-
menn, eru teknar við á vettvangi þjóðfélagsins. Þær hafa í engu
andstæðra eða ósamrimanlegra hagsmuna að gæta, og það, sem
skilur á milli þeirra, er eingöngu verkaskipting, en ekki hagsmuna-
greining. Viðskipti þeirra eru ekki stéttaharátta, heldur stéttasam-
vinna, og engri þeirra gæti komið til hugar að reyna að ná völdum
yfir hinum, bæði vegna hins sósíalíska siðgæðisanda, sem ríkjandi
er á þessum vettvangi, og eins vegna liins, að engin þeirra gæti
hagnazt á því að undiroka hinar. Það liggur því í augum uppi, að
þær hafa enga hvöt til að efla stjórnmálaflokka hver gegn annarri.
Um Kommúnistaflokkinn er það að segja, að þar sem hann er að
jöfnu fulltrúi verkamanna, bænda og menntamanna, en hins vegar
ekki til nein andstæð stétt, er hann þurfi að heyja stjórnmálabaráttu
við, þá getur hann alls ekki talizt stjórnmálaflokkur í venjulegum
skilningi. Allar röksemdir varðandi rússneska Kommúnistaflokkinn,
þar sem slíkur skilningur er lagður í nafn hans, eru því gersamlega
einskis virði.
Þótt rússneski Kommúnistaflokkurinn hætti að vera stjórnmála-
flokkur í venjulegum skilningi, var þessi þjálfaði og þrautreyndi
annars en reyna að útrýma sósíalismanum og koma aftur á auðvaldsskipulagi,
en til þess hefðu þær nú ennþá minni skilyrði en áður, nerna því aðeins að
stjórnmálaflokkar þeirra gerðust njósna- og spellvirkjasveitir í þjónustu fjand-
samlegra erlendra auðvaldsríkja, og af slíku hafa Rússar þegar of beiska og
dýrkeypta reynslu til þess að þeirn sé láandi, þótt þeir vilji helzt ekki eiga
neitt á hættu í því efni. Það ber að taka frain, að þessi eini hundraðshluti
nýtur fullkominna lýðréttinda í öllum efnum, til dæmis ótakmarkaðs kosninga-
réttar og kjörgengis, að undanteknum rétti til að hafa stjórnmálaflokka í því
skyni að endurreisa auðvaldsskipulagið. Ef einhverjir liarma þessa smávægi-
legu réttindaskerðingu, þá má benda þeim hinum sönni á, að eftir brot úr manns-
aldri verður einnig þessi tæpi hundraðshluti útdauður, og þá verður líklega ekki
eftir einn einasti ráðstjórnarhorgari, er hug hefði á því að endurvekja auðvalds-
ómenninguna, og verður þá ekki lengur að ræða um neina „réttarskerðingu“
í þessu efni, því að sú hugmynd, að auðvaldsstefna gæti unnið sér fylgi í
hinu frjálsa menningarsamfélagi sósíalismans er jafnvel ennþá fráleitari fjar-
stæða en það, að Islendingar færu að heimta afnám útvarps, rafmagns, bif-
reiða og annarra nútímaþæginda og menningartækja, en krefðust í þess stað
torfbæja með moldargólfi og tækju aftur upp 17. aldar lifnaðarhætti í einu
og öllu.