Tímarit Máls og menningar - 01.05.1962, Síða 51

HIÐ ÞÖGLA TRÉ
Þannig stóð hann eins og stytta úr stóru safni sem þjófar á flótta hafa skilið
eftir í náttúrunni, hvít og gömul leifð gleymdrar menningar. Hið hljóða vitni
týndra reikandi þjóða sem eru horfnar með sinn ofþroskaða vísdóm, með
ástríður sem urðu viðskila einföld rök í lífsspilinu.
Sko hinn hámenntaða fugl sem hefur fellt fjaðrirnar, flýgur ekki meir. En
hugsar nú um flugið, lifir flugið ríkar en þeir sem enn hafa vængina: Hann
flýgur þótt hann sitji kyrr. Flug hans á ekki framar skylt við himinferðir hinna
frjálsu fugla sem sigla á vængjunum eftir loftsins byr og straumum ýmsum í
forkostulegu sakleysi, — nei á jörðinni situr sá sem át epli skilnings og hugs-
ar. Kann ekki framar að fljúga. Hann hugsar um ásýnd hlutanna ofan og
neðan og innan og utan, setur gogg síns skilnings í eðliskjarnann, og sér með
augun aftur. Ekkert annað frelsi er til en þetta, hugsar bandinginn.
Er það þessi maður? Hann er alls ekki bundinn við tréð, ekki á höndum
heldur ekki á fótum. Þó færði hann sig ekki frá því. Hvernig var hann þá
bundinn þessu tré? Hvað batt hann þarna?
Síðan slítur maðurinn sig óbundinn með ofbeldi frá trénu mikla þar sem
hann hefur staðið lengi kyrr. Hann rykkir sér með ónefndum sársauka úr
fjötralausum faðmlögum þess.
Þá kom máninn fram í gáttina á húsi og horfði út. Horfði út með frægum
fingrum sínum sem voru út úr milljón augum í silfurandlitinu að þreifa á hlut-
um í eigu næturinnar, í drottinvaldi þessarrar margkynjuðu frúar sem er
Nóttin. Og taka á öllu sem næst með mjúkum svölum gómum sínum, og seild-
ust eftir þessum svarthærða manni.
Fálma með hrindingarfúsri þrá eftir manninum sem var nú að dansa með
augun aftur á blágrænu grasinu, stundum í rauðbrúnni mold, yfir gráar og
hvítar klappir sem jökull svarf forðum svo þar mættu smáar verur dansa nökt-
um fótum á gólfinu. Og dansaði yfir hin óbyrgðu og smáu andlit blómanna
svo litirnir fölnuðu undir fíngerðum og grönnum fótum hans þó þeir snyrtu
þau varla, — sveif hann þyngdarlaus.
A svörtum haffletinum sem var á höfði mannsins hið stríða gljástrokna
hár, þar voru engir mávar hvítir í spegli þeim. Hafið var kyrrt og vítt og slétt:
það höfðu drukknað í því tvær konur. Ónnur var af degi með ljós hans í
hjarta, hin alin af nóttu með myrkur hennar milli hvítra og langra fingra
sinna.
Sú sem var af deginum hafði gula vængi af fiðrildum og fjólublátt blóm í
rauðu hárinu sem fossaði niður á hinar sólbrúnu og grönnu axlir og niður-
eftir baki eins og sendiboð. Augun voru líka græn. Fingurnir voru stuttir og
143