Tímarit um menntarannsóknir - 01.01.2011, Side 73

73
Hönnun skólabygginga í deiglu nýrra kennsluhátta
skjávarpar eru ekki enn orðnir staðalbún-
aður í kennslustofum íslenskra grunn-
skóla. Skjávarpar og snjalltöflur breiðast
út en sú þróun hefur verið hægari en ætla
mætti. Fartölvuvagnar eru víða, oft með
skjávarpa, en aðgengi að upplýsingatækni
og netmiðlum væri betur tryggt með
föstum búnaði. Rök og vísbendingar í við-
tölum við starfsmenn skólanna hníga að
því að kennarar myndu frekar grípa til
tækninnar, oft stutt í senn og í alls konar
tilgangi, ef skjávarpar og snjalltöflur væru
til staðar. Nokkrir nefndu að tölvukostur
væri að verða úr sér genginn eftir að efna-
hagsþrengingar tóku að sverfa að skóla-
starfinu. Einnig hefur þrengst um bóka-
kaup og safnrekstur.
Tengsl við nærsamfélag og umhverfi
Skólarnir fimm leggja allir metnað í að
vera í nánum tengslum við sitt skólahverfi,
hver við sitt nærsamfélag. Víðast hvar
hafa aðilar utan skólans afnot af rýmum
til hljóðfærakennslu og íþróttaiðkunar og
áhersla á góð tengsl við foreldra er mikil.
Sumir skólanna ganga enn lengra í þessa
átt. Skóli 5 leggur sérstaka áherslu á náin
tengsl við sitt unga hverfi og náttúrulegt
umhverfi. Sérstakur kaffikrókur verður
fyrir eldri borgara, leikskóli deilir bygg-
ingunni með grunnskólanum og rætt hefur
verið um þá hugmynd að skólasafnið verði
jafnframt hverfissafn. Íþróttasalurinn er
heldur minni en íþróttafélög hefðu kosið
en samt er gert ráð fyrir töluverðri notkun
af þeirra hálfu. Þá hefur þjóðkirkjan stund-
um fengið afnot af skólanum. Utan við al-
menn kennslurými verða þakgarðar á efri
hæð og útipallar á neðri hæð svo að nem-
endur og kennarar eiga greiða leið út fyrir
veggi skólans í sínu daglega starfi. Skóla-
lóðin á svo að bjóða upp á alls konar útivist
fyrir alla fjölskylduna í hjarta hverfisins.
Loks hefur skólinn umfangsmikil afnot af
litlu skóglendi í grenndinni. Þar fer fram
mikil og reglubundin útikennsla fyrir börn
á leik- og grunnskólaaldri. Hinir skólarnir
hafa alls ekki jafn skýrar áherslur hvað
þetta varðar en kennarar og nemendur
eiga þess þó kost að komast út í náttúruna
með fremur lítilli fyrirhöfn. Við einn skól-
ann er falleg strönd steinsnar í burtu, golf-
vellir eru innan seilingar við tvo skólanna,
ár og lækir eru yfirleitt ekki langt undan
og eitthvað er um sérstök verkefni tengd
grenndarskógum eða veðurathugunum
svo að eitthvað sé nefnt.
Lýðræðisleg þátttaka í hönnun
Í skóla 1 var hönnun leidd af lítilli bygg-
ingarnefnd arkitekta, verkfræðinga og
fulltrúa sveitarfélagsins. Horft var til
Norðurlanda og þó einkum Svíþjóðar
um fyrirmyndir. Í skólum 2, 3 og 5 beittu
borgaryfirvöld ferlinu Design Down Process
að bandarískri fyrirmynd, þar sem breiður
hópur margra aðila átti samráð og lagði
drög að grunngerð skólanna. Einnig var
byggt á skoðunarferðum vestur um haf.
Í skóla 5 áttu nemendur á ýmsum aldri
fulltrúa sem lögðu fyrir hönnunarhópinn
hugmyndir tengdar skóla og skólalóð fyrir
hönd sinna hópa.
Breiðu samráðsferli þeirra sem eiga eitt-
hvað undir skólastarfinu hefur verið beitt
við hönnun margra skólabygginga utan
höfuðborgarinnar á síðustu árum og má
þar m.a. nefna sveitaskólann í úrtaki okkar,