Tímarit um menntarannsóknir - 01.01.2011, Síða 93

93
Kyngervi raunvísinda: Námsval og aðstæður kvenna í hefðbundnum karlagreinum við Háskóla Íslands
sviðum leiði það til þess að þeir forðist
þau, gangi verr á þessum sviðum og gefist
frekar upp þegar á móti blæs. Þær íslensku
konur sem velja þessar greinar töldu sig
vera vel undirbúnar fyrir nám í raunvís-
indum, þeim hafði gengið vel í stærðfræði
í framhaldsskóla og fannst stærðfræði
skemmtileg. Einnig fengu þær hvatningu
til stærðfræðináms bæði frá kennurum og
foreldrum. Þá virðast karlar velja þessar
greinar óháð því hvort þeir telji sig góða í
stærðfræði eða þeir hafi fengið hvatningu í
stærðfræðinámi.
Þegar litið er á trú á eigin færni í náminu
sjálfu hafa nemendur almennt ágæta trú á
eigin færni, hins vegar kom fram að hún
er meiri hjá körlunum en konunum. Konur
töldu sig ekki standa jafn vel í samanburði
við samnemendur sína og karlar, þær töldu
sig ekki hafa jafngóða þekkingu og aðrir
á viðfangsefni námsins, þær hafa minna
sjálfstraust, upplifa meira álag og telja að
flestir samnemendur sínir eigi auðveldara
með að ná tökum á viðfangsefninu en þær.
Það kemur því í ljós að þó að þessar konur
hafi fengið stuðning, ráðgjöf og hvatningu
og telji sig vera góðar í stærðfræði skilar
það sér ekki endilega þegar í námið er
komið. Þetta er í samræmi við niðurstöður
Henwood (2000) um konur í tölvunarfræði
en þar vanmátu konur eigin færni, bæði
miðað við þær einkunnir sem þær fengu
en einnig samanborið við jafnhæfa karl-
kyns nemendur í áfanganum.
Eins og Tinto (1997) hefur bent á hefur
það samfélag sem skapast í náminu og
myndar menningu þess áhrif á námsval og
líðan nemenda en ekki einungis á einstak-
lingsbundna þætti. Fram kom að karlar og
konur upplifa kennslumenningu á svip-
aðan máta og eru þau frekar jákvæð í garð
kennara og námsins. Karlar og konur upp-
lifa einnig jafningjamenninguna á svipað-
an máta og er upplifunin fremur jákvæð.
Það kom einmitt skýrt fram í rannsókn
Margolis og félaga (2000) að það virkaði
mjög hvetjandi hjá konum í tölvunarfræði
við Carnegie Mellon að koma sér upp
jafningjastuðningi, þar sem nemendur
hjálpast að og geta spjallað saman um
námsefnið. Konurnar í Carnegie Mellon
töldu jafnframt að stór hindrun í náminu
væri neikvæð viðbrögð frá samnemendum
(Margolis o.fl., 2000) en vísbendingar voru
um það í þessari rannsókn að karlar teldu
andrúmsloftið í náminu jákvæðara en kon-
urnar. Einnig var tilhneiging til þess að
konum fyndust samnemendur sínir frekar
vanmeta þá færni sem þær hafa í greininni
en körlum.
Þessu svipar til rannsóknar Henwood
(2000) en niðurstöður hennar bentu til
þess að ólíklegra væri að tekið væri eftir
sérfræðiþekkingu kvenkyns nemenda en
karlkyns í tölvunarfræði. Hindranir af
þessu tagi mætti flokka sem samfélagsleg-
ar að mati Betz (2005). Þó svo að almennt
ríki ánægja innan deildarinnar þarf að rýna
í það af hverju upplifanir karla og kvenna
eru ólíkar, sérstaklega hvað varðar jafnrétti
og virðingu innan námsins. Ef til vill er
þetta angi af stofnanabundinni karllægri
menningu sem hefur áhrif á upplifanir og
reynslu kvenna innan þessara greina, að
valdastaða kynjanna sé mismunandi og
að karlar njóti meiri virðingar en konur,
eins og niðurstöður annarra rannsókna á
sama sviði hafa sýnt (Greenfield o.fl., 2002;