Tímarit um menntarannsóknir - 01.01.2011, Side 134

134
Rúnar Sigþórsson
kvæði, samstarfshæfni, vinnubrögð og
heimanám. Jafnframt gáfu kennarar ein-
kunn í tölu fyrir árangur í verkefnum og
skyndiprófum. Í lok þriðju annar voru svo
haldin vorpróf.
Í hinum skólunum þremur var annars
vegar gefin einkunn fyrir skriflegt próf
í lok hverrar annar og hins vegar var
einkunn sem var meðaltal ýmiss konar
símats á önninni á vinnubrögðum, heima-
vinnu og verkefnaskilum, auk skyndi-
prófa og kannana af ýmsu tagi. Hvorar
tveggja þessara einkunna voru gefnar í
tölu og reiknaðar saman í eina þannig að
vægi símatseinkunnarinnar var 30–40%. Í
öllum skólunum fjórum fengu nemendur
aðskildar einkunnir fyrir mismunandi
þætti íslenskunnar. Þessar einkunnir voru
misjafnlega margar, frá tveimur og upp í
fimm, þar sem þær voru flestar.
Bæði kennarar og nemendur lýstu
námsmati skólanna fyrst og fremst sem
lokamati, hvort sem um var að ræða ann-
arpróf eða símat. Nemendur fengu að vísu
endurgjöf á þau verkefni sem þeir skiluðu
og einkunnir úr skyndiprófum en ekki var
hægt að sjá af gögnum að hún væri notuð
til að skipuleggja áframhaldandi nám,
setja nemendum mörk og leiðbeina þeim
um það hvernig þeir gætu náð þeim.
Íslenskukennslan og samræmda prófið
í 7. bekk
Enginn kennaranna færði skýr rök fyrir
áherslu sinni á málfræði og stafsetningu og
enginn þeirra sem kenndi í 6. bekk tengdi
hana beinlínis við samræmda prófið í 7.
bekk. Frekar var á þeim að skilja að áhersl-
an á málfræði og stafsetningu væri liður í
að búa nemendur undir unglingastigið og
allir kennararnir í 6. bekk töldu sig finna
fyrir því að ætlast væri til að nemendur
kæmu þangað með vissan undirbúning.
Guðlaug, í skóla C, orðaði þetta þannig:
„Mér finnst svona áhersla á að ná að klára
málfræðina og komast áfram í stafsetn-
ingu [en] ef að bókmenntatími fellur niður
þá er manni eiginlega alveg sama.“
Nemendur endurómuðu þetta sjón-
armið og í öllum skólunum fjórum kom
fram hjá nemendum – með misjafnlega
skýrum hætti þó – að þeir litu á gengi sitt
á prófinu sem forspá um námsgengi sitt á
unglingastiginu, í samræmda prófinu í 10.
bekk, og þar með um möguleika sína til
framhaldsskólanáms.
Í 7. bekk breyttist myndin og síðustu
vikurnar fyrir samræmda prófið mátti sjá
mikla áherslu á upprifjun og annars konar
beinan undirbúning fyrir samræmda
prófið. Þeir kennarar sem höfðu tækifæri
til reyndu þá gjarnan að bæta við tímum
í íslensku og stærðfræði. „Nú [eru] menn
... að hamast við að læra stærðfræði og
íslensku, sko, af því að það eru að koma
samræmd próf,“ sagði Ingveldur og lýsti
með því ágætlega þeirri mynd sem kom
fram í viðtölum og vettvangsathugunum.
Í öllum skólunum var tekið a.m.k. eitt
gamalt samræmt próf í æfingarskyni á
þessum tíma.
Sara, í skóla B, sem þó var að mörgu
leyti á öðru róli en aðrir kennarar sem rætt
var við sagði til dæmis þremur vikum fyrir
prófið að hún hefði bætt tveimur tímum
á viku við íslenskutímana sem annars
væru ætlaðir tæknimennt og lífsleikni.
„Við erum búin að fara í nafnorðin, við