Tímarit Máls og menningar - 01.04.1967, Blaðsíða 17

beint svar við því hversvegna Banda-
ríkin hafa leiðzt út í gereyöingar-
hernað í Víetnam. Og er rétt að bera
áður fram aðra spurningu: Hvers-
vegna eru Bandaríkin yfirleitt í Víet-
nam? Og hverjar eru fyrirætlanir
þeirra þar?
Þeir nefna sjálfir tvær ástæður:
Þeir eru í Víetnam að beiðni stjórnar
SuÖur-Víetnam til að verja sjálfstæði
landsins, og nú síðustu tvö árin telja
þeir sig vera að verja það gegn árás
frá Norður-Víetnam. Þetta er hvort-
tveggja staÖleysu stafir, ekkert annað
en tilbúin réttlæting í blekkingar-
skyni. Þeir hafa frá upphafi verið í
Víetnam í sjálfra sín þágu, á ná-
kvæmlega sama hátt og hér. Víetnam
er ekki tvö lönd heldur eitt, ekki tvær
þjóðir heldur ein. Það er skýrum
stöfum tekið fram í Genfarsáttmálan-
um frá 1954 að Víetnam skuli vera
eitt ríki, ekki tvískipt land eins og
t. a. m. Þýzkaland og Kórea, það er
einmitt verið að forðast þá tvískipt-
ingu, og 17. breiddarbaugurinn var
aðeins bráðabirgðar hernaðarlína,
hvorki landamæri né pólitísk mörk,
og innan tveggja ára skyldu fara
fram almennar frjálsar kosningar í
landinu öllu og Víetnam verða sjálf-
stætt ríki og allur erlendur her hverfa
úr landi og engin erlend yfirráð né
íhlutun framar.
Eftir uppgjöf Japana í stríðslok fór
Hó Chi Minh með stjórn í landinu
öllu. Þá stjórn viðurkenndu Frakkar
Þjóð í eldslogum
með samkomulagi við hann, en þeir
rufu þá sáttargerð, fluttu með aðstoö
Englendinga sem falið hafði veriö
að afvopna Japani, her inn í landið
og ætluðu sér að gera það aftur að
nýlendu sinni, svo að kom á ný til
uppreisnar undir forystu Hó Chi
Minh, er lauk með algerum ósigri
Frakka 1954 og var þá Hó svo vin-
sæll í landinu að Eisenhower taldi
honum vís 80% atkvæða þegar geng-
ið yrði til kosninga. Aður Frakkar
hurfu á brott höfðu þeir dubbað sér
upp ríkisstjóra, Baó Daí, til að fara
með stjórn til málamynda, en með
Genfarsamningnum var honum falið
að sjá um framkvæmd hans og undir-
búning kosninga í Suður-Víetnam, en
Hó Chi Minh í Norður-Víetnam og
skyldi hann draga hersveitir sínar
norður fyrir 17. breiddarbaug. Og
þá er það, að Bandaríkin koma til
sögu og sjá sér leik á borði eftir ófar-
irnar í Kína og Kóreu að smeygja
sér inn í Víetnam í kjölfar Frakka
sem þeir höfðu áður stutt rausnar-
lega með fjárframlögum, og settust
í stöðvar þeirra, notuðu sér um stund
Baó Daí, létu hann gera hinn fræga
Díem að forsætisráðherra sínum, og
þessa herra létu þeir sjá til þess að
Genfarsáttmálinn yrði svikinn og
engar kosningar færu fram, svo að
ekki kæmi í ljós algert fylgisleysi
þeirra með þjóðinni. Díem studdu
þeir síðan með ráðum og dáð í átta
ár, þar til hann var orðinn svo illa
7