Morgunblaðið - 19.02.2015, Blaðsíða 90

90
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 19. FEBRÚAR 2015
Stockfish - evrópsk kvikmyndahátíð í Reykjavík 2015
Helgi Snær Sigurðsson
helgisnaer@mbl.is
Stockfish – evrópsk kvikmyndahátíð
í Reykjavík, hefst í dag í Bíó Para-
dís og stendur til og með 1. mars. Á
henni verða sýndar yfir 30 kvik-
myndir sem hlotið hafa mikla at-
hygli á kvikmyndahátíðum víða um
heim og þekktir verðlaunaleik-
stjórar og -leikarar verða heið-
ursgestir og sitja fyrir svörum að
loknum sýningum mynda sinna. Þá
verður boðið upp á fjölbreytta við-
burði, fyrirlestra og vinnustofur
sem tengjast hátíðinni og kvik-
myndagerð.
Stockfish (enska heitið yfir
skreið) er ný hátíð og byggir á
grunni Kvikmyndahátíðar í Reykja-
vík sem stofnað var til árið 1978, að
sögn Ásu Baldursdóttur, dagskrár-
stjóra Bíó Paradísar. „Við erum að
endurvekja þessa gömlu hátíð og
núna undir nýju nafni, Stockfish.
Þetta nafn er skemmtilegt og nýtt
og fólk man eftir því. Ég var eitt-
hvað að grínast með það um daginn
að skreið var ein helsta útflutnings-
vara Íslendinga og við viljum að
kvikmyndir verði það núna,“ segir
Ása kímin.
Betri tímasetning
Til stóð að halda nýja kvikmynda-
hátíð í fyrrahaust í Bíó Paradís með
gamla heitinu, Kvikmyndahátíð í
Reykjavík, en þeirri hátíð var frest-
að og úr varð Stockfish. Spurð að
því hvers vegna hátíðinni hafi verið
slegið á frest segir Ása að margar
ástæður hafi verið fyrir því. „Þetta
var bara betri tímasetning fyrir
okkur,“ segir hún. „Það er alltaf
gott að nýta þessa mánuði í gott
bíó.“
– Hvert er markmið hátíðarinnar?
„Markmiðið er að þjóna kvik-
myndagerð og kvikmyndamenningu
í landinu, sýna það besta í listrænni
kvikmyndagerð og bjóða erlendu
fagfólki hingað til að miðla af þekk-
ingu sinni,“ svarar Ása og bætir við
að Stockfish sé ekki bara bransa-
hátíð heldur líka áhorfendahátíð.
„Við verðum með rúmlega 30
myndir á hátíðinni og svo verðum
við með fjölbreytt úrval af við-
burðum fyrir bransann en hluti
þeirra viðburða verður líka aðgengi-
legur almenningi og ókeypis,“ segir
Ása og nefnir sem dæmi fyrirlestur
bandaríska kvikmyndaframleiðand-
ans Christine Vachon, laugardaginn
28. febrúar kl. 15, sem ber yf-
irskriftina From Shoestrings to the
Oscars, eða Úr öskustónni á Ósk-
arinn. Vachon hefur framleitt mynd-
ir sem hafa unnið Óskarsverðlaun
og verðlaun á virtum kvik-
myndahátíðum á borð við hátíðina í
Cannes og Sundance. Vachon mun
fjalla um þær hindranir sem fram-
leiðendur óháðra mynda þurfa að
yfirstíga í kvikmyndalandslagi nú-
tímans og þá m.a. hvernig hægt er
að fjármagna myndir án aðstoðar
stórra kvikmyndafyrirtækja og rík-
isstyrkja, eins og því er lýst á vef
Stockfish, stockfishfestival.is.
Af öðrum viðburðum nefnir Ása
dagskrá til heiðurs Sigurði Sverri
Pálssyni kvikmyndatökumanni.
Þrjár kvikmyndir sem Sverrir
stýrði kvikmyndatökum á verða
sýndar á hátíðinni; Land og synir,
Tár úr steini og Kaldaljós og að lok-
inni sýningu á myndunum mun
„Það besta í listrænni kvikmyndagerð“
 Yfir 30 kvikmyndir og fjölbreyttir viðburðir á kvikmyndahátíðinni Stockfish sem hefst í dag
 Brenda Blethyn, Rachid Bouchareb og Sverrir Guðnason meðal gesta hátíðarinnar
Kíló Stilla úr 1001 Gram. Í kvikmyndinni segir af ungri konu, Maríu, sem heldur til Parísar á árlegan fund kílófræðinga og hefur með sér norska kílóið.
Á fundinum eru öll kíló heimsins vegin en María finnur að það er erfiðara að mæla hversu þung sorgin er sem fylgir föðurmissi og erfiðum skilnaði.
Skemmtilegt „Þetta nafn er skemmtilegt og nýtt og fólk man eftir því,“
segir Ása Baldursdóttir um heiti hátíðarinnar, Stockfish. sem þýðir skreið.
Morgunblaðið/Ómar
Helgi Snær Sigurðsson
helgisnaer@mbl.is
FAMU-kvikmyndaskólinn í Prag í
Tékklandi er einn sá virtasti í Evr-
ópu og þaðan hafa útskrifast
heimskunnir leikstjórar á borð við
Milos Forman og Emir Kusturica
sem og íslenskir kvikmyndagerð-
armenn, þ.á m. Grímur Há-
konarson, Börkur Gunnarsson og
Haukur Már Helgason. Skólastjóri
FAMU, Pavel Jech, býr yfir mikilli
reynslu þegar kemur að skrifum
kvikmyndahandrita og verður hann
gestur Stockfish-kvikmyndahátíð-
arinnar. Jech mun annars vegar
halda fyrirlestur á morgun kl. 20 í
Bíó Paradís um handritaskrif sem
er opinn öllum og hins vegar leiða
lokaða handritavinnustofu um
helgina, 21. og 22. febrúar þar sem
fjögur íslensk kvikmyndaverkefni
verða tekin fyrir.
Grínið hjálpar til
Yfirskrift fyrirlestur Jech er
bæði forvitnilegur og skondinn, Tíu
brandarar sem munu kenna þér
allt sem þú þarft að vita um hand-
ritaskrif. Jech segir brandarana að
vísu ekki kenna mönnum allt sem
þeir þurfi að vita um handritaskrif,
það séu takmörk fyrir því hversu
mikið sé hægt að kenna fólki á 60-
90 mínútum. „Þetta er skemmtileg
leið til að skoða ákveðin umfjöll-
unarefni eða vandamál sem hand-
ritshöfundar þurfa að takast á við,“
segir hann. Það sé alltaf erfitt að
kenna slík skrif, útskýra ólíkar
hliðar þeirra og þessi aðferð geti
hjálpað til.
Blaðamaður spyr Jech hvort
hann sé til í að segja einn brandara
og skólastjórinn lætur tilleiðast.
„Maður einn er dæmdur til fang-
elsisvistar og þegar hann kemur í
fangelsið heyrir hann fangana kalla
upp númer. „Númer 3!“ hrópar
einn og allir hlæja og annar hrópar
„númer 7!“ og aftur er hlegið. Mað-
urinn spyr einn fanganna hvað sé
eiginlega á seyði og fær þau svör
að í fangelsinu séu allir brandarar
orðnir svo gamlir að menn nenni
ekki að segja þá lengur og hafi
þess vegna gefið þeim ákveðin
númer. Fanginn spyr manninn
hvort hann vilji prófa og hann gerir
það. Maðurinn hrópar „númer 2!“
en fær engin viðbrögð. Hann hróp-
ar „númer 6!“, enginn hlær og svo
aftur „númer 5!“ og þá hlær einn
illkvittnislega að honum. Maðurinn
spyr hvað sé eiginlega að gerast,
hvort þetta séu ekki brandarar?
Fanginn segir að jú, vissulega séu
þetta brandarar en sumir geti sagt
þá og aðrir ekki,“ segir Jech. Með
brandaranum sé hann að benda á
að framreiðslan skipti jafnmiklu
máli og innihaldið. „Flestir brand-
aranna eru skrautlegri en þessi,“
bætir Jech við og hlær.
Ekki gleyma áhorfendum
Jech segir handritshöfunda oft
telja umfjöllunarefni sín áhugaverð
en það sé aðeins hluti af því að ná
árangri. „Þetta snýst m.a. líka um
það hvaða upplýsingar eru veittar
og hverjar ekki, hverjar er beðið
með að veita og öll þessi atriði sem
handritshöfundar þurfa að hafa í
huga og læra. Aðrir geta aðstoðað
þá í þeirri vinnu og svo eru ýmis
tæknileg atriði sem tengjast ólíkri
uppbyggingu,“ segir Jech. Þegar
kennslan verði of tæknileg og jafn-
vel leiðinleg sé gott að grípa til
Það geta ekki allir sagt brandara
 Pavel Jech, skólameistari FAMU kvikmyndaskólans í Prag, flytur fyrirlestur og leiðir handrita-
vinnstofu á Stockfish  Jech segir tíu brandara til að varpa ljósi á ólíka þætti handritaskrifa
Brandarakarl Pavel Jech, skóla-
stjóri FAMU í Tékklandi.
Mini MIDPOINT handritavinnustofan
fer fram um helgina. Framleiðandi
og handritshöfundur eða leikstjóri
með fyrstu eða aðra mynd í þróun
sóttu sameiginlega um setu í vinnu-
stofunni og voru fjögur verkefni val-
in og er lögð áhersla á að reyndir að-
ilar vinni með þeim sem eru
skemmra á veg komin á ferlinum, að
því er segir í tilkynningu frá Stock-
fish. Verkefnin eru eftirfarandi:
 The Ambassador, Jónas Knútsson handritshöfundur
og Júlíus Kemp framleiðir ásamt Ingvari Þórðarsyni
 One Kiss Away from Love, handritshöfundur Hallgrímur Helgason
og Lilja Ósk Snorradóttir framleiðandi.
 Party Beneath a Stone Wall, Vera Wonder Sölvadóttir
handritshöfundur og Gudrún Edda Þórhannesdóttir framleiðandi.
 Rogastanz, Ingibjörg Reynisdóttir handritshöfundur
og Júlíus Kemp framleiðandi.
Verkefnin voru valin af nefnd sem samanstóð af MIDPOINT, Kvik-
myndamiðstöð og fulltrúum sex fagfélaga sem koma að kvikmyndagerð
hér á landi og standa að baki Stockfish. MIDPOINT er handritamiðstöð
stofnuð af FAMU og er markmið hennar að styrkja handritagerð í Evr-
ópu. Frekari upplýsingar um hana má finna á midpoint-center.eu.
Fjögur kvikmyndaverkefni
HANDRITAVINNUSTOFA
Hallgrímur
Helgason
Vera Wonder
Sölvadóttir