Orð og tunga - 01.06.2010, Síða 132

Orð og tunga - 01.06.2010, Síða 132
122 Orð og tunga use of the color term in the later skaldic poems and the Sagas and pættir of Icelanders is interesting, for from the frequent reference to gold (gull, a later derivative of *ghel-) in Old Norse-Icelandic litera- ture, gulr might perhaps be expected to be common.18 Yet, gold, when assigned a color, is usually described as being red, as in, for example, Gibbons saga ("váru þær með rauðu gulli búnar" 38.8), and indeed, in the Skdldskaparmál section of his Edda Snorri claims that in ken- nings gold is called fire of arm or joint or limb, since it is red ("gull er kallat í kenningum eldr handar eða liðs eða leggjar, því at þat er rautt" 143.19-20). On a few occasions, the adjective bleikr is used about gold. In Hauksbók and AM 194 8vo, it is said about a stone ("crisopacius") that it glows as fire in the night but that during the day it is like "bleikt gull" (22.8 and 81.8). The statement in Rauðúlfs páttr in Saga Óláfs ko- nungs hins helga that red and pale gold have nothing in common ex- cept for the name ("rautt gull ok bleikt gull á ekki saman nema nafn eitt" 2:677.11) suggests a distinction; indeed, in Cleasby-Vigfússon's An lcelandic-English Dictionary (s.v. gull) bleikt gull is translated as "yel- low gold." Despite the association of gold with the color red (Ander- son 2000:5), derivatives of gidl (gull-, gullinn, gylltr) seem to be the primary terms used to describe the color yellow in the earliest Old Norse-Icelandic literary works, though it is difficult to determine with preciseness when they should be regarded as color words, and when they suggest gilded or overlaid with gold. Laurenson (1882:15) argues that gullbjartr in Grímnismál st. 8 (about ValliQll) and Hárbarðsljóð st. 30 (about a woman), algullinn in Hymiskviða st. 8 (about a woman) and Fpr Skírnis st. 19 (about apples), and the description of the yellow- crested cock (Gullinkambi) in Vgluspá st. 43, "may be read in the stricter sense of golden-yellow hue," but that gidl- suggests gilded or over- laid with gold in Oddrúnargrátr st. 28 (the golden-hoofed horses), Hel- gakviða Himdingsbana I st. 42 (the mare with the golden bit), Atlakviða st. 5 (the gilded prows), Guðrúnarkviða II st. 16 (the gilded boars), VqIu- spá st. 61 (the golden chequers), Hávamál st. 105 (the golden throne), Helgakviða Hundingsbana II st. 19 (the golden war banners), Helgakviða Hundingsbana II st. 45 (the gold-adorned lady), and possibly Helgakviða of the color term in the lausavísa by Bjgrn Ásbrandsson Breiðvíkingakappi should probably be regarded as suspect. 18The color term is rare also in Old English poetry. Mead (1899:198) states that "of the use of geolo only four instances occur, and three of these are plainly conventional."
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116
Síða 117
Síða 118
Síða 119
Síða 120
Síða 121
Síða 122
Síða 123
Síða 124
Síða 125
Síða 126
Síða 127
Síða 128
Síða 129
Síða 130
Síða 131
Síða 132
Síða 133
Síða 134
Síða 135
Síða 136
Síða 137
Síða 138
Síða 139
Síða 140
Síða 141
Síða 142
Síða 143
Síða 144
Síða 145
Síða 146
Síða 147
Síða 148
Síða 149
Síða 150
Síða 151
Síða 152
Síða 153
Síða 154
Síða 155
Síða 156

x

Orð og tunga

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Orð og tunga
https://timarit.is/publication/1210

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.