Tímarit um menntarannsóknir - 01.01.2011, Side 135

135
Virk námskrá í íslensku í 6. og 7. bekk grunnskóla í ljósi samræmda íslenskuprófsins í 7. bekk
erum búin að fara í lýsingarorðin, erum
að byrja í sagnorðunum og rituninni núna
... við erum ekki búin að bæta neinu við í
rauninni í vetur, sko. Við erum bundin af
þessu, svolítið.“
Í skóla C var tekin fjögurra til fimm
vikna upprifjunartörn að hausti í 7. bekk.
Þá var stundaskráin lögð til hliðar og lítið
gert annað en að rifja upp málfræði og fara
yfir gömul samræmd próf og aukaverk-
efni til að búa nemendur undir prófið.
Guðlaug lýsti því til dæmis hvernig hún
væri búin að rýna í gömul samræmd
stafsetningarpróf til að sjá hvaða vand-
rituð orð kæmu oftast fyrir og geta kennt
nemendum rithátt þessara orða. Tíma var
bætt við íslenskuna sem einkum var tek-
inn af samfélagsgreinum og kristinfræði.
Guðlaug sagði að reynt væri að bæta
þennan tíma upp að loknum prófum, t.d.
með þemaverkefni, en fór ekki nánar út í
hvernig það yrði gert.
Þegar viðtal var tekið við Loft, sam-
kennara Guðlaugar, snemma í október
hafði hann undirbúið prófið markvisst frá
byrjun skólaársins og sagði:
Já, maður veit alveg hvað kemur ... og þarf að
þjálfa það svona betur þessa dagana ... og ef þú
finnur það að þau kunna það ekki þá verðurðu
að þjálfa það ... maður vill að allir kunni þessi
atriði og það er svona hamrað á þeim.
Þegar kennararnir voru spurðir um leið-
sagnargildi íslenskuprófsins töldu þeir
það ýmist ekki neitt eða eingöngu bundið
við 7. bekk eftir að niðurstöður kæmu.
Yfirleitt skoðuðu kennarar ekki einkunnir
einstakra nemenda en stundum væri farið
í átaksverkefni með heilum bekkjum í
námsþáttum sem ekki hefðu komið nægi-
lega vel út á prófinu. Enginn kennaranna
taldi að þeir sem tækju við nemendum í 8.
bekk nýttu niðurstöður prófsins. Nokkrir
kennarar viku að „neikvæðu leiðsagnar-
gildi“ samræmda prófsins fyrir nemendur
sem stæðu illa í námi. Til dæmis sagði
Loftur að nemendur litu á niðurstöðu
prófanna sem „utanaðkomandi stimpil og
stækka ef þau standa sig vel en minnka
rosalega mikið ef þau standa sig illa.“
Hann hélt áfram:
Já, þannig að þetta er bara sigti og ef það er til-
gangurinn að setja í grátt, svart og hvítt þá duga
þau ... þetta er harka ... vegna þess að þetta er
utanaðkomandi aðili sem er að mæla og þetta er
stimpill ... ég er tossi eða ég er góður.
Guðlaug, samkennari hans, orðaði þetta
nokkurn veginn á sama hátt og stimpl-
unina staðfesti hnípin stúlka í einum nem-
endahópnum sem sagðist kvíða mikið
fyrir samræmda prófinu. Þegar ég spurði
hana um ástæðuna var svarið: „Af því að
ég er svo ömurleg.“
Umræður og ályktanir
Rannsóknin sem um ræðir í þessari grein
beindist að hugsanlegu samhengi milli
samræmda prófsins í íslensku í 7. bekk og
tilhögunar kennslu og náms í 6. og 7. bekk.
Leitað var svara við spurningunni: Hvað
einkennir tilhögun kennslu og náms í íslensku
í 6. og 7. bekk í fjórum íslenskum grunnskólum
og að hvaða marki tekur sú tilhögun mið af
samræmda prófinu í íslensku í 7. bekk?
Kennslan, námið og Aðalnámskrá grunnskóla
Það fyrsta sem vekur athygli í niður-
stöðum rannsóknarinnar um inntak virku