Són - 01.01.2004, Page 101

ÞÝÐINGAR GRÍMS THOMSEN ÚR GRÍSKU 101
þokkann, glaðleikann og heiðríkjuna auk víðari og almennari skír-
skotunar. Og á endanum, á síðasta æviári sínu, 1896, þegar Ólympíu-
leikar hefjast aftur í Grikklandi, getur skáldið í kvæðinu „Bændaglím-
an“ teflt þessu framtaki gegn tómlæti landa sinna sem honum þykja
orðnir ærið óglímnir:14
Á fornri hafa frækni trú
fjör að nýtt hún kveiki,
yngja upp Grikkir aftur nú
olympiska leiki, —
oss er heldur gjarnara’ að gleyma
því góða, sem hjer átti heima.
III
Það vekur strax athygli hve fjölbreyttar þýðingar Gríms úr grísku
eru. Hin þýddu verk eru frá ólíkum tímum, frá sagnakviðum
Hómers og til ljóða úr nýgrísku undir ólíkum bragarháttum, eða allt
frá forngrískum háttum til forníslenskra eða nýrri rímaðra hátta, og
loks eru þau ólíkrar tegundar, eða jafnt úr sögukviðum, leikritum
eða ljóðrænum kveðskap af ýmsu tagi, svo sem lofsöngvum, ástar-
kvæðum, drykkjuvísum, hjarðljóðum og sigursöngvum, og fjöldi
höfunda eftir því. Þannig mynda þessar þýðingar dágott úrval grísks
kveðskapar og sýna á hve mismunandi hátt má nálgast hann, að ekki
sé minnst á hve misjafnar þær eru að gæðum, eins og einnig má segja
um kvæði Gríms frumkveðin, þar sem furðu skammt er oft milli
tyrfni og snilldar.
Þetta á við um þýðingar Gríms úr „Ilíonskviðu“ þar sem hann snýr
tveim köflum, samtali Hektors og Andrómökku úr sjötta þætti og sam-
tali Akkillesar og Príams úr þeim tuttugasta og fjórða. Þetta tiltæki
býður beinlínis upp á samanburð við þýðingar Sveinbjarnar Egils-
sonar á hinum sömu línum, jafnt í lausu máli sem undir fornyrðislagi.
Hér fer Grímur þó nýja leið og raunar þá nærtækustu, þar sem hann
þýðir undir hætti frumtextans, hexametri. Við það vinnst auðvitað
ýmislegt, því að hið jafna og viðstöðulausa hljóðfall er seiðandi og sefj-
andi og knýr frásögnina áfram og um leið hug lesandans. En málfarið
þarf að vera eðlilegt og þjált eins og hjá Hómer sjálfum þó að hann
14 Grímur Thomsen (1934 I:53).