Tímarit Máls og menningar - 01.09.1993, Blaðsíða 112

Lokaorð
Eitthvað virðist hafa verið kastað höndum til
lokafrágangs bókarinnar og hafa tilvitnanimar
sérstaklega orðið illa úti. Á bls. 20-21 eru til
dæmis tvær tilvitnanir sem ekki eru merktar og
því tafsamt að sannreyna. Kafli Vals er mun
verri hvað varðar málfar og prentvillur og virð-
ist hafa sloppið við prófarkalestur því víða er
um setningabrengl og endurtekningu orða og
setninga að ræða t.d. bls. 228, 230,232 og 272.
Þá er það ekki vansalaust að menn, sem eðli
málsins samkvæmt hljóta að hafa litið í útgáfu-
efni Kommúnistaflokks Islands, skuli stöðugt
nefna blað flokksins Verkalýðsblaðið í stað hins
rétta nafns, Verklýðsblaðið.
Heildarúttekt á samskiptum íslenskra vinstri-
manna við erlendaflokka og ríki, sovéttrúnni og
skugga Stalíns er feikimikið og vandasamt
verk. Það þarf í sjálfu sér ekki að koma á óvart
þó ein bók dugi ekki til þess verks. Laklegra er
þó að vandlæting höfunda og ákafi til að sanna
einhvern „glæp“ á forystumenn sósíalista leiðir
þá oft allverulega af hinni þröngu braut vísinda-
legrar sagnfræði. Þetta er svo sem engin
nýlunda, flest það sem skrifað hefur verið um
íslenska nasista hefur verið sama marki brennt.
Óskandi er þó að fljótlega verði unnt að koma
upp úr skotgröfunum og reyna að meta menn
fortíðarinnar í samræmi við reynslu þeirra og
þekkingu. Og þá verður jafnframt unnt að meta
framlag þeirra til íslenskrar sögu á grundvelli
þeirra kosta sem við þeim blöstu á hveij um tíma
frekar en þeirrar niðurstöðu, sem nú blasir við.
Ingólfur V. Gíslason
Aftanmálsgreinar
1. Sját.d. ritgerð Svans Kristjánssonar: „Kom-
múnistahreyfingin á íslandi.“ Saga XXH
2. Kristínn E. Andrésson: Enginn er eyland,
bls. 52-55. Reykjavík 1971.
3. Ómar Valdimarsson: Guðmundur J. Guð-
mundsson — baráttusaga, bls. 148, Reykja-
vík 1990.
4. D.N. Pritt: Öyenvitne ved Moskvaprosess-
ene. Oslo 1974.
5. Matthías Johannessen. Ólafiir Thors II, bls.
352. Reykjavík 1981.
I 10
TMM 1993:3