Tímarit Máls og menningar - 01.09.1960, Síða 85

VLADÍMÍR MAJAKOVSKÍ
drukkni í blóði og hryðjuverkum og
síðan hefjist sigurhátíð villimennsk-
unnar. Margir voru í vafa, Alexei
Tolstoj, sem síðar varð einn bezti
höfundur Sovétríkjanna sat þá enn í
París og vissi ekki í hvorn fótinn
hann átti að stíga. Þá má og nefna
hóp skálda, sem tók byltingunni fá-
lega en fór þó hvergi, það eru hinir
svonefndu innri emigrantar. Þeirra á
ineðal voru Akhmatova og Pasternak.
Það kenndi einnig margra grasa
meðal þeirra skálda sem veittu bylt-
ingunni lið. Dýrlingur symbólista,
Alexander Blok, sneri sér til rúss-
neskra menntamanna í greininni Bylt-
ingin og menntamenn. Hann skoðar
byltinguna sem eðlilegt svar við æva-
gamalli kröfu hins rússneska sann-
leiksleitanda um „allt eða ekkert“, sér
í byltingunni upphaf stórfenglegra
tíma, hvetur til að „hlýða á Bylting-
una með öllu hjarta, allri vitund“.
Það var Blok sem bezt skrifaði urn
atburðina 1917: kvæðið um rauðlið-
ana tólf, blóðuga postula byltingar-
innar, sem þramma í nöprum vindi
tímans um götur Pétursborgar með
Krist í fararbroddi. Svo var Valerí
Brjúsof, einhver sérkennilegasti per-
sónuleiki samtímans, ótrúlega lærður
fagurkeri, einstaklingshyggj urnaður
fullkominn, skáld sem bæði hafði
gengið í blárri þoku svmbólismans
og í klassískri heiðríkju. Einnig hann
gengur í lið með byltingunni og
skrifar um hana stórbrotin ljóð, full
af fróðleik og sögulegri víðsýni.
Hann tekur gjarnan heimspekilega til
orða:
Ut úr hring lífsins, heimi hins bundna
þeytumst við' út í hið ótrúlega.
Auðvitað voru bæði þessi skáld
heldur óvæntir liðsmenn. Hinsvegar
var ekkert eðlilegra en að sjá gamal-
reynda rauðliða eins og Démjan
Bédni og Sérafímovítsj „hérna megin
götuvígjanna“, enda hvesstu þeir
penna sína án hiks og efa. Gorkí hef-
ur nokkra sérstöðu, hann var vissu-
lega byltingarvinur, en hann deildi
með mörgum öðrum þungum áhyggj-
um út af framtíð menningarinnar, og
átti nokkrar deilur við Lenín um þau
efni. Þar að auki var Gorkí sjúkur á
þessum árum, fór hann því suður til
Italíu og dvaldist þar lengi. Það var
fyrst eftir heimkomuna 1928 að hann
gerðist höfuðleiðtogi í sovézku bók-
menntalífi.
VI
Byltingin olli Majakovskí ekki
miklu sálarstríði.
Hann segir í sjálfsævisögu sinni:
„Átti ég að taka byltingunni eða
ekki? Ég (og aðrir Moskvufútúrist-
ar) spurði ekki slíkrar spurningar.
Þetta var mín bylting. Eg fór í
Smolní.1 Vann allt sem vinna þurfti.“
1 Kvennaskóli í Pétursborg. Aðsetur Ráð-
stjórnarinnar á fyrstu dögum byltingarinn-
ar.
323