Dagblaðið Vísir - DV - 09.03.2012, Blaðsíða 18

18 Fréttir 9.–11. mars 2012 Helgarblað
Þ
að er mikilvægt að falla ekki
í þá gryfju að telja að ein-
staklingar innan stjórn-
kerfisins eða einstaklingar í
opinberum embættum geti
ekki verið þátttakendur í skipulagðri
glæpastarfssemi,“ sagði Karl Steinar
Valsson, aðstoðaryfirlögregluþjónn
hjá lögreglunni á höfuðborgarsvæð-
inu, í erindi um skipulagða glæpa-
starfssemi á fimmtudag. Karl sagði
þegar komið fram að skýr vilji væri
til þess innan ákveðinna hópa að fá
upplýsingar um hvaða einstaklingar
gegni lykilhlutverkum. „Síðan velta
þeir fyrir sér með hvað hætti er hægt
að hafa áhrif,“ sagði Karl Steinar.
Vilja komast yfir upplýsingar
Karl segir þá sem starfa innan lög-
reglunnar og hjá tollstjóra búa
yfir upplýsingum sem skipulagð-
ir glæpahópar vilji komast yfir. Oft
og tíðum séu þeir tilbúnir að greiða
háar fjárhæðir fyrir þær. Hóparnir
hafi meðal annars áhuga á vitneskju
um hleranir lögreglu. Þá segir hann
lögreglu vita til þess að aðilar sem
tengjast glæpasamtökum hafi aflað
sér upplýsinga um lögreglumenn
og fjölskyldur þeirra. Karl Steinar
nefndi einnig að glæpasamtök hafi
oft og tíðum áhuga á upplýsingum
um túlka lögreglu.
„Þeir leita eftir upplýsingum og
reyna að hafa áhrif á túlka sem eru
lögreglu, tollayfirvöldum og þeim
yfirvöldum sem koma nærri þess-
um málum mjög háð, sérstaklega
er varðar erlendu hópana.“ Þetta
sagði Karl sérstaklega eiga við meðal
þeirra hópa sem eru í fíkniefnaflutn-
ingi eða framleiðslu.
Ágæt yfirsýn lögreglu
Af orðum Karls að dæma telur lög-
regla sig hafa nokkuð góða yfirsýn og
vitneskju um brotahópa. Hann segir
valdakeðju og skipulag skipulagðra
glæpahópa hér á landi vera mjög
mismunandi. Þá greinir hann mun
á skipulagi þeirra eftir þjóðerni með-
limanna. Þannig séu erlendir hópar
oft skipulagðari en þeir íslensku.
„Þessir hópar sem hér eru nefnd-
ir eru mjög ólíkir og bera sterk ein-
kenni þeirra þjóða og þjóðarbrota
sem þar eru að baki. Þannig má til
dæmis segja að hópar frá Litháen
eru mjög skipulagðir og hafa mjög
skýra verkaskiptingu í öllum sínum
verkum. Þar er algengt að einstak-
lingar hafi tiltekin hlutverk og þekki
ekki heildarferlið. Þeir geta því ekki
veitt upplýsingar sem lögreglu fýsir
að vita til að geta rannsakað málið,“
sagði Karl Steinar.
Flatt skipulag
Íslensku hóparnir eru að mati Karls
Steinars ekki eins skipulagðir og
margir erlendir hópar. „Það má segja
að þeir séu með flatara skipulag. Þar
eru menn sem eru jafnvel skipu-
leggjendur en gegna fleiri hlutverk-
um en sambærilegir menn í erlend-
um samtökum,“ sagði Karl Steinar og
bætti við að það geri lögreglu oftar
en ekki auðveldara að rannsaka ís-
lensku hópana en þá erlendu. Lög-
reglunni sé vegna skipulagsleysis
hópanna hægara um vik að komast
áfram í málum íslensku hópanna.
Barist gegn vélhjólagengjum
Íslensk stjórnvöld hafa um nokk-
urt skeið barist gegn fótfestu vél-
hjólagengja hér á landi. Málflutn-
ingur lögreglu hefur ætíð verið í þá
veru að með aukinni fótfestu þess-
ara hópa sé hætta á að ofbeldi færist
í aukana, samhliða aukinni brota-
starfsemi sem lögreglan telur að
þeim muni fylgja. Vísað er til reynslu
annarra Norðurlanda af samskipt-
um við álíka hópa. Karl Steinar segir
lögregluna óttast að ofbeldið verði
ekki aðeins innan hópanna heldur
geti orðið mikið milli hópanna og
þannig náð til saklausra borgara.
„Þetta yrði síðan hrein viðbót við þá
brotastarfsemi sem þegar er til stað-
ar í landinu og myndi auka hana
verulega. Því miður hefur allur sá
málflutningur sem við komum með
á sínum tíma komið fram og raun-
verulega bara á síðasta ári,“ sagði
Karl Steinar.
afla upplýsinga
um lögreglumenn
„Þessir hópar sem
hér eru nefndir eru
mjög ólíkir og bera sterk
einkenni þeirra þjóða og
þjóðarbrota sem þar eru
að baki.
Atli Þór Fanndal
blaðamaður skrifar atli@dv.is
Hanna Ólafsdóttir
blaðamaður skrifar hanna@dv.is
n Einstaklingar innan stjórnkerfisins hugsanlegir þátttakendur
n Erlendir hópar reyna að hafa áhrif á túlka
Hermenn
dauðans
n Einn af klúbbunum 11 sem lögreglan
fylgist með hefur ekki verið mikið til
umræðu í tengslum við skipulagða
glæpastarfsemi áður. Lögreglan hefur
hins vegar nefnt hann á nafn. Það er
hópurinn S.O.D. Um að ræða lítinn
klúbb sem samanstendur í Reykjavík
af 12 til 15 aðilum. Ekki liggur alveg fyrir
fyrir hvað skammstöfunin stendur en
Karl Steinar Valsson, aðstoðaryfirlög-
regluþjónn í Reykjavík, hefur nefnt að
það geti staðið fyrir Soldiers of Death,
eða Hermenn dauðans, í lauslegri
þýðingu.
Samkvæmt heimildum DV eru með-
limir klúbbsins S.O.D. forviða á því að
nafn þeirra sé bendlað við glæpastarf-
semi, þrátt fyrir nafnið. Heimildirnar
herma að ástæða sé fyrir því að með-
limirnir séu ekki í Hells Angels eða
Black Pistons. Hún sé sú að um sé að
ræða fjölskyldumenn sem hafi fyrst
og fremst áhuga á mótorhjólum. Þeir
eigi kunningja innan Hells Angels, fyrst
og fremst vegna sameiginlegs áhuga
á mótorhjólum. Heimildarmaður, sem
DV ræddi við, segist aldrei hafa heyrt
til þess að meðlimir klúbbsins væru
tengdir glæpum á nokkurn hátt, ólíkt
sumum af hinum klúbbunum. Annar
S.O.D.-klúbbur er starfræktur á Akur-
eyri og sá þriðji í Reykjanesbæ, en báðir
telja örfáa meðlimi.
Karl Steinar Valsson Aðstoðaryfirlögregluþjónn lögreglunnar á höfuðborgarsvæðinu
Óttast fótfestu vélhjólagengja
Lögregla hefur áhyggjur af aukinni fótfestu
vélhjólagengja hér á landi enda telur hún
að aukið ofbeldi geti fylgt slíkum hópum.