Tímarit um menntarannsóknir - 01.01.2005, Blaðsíða 30

30
Tímarit um menntarannsóknir, 2. árgangur 2005
fer einkum fram gegnum námsgreinar. Þótt
formlegt sjálfsmat hafi lítið verið til umræðu
hefur skólastarf verið rætt með hliðsjón af
niðurstöðum ýmissa kannana og prófa, svo
sem samræmdra prófa, og kannana í tengslum
við lestrarátak. Í þeim umræðum var lagt
mat á framfarir og úrbætur ræddar í kjölfar
þeirra. Skólinn á sér samstarfsskóla í öðru
sveitarfélagi sem starfsmenn hafa heimsótt.
Sú heimsókn hefur ekki verið endurgoldin. Að
mati aðstoðarskólastjóra hefur þessi hugmynd
um samstarf ekki haft tilætluð áhrif en hún er
tilkomin að frumkvæði bæjaryfirvalda.
Í Báruskóla hefur ekki verið unnið skipulega
að sjálfsmati og ekki eru til áætlanir um
hvernig standa skuli að verki í þeim efnum.
Skólaárið 2004–2005 unnu skólastjóri og
aðstoðarskólastjóri úr niðurstöðum samræmdra
prófa í 10. bekk tíu ár aftur í tímann og
kynntu helstu hagsmunaaðilum niðurstöður.
Þessi könnun var kynnt sem liður í sjálfsmati
skólans og var gerð vegna gagnrýni, einkum
meðal foreldra, um að skólinn stæði sig ekki
nógu vel. Úttekt menntamálaráðuneytisins
á sjálfsmatsaðferðum ýtti við stjórnendum
skólans að gera þessa könnun. Að mati
skólastjóra hefur ekki verið ráðist í önnur
verkefni sem fella má undir sjálfsmat. Þó hafa
verið gerðar kannanir á líðan barnanna og á
félagsstarfi í skólanum. Þær kannanir hafa
verið samstarfsverkefni nokkurra skóla.
Hrannarskóli ákvað fyrir nokkrum árum
að nýta Skólarýni sem matstæki, m.a.
vegna þess „að það var aðgengilegt“ en
fleiri líkön voru einnig skoðuð. Höfundur
rýnisins kom og leiðbeindi um notkun hans.
Sumum spurningum í Skólarýni var breytt
svo þær hentuðu betur aðstæðum. Kannanir
voru lagðar fyrir starfsmenn, nemendur og
foreldra. Verkefnisstjóri annaðist úrvinnslu og
skýrslugerð og niðurstöður voru kynntar innan
skólans og utan.
Skólastjóri segir að skólinn hafi nýtt sér
niðurstöður sjálfsmatsins í umbótaskyni. Þessi
matsvinna fór fram fyrir þremur árum og
að mati skólastjóra er kominn tími til að
endurtaka hana eða hluta hennar.
Að dómi kennara leggur skólastjóri
áherslu á að unnið sé að þróunarverkefnum
og voru tilgreind dæmi um lestrarverkefni
og eineltisáætlun. Báðum þessum verkefnum
fylgja kannanir sem líta má á sem hluta af
sjálfsmati skólans. Farið hefur fram ytra mat
á starfsemi skólans sem var tengt sameiningu
skóla. Að mati skólastjóra hafði það ekki mikil
áhrif á innra starf. Sjálfsmat er nú í umsjá
skólastjórnenda og þá einkum skólastjóra sem
að mati kennara er afar áhugasamur um það.
Í Unnarskóla var fyrst farið að huga að
sjálfsmati árið 1998 og árið 2001 var gerð
sjálfsmatsáætlun fyrir skólann fram til ársins
2007. Starfsfólk skólans kynnti sér nokkur
sjálfsmatslíkön og ákvað í framhaldi af því að
velja Skólarýni og Kanna. Ástæðan var m.a. sú
að þessi matstæki þóttu ná til margra þátta og því
styðja það markmið menntamálaráðuneytis að
matið væri altækt. Kanni hefur þrisvar sinnum
verið lagður fyrir nemendur í 4., 7. og 10. bekk
og fyrir foreldra og starfsmenn. Stjórnendur
skólans hafa unnið úr svörum, samið skýrslur
og kynnt efni þeirra á kennarafundum. Að mati
aðstoðarskólastjóra telja starfsmenn helstu
galla á þessu matstæki þá að spurningarnar taki
ekki á brýnustu málunum í þeirra skóla. Annað
eða þriðja hvert ár eru gerðar kannanir á einelti
og eru niðurstöðurnar skoðaðar og leitað leiða
til úrbóta. Á grundvelli sjálfsmatsskýrslu hafa
verið gerðar umbóta áætlanir og hafa 2–3 þættir
verið valdir sem forgangsatriði. Ekki hefur
verið formlega fylgst með því hver árangur
umbótanna hefur orðið en málin eru rædd,
m.a. á kennarafundum. Unnið hefur verið með
skólabrag og að mati kennara spratt sú vinna
af sjálfsmati skólans. Skóla- og bekkjarreglur
voru einnig skoðaðar með aðild foreldra á
grundvelli matsins. Formlegur sjálfsmatshópur
starfar innan skólans og er hann skipaður
kennararáði og stjórnendum. Hópurinn setur
fram umbótaáætlanir og á að vera leiðandi
við sjálfsmatið. Um ytri aðstoð við sjálfsmat
hefur ekki verið að ræða utan þess að í upphafi
leiðbeindi höfundur matstækisins um notkun
þess.
Kennarar minnast þess að eitt sinn fór af
Sjálfsmat í grunnskólum