Tímarit um menntarannsóknir - 01.01.2005, Blaðsíða 47

47
Tímarit um menntarannsóknir, 2. árgangur 2005
var leiðrétt fyrir þætti svo sem takmarkaða
dreifingu eða óáreiðanleika í mælingum
(Kuncel o.fl., 2001).
Niðurstöður
1. tafla sýnir lýsandi tölfræði um helstu breytur
sem notaðar eru í rannsókninni. Fremur lítil
dreifing er á bæði stúdentsprófseinkunnum og
einkunnum í háskóla, enda um að ræða valinn
hóp sem tekinn er inn í námið. Dreifingin á
mælingunni á hugrænni getu er hins vegar
nokkuð meiri.
Í 2. töflu má sjá fylgnina á milli þeirra
þriggja mæliþátta sem notaðir voru. Í ljós
kemur að mæling á hugrænni getu (WPT)
veitir góða og vel marktæka forspá um árangur
í háskólanáminu (sjá einnig 1. mynd) og sama
má segja um einkunn á stúdentsprófi, þótt sú
fylgni sé nokkuð lægri. Hins vegar er ekki
marktæk fylgni á milli mælingar á hugrænni
getu og stúdentsprófseinkunnar (r=0,16), sem
bendir til þess að þessar tvær mælingar meti
ólíka þætti.
Þegar nemendur í tölvunarfræði voru
skoðaðir sérstaklega kemur í ljós að fylgni
milli mælingar á hugrænni getu og einkunna
í háskólanámi er mun sterkari og marktæk
(r=0,62, p<0,01) þrátt fyrir að einungis 16
nemendur séu í hópnum.
Í 3. töflu má sjá niðurstöður úr tveggja þrepa
aðhvarfsgreiningu. Í fyrra þrepi var einungis
stúdentsprófseinkunn notuð, en í síðara þrepinu
var niðurstöðu mælingar á hugrænni getu bætt
við. Samanburðurinn sýnir hvaða gildi mæling
á hugrænni getu gæti haft ef hún væri tekin upp
sem viðbótarviðmið við val á nemendum.
Stúdentsprófseinkunn ein og sér skýrir
tölfræðilega 9% af dreifingunni í háskóla-
einkunnum, og er sú forspá marktæk
(Beta=0,29; p<0,01). Ef mælingu á hugrænni
getu (WPT) er bætt við forspárlíkanið fer
fjölbreytufylgnin (R) upp í 0,43. Þannig geta
báðar forspárbreyturnar saman skýrt um 18%
af dreifingunni í háskólaeinkunnum, og er
skýringin marktæk (F (2,78)=8,8; p<0,001).
Tölfræðileg viðbótarskýring fyrir hugræna
getu telst því vera 9%. Stúdentsprófseinkunn
og mæling á hugrænni getu hafa hvor um
sig marktæka forspá um einkunnir í háskóla
(Beta stúd=0,24; p<0,05 og Beta WPT=0,32;
p<0,01).
Umræða
Niðurstöður þessarar athugunar sýna að örstutt
próf sem mælir almenna hugræna getu hefur
hærra forspárgildi fyrir einkunnir í háskóla
en stúdentsprófseinkunn. Hluti skýringarinnar
getur verið fólginn í því að þátttakendur í
rannsókninni voru nemendur sem höfðu verið
valdir inn í námið út frá stúdentsprófseinkunn
og dreifing á þeirri breytu því takmörkuð. Það
sem er þó athyglisverðara í niðurstöðunum
er það að tengslin milli þessara tveggja
forspárþátta innbyrðis eru það lítil að hægt
er að bæta verulega forspá um árangur með
því að nota bæði stúdentsprófseinkunn og
almenna hugræna getu við val á nemendum
inn í háskóla.
Niðurstöður eru í samræmi við fyrri rann-
sóknir á tengslum stúdentsprófseinkunnar við
gengi í íslenskum háskólum (Guðmundur B.
Arnkelsson og Friðrik H. Jónsson, 1992) og
einnig í samræmi við erlendar rannsóknir þar
sem forspárgildi einkunna í framhaldsskóla er
borið saman við forspárgildi inntökuprófa (sjá
tölur í inngangi). Þau tengsl sem hér komu fram
milli mælingar á hugrænni getu og einkunna í
háskóla eru ótrúlega sterk ef haft er í huga að
þátttakendur höfðu einungis 12 mínútur til að
ljúka getuprófinu sem hér var notað, á meðan
flest inntökupróf taka nokkrar klukkustundir
(Educational Testing Service, e.d.; ACT, e.d.).
Þá er einnig athyglisvert að viðbótarskýringin
með hugrænni getu hér (9%) er ívið hærri
en SAT-prófið gefur (8%) samkvæmt tölum
Collegeboard sem ná til yfir 46.000 nemenda
(Camara og Echternacht, 2000). Ástæðan gæti
verið sú að SAT er nokkuð bundið við náms-
efni framhaldsskólans og mælir því efnislega
það sama og fyrri einkunnir, en sú mæling á
hugrænni getu sem hér var notuð er ekki eins
tengd námsefni skóla og getur því bætt meiru
við.
Meðal annmarka á þessari rannsókn má
Gildi stúdentsprófseinkunnar og hugrænnar getu