Morgunblaðið - 03.05.2018, Blaðsíða 38

38 FRÉTTIRErlent
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 3. MAÍ 2018
Suðurlandsbraut 26 Sími: 587 2700
Opið 11-18 virka daga og 11-16 laugardaga. www.alno.is
BAKSVIÐ
Ágúst Ásgeirsson
agas@mbl.is
Á fjórða hundrað franskra fyrirmenna
og vinsælla einstaklinga, þar á meðal
Nicolas Sarkozy, fyrrverandi Frakk-
landsforseti, hefur birt opið bréf til
frönsku þjóðarinnar; yfirlýsingu þar
sem gyðingahatur á grundvelli „ísl-
amskrar róttækni“ er fordæmt. Rætt
er um að yfirlýsingin sé til marks um
upprisu gegn öfgum múslima í fram-
haldi af morðum á gyðingum í Frakk-
landi.
Í Frakklandi er að finna mesta
fjölda gyðinga í Evrópu en þeir eru
rúmlega hálf milljón manna. Und-
anfarna tvo áratugi hefur frönskum
gyðingum þó fækkað vegna bylgju
fólksflutninga til Ísraels, að hluta til
vegna vaxandi og hatursfulls gyð-
ingahaturs í borgarhverfum þar sem
hlutfall innflytjenda til Frakklands
hefur verið hátt.
„Við krefjumst þess að bardaginn
gegn þessari lýðræðislegu hnignun
sem gyðingahatur er verði að þjóðar-
átaki áður en það verður um seinan.
Áður en Frakkland verður ekki lengur
Frakkland,“ segir meðal annars í bréf-
inu. Undir það rita meðal annarra
stjórnmálamenn úr flokkum hægri
jafnt sem vinstri og dægurhetjur á
borð við leikarann Gerard Depardieu.
Má að auki nefna þrjá fyrrverandi for-
seta Frakklands, Jean-Pierre Raffar-
in, Manuel Walls og Bernard Caze-
neuve, fyrrverandi forsætisráðherra
Frakklands, Bertrand Delanoe, fyrr-
verandi borgarstjóra í París, gyð-
ingaleiðtogann Haim Korsia, fimm
bænapresta múslima og dáðu söngv-
arana Charles Aznavour og Francoise
Hardy. Í bréfi þeirra segir að gyð-
ingahatur sé ekki bara málefni gyð-
inga, heldur allrar þjóðarinnar.
„Þögul þjóðhreinsun“
Í yfirlýsingunni fordæma höfundar
hennar og stuðningsmenn það sem
þeir kalla „þögla þjóðhreinsun“ sem
átt hafi sér stað af völdum vaxandi
trúarróttækni, ekki síst í borg-
arhverfum lægstu stéttanna. Þeir
gagnrýna jafnframt fjölmiðla fyrir
þögn um gyðingahatrið.
„Á undanförnum síðustu árum hafa
íslamskir öfgamenn myrt 11 gyðinga
og pyntað nokkra einungis vegna þess
að þeir voru gyðingar,“ segir í yfirlýs-
ingunni.
Morðin sem þetta á við ná aftur til
ársins 2006 og þar á meðal eru morð á
þremur skólabörnum og kennara við
gyðingaskóla í borginni Toulouse í
suðvesturhluta landsins. Þar var að
verki íslamski hryðjuverkamaðurinn
Mohammed Merah.
Þremur árum seinna voru fjórir
einstaklingar myrtir í gíslatöku í
kjörbúð gyðinga í París. Þar var að
verki samverkamaður bræðranna
tveggja sem frömdu fjöldamorð á rit-
stjórnarskrifstofum háðsblaðsins
Charlie Hebdo.
Í apríl í fyrra, 2017, var strangtrú-
aðri konu á sjötugsaldri, Söruh Ha-
limi, fleygt út um íbúðarglugga í Par-
ís. Þar var að verki nágranni hennar
og hrópaði hann „Allahu Akhbar“ eða
Guð er mestur er hann hrinti henni út
og í dauðann.
Lifði helförina af
Eins og um þau fyrri var franskur
almenningur sérlega sleginn í mars
sl., er tveir brotamenn stungu Mi-
reille Knoll, 85 ára konu 11 hníf-
stungum og kveiktu síðan í líki henn-
ar. Lögregla taldi að gyðingahatur
hafi verið rót glæpsins. Frú Knoll lifði
af vist í fangabúðum nasista í seinna
stríðinu. Hið hrottalega morð á henni
sendi reiðibylgju um Frakkland og
var ódæðinu m.a. mótmælt með
fjöldagöngu í minningu hennar.
Emmanuel Macron forseti for-
dæmdi morðið „ógnþrungna“ og
ítrekaði þá staðfestu sína að berjast
gegn gyðingahatri. Franskir gyð-
ingar eru í 25 sinnum meiri hættu á
að verða fyrir aðkasti og árásum en
samborgarar þeirra úr röðum músl-
ima, segir í áskorunarskjalinu fyrr-
nefnda sem birtist í dagblaðinu Le
Parisien og vikublaðinu Aujourd’hui
en France Dimance, sunnudaginn 22.
apríl. Þar er því bætt við að um 50.000
gyðingar hafi „neyðst til að flytja þar
sem þeir voru ekki lengur óhultir í
vissum borgum og vegna þess að
börnin þeirra gátu ekki lengur sótt
skóla sinn.“
„Þegar forsætisráðherra lýsir því
yfir í þinginu, við mikinn fögnuð, að
Frakkland án gyðinga sé ekki lengur
Frakkland, þá hljómar það ekki sem
falleg huggun, heldur sem háalvarleg
aðvörun.“
Hvers vegna þessi þögn?
„Hvers vegna þessi þögn? er spurt
í yfirlýsingunni og spurningunni er
strax svarað þar: „Vegna þess að
franskir forystuflokkar líta einvörð-
ungu á hina róttæku múhameðstrú
sem tákn um félagslega upp-
reisn … vegna þess að saman hafa
runnið hið gamla gyðingahatur hægri
öfgamanna og gyðingahatur vinstri
róttæklinga sem notað hafa andsíon-
isma sem tylliástæðu til að gera
morðingja gyðinga að fórnarlömum í
samfélaginu.“ Því er svo bætt við
þetta að pólitískt mat kunni að skýra
þessa afstöðu til gyðingahaturs,
„vegna þess að atkvæðastofn músl-
ima er tíu sinnum stærri en gyðinga.“
Það sem bréfritarar vilja sjá gerast
er að vers í heilagri ritningu múslima,
Kóraninum, sem hvetja til ofbeldis-
verka á hendur gyðingum, kristnum
mönnum og trúleysingjum verði lýst
úrelt líkt og hjá kaþólsku kirkjunni
sem afmáði andgyðinglegar trúar-
setningar úr boðskap sínum á sjö-
unda áratugnum. Vilja þeir að viðeig-
andi vers Kóransins verði „numin
brott úr guðfræðiboðskap moskanna
svo enginn trúmaður geti reitt sig á
þennan heilaga texta til að fremja
glæp.“
Bréfi þrjúhundruðmenninganna
lýkur svo með þessum orðum: „Við
biðjum um að baráttan gegn hinum
lýðræðislega veikleika sem gyð-
ingahatrið er verði að þjóðarátaki áð-
ur en það verður um seinan. Áður en
Frakkland verður ekki lengur
Frakkland.“
Afdráttarlaus tenging
Þetta mun vera í fyrsta sinn sem
samfélag múslima í Frakklandi er
tengt svo afdráttarlaust við hatur á
gyðingum, af jafn málsmetandi hóp
einstaklinga. Í bréfinu segir að ýmsir
íslamskir trúarleiðtogar hafi í fram-
haldi á morðinu á Mireille Knoll lýst
því yfir að gyðingahatur múslima
„væri mesta ógnin við íslam á 21. öld-
inni í heimi friðar sem þeir hafa kosið
að búa í“. Flestir þessara fulltrúa
múslima þurfa nú á lögregluvernd að
halda nótt sem nýtan dag.
Yfirlýsingin og áskorun um að
Kóraninum verði breytt á grundvelli
vaxandi gyðingahaturs sem fyrr seg-
ir hefur mælst misjafnlega fyrir í röð-
um franskra múslima, sem segja að
trú þeirra hafi nú verið að ósekju ver-
ið „leidd fyrir rétt“.
Múslimaleiðtogar sem franska
fréttastofan AFP leitaði álits hjá á yf-
irlýsingunni játuðu að gyðingahatur
væri vandamál í landinu. En þeir
voru ósáttir við að trúin í heild væri
gerð ábyrg fyrir gjörðir öfgamanna
sem væru í miklum minnihluta.
„Hið eina sem við getum samþykkt
er að við verðum öll að taka saman
höndum gegn gyðingahatri,“ sagði
Ahmet Ogras, formaður regnhlíf-
arsamtaka múslímskra trúfélaga í
Frakklandi, Conseil français du culte
musulman (CFCM).
Trúarsamfélögum att saman?
Dalil Boubakeur, rektor Parísar-
moskunnar Grande Mosquée de Par-
is, sagði að með yfirlýsingunni væri
kveðinn upp „ótrúlegur og ósann-
gjarn“ dómur yfir frönskum múslim-
um og íslam í Frakklandi. „Yfirlýs-
ingin skapar þá hættu að trúar-
samfélögum verði att saman,“ bætti
hann við.
Tareq Oubrou, bænaprestur við
stærstu moskuna í Bordeaux, sagði
að múhameðstrú væri ekki eina trúin
sem sæti uppi með forna texta sem
innihéldu kaflabrot er telja mætti
tímaskekkju. „Fjöldi helgra texta er
ofbeldisfullur, meir að segja í guð-
spjöllunum,“ sagði Oubrou og bætti
við að þeir sem skrifað hefðu undir
yfirlýsingu þrjúhundruðmenning-
anna hefðu rangtúlkað Kóraninn.
Meðal þeirra sem rita undir opna
bréfið er Kamel Kabtane, rektor að-
almoskunnar í Lyon. „Það er hryðju-
verkastarfsemin sem þarf að berjast
gegn. Íslam er trúarbrögð friðar.
Þeir sem drepa aðra í nafni íslam eru
óþokkar, ungt og ráðvillt úthverfa-
fólk sem kann ekkert í Kóraninum.“
Ýta undir velvilja
umbótasinnaðra múslima
Auk Kabtane rita nokkrir aðrir
forsvarsmenn múslima undir yfirlýs-
inguna, svo sem Hassen Chalghoumi,
fyrrverandi trúarleiðtogi í Drancy á
Parísarsvæðinu, og Mohamed Guer-
roumi, trúarleiðtogi í borginni Nan-
tes. Ennfremur leggja nafn sitt við
yfirlýsinguna ýmsir fulltrúar og for-
svarsmenn gyðinga og kaþólikka.
Rithöfundurinn Pascal Bruckner
er meðal þeirra sem undir bréfið
opna rita. Hann sagði við útvarps-
stöðina France Inter að tilgangurinn
með yfirlýsingunni hefði ekki verið sá
að setja smánarblett á múslimatrú,
„heldur ýta undir velvilja umbóta-
sinnaða múslima“.
Samkvæmt opinberum skýrslum
dró úr hatursglæpum í garð gyðinga í
Frakklandi um 7% í fyrra, 2017. Var
það þriðja árið í röð sem þeim fækk-
ar, að sögn innanríkisráðuneytisins í
París. Gyðingar eru aftur á móti
skotmark í þremur skráðum haturs-
glæpum þrátt fyrir að teljast aðeins
0,7% íbúa landsins.
Vaxandi vandi í Þýskalandi
Sama dag og risið var upp gegn
gyðingahatri í Frakklandi fordæmdi
Angela Merkel, kanslari Þýskalands,
nýja tegund gyðingahaturs arabískra
flóttamanna þar í landi í viðtali við
ísraelska sjónvarpsstöð.
„Við búum við nýtt fyrirbæri,
vegna margra flóttamanna, þar á
meðal fólks af arabískum uppruna,“
sagði hún.
Nýleg árás í Berlín, sem rakin er
til gyðingahaturs, hafði slegið Þjóð-
verja óhug en forsprakki ódæðisins
mun vera sýrlenskur flóttamaður
sem notið hefur skjóls í miðstöð fyrir
flóttamenn í Berlín. Gaf hann sig
fram við lögreglu.
Í samtalinu sagði Merkel að stjórn
hennar hefði skipað sérstakan um-
boðsmann sinn til að stýra baráttu
gegn gyðingahatri í landinu. „Sú
staðreynd að ekkert dagheimili, eng-
inn skóli, ekkert samkomuhús gyð-
inga getur án lögregluverndar verið
er skelfilegt,“ sagði hún.
Merkel ítrekaði að í augum Þjóð-
verja væri öryggi Ísraela lykilatriði
vegna „eilífðarábyrgðar“ Þýskalands
á helförinni.
Þjóðarátak gegn gyðingahatri
 Ráðamenn allra flokka í Frakklandi og menningarforkólfar meðal þeirra sem hvetja til átaks gegn
gyðingahatri  Ofbeldisverk múslímskra öfgamanna gegn gyðingum hafa slegið Frakka óhug
AFP
Frakkland Frá minningargöngu í París vegna morðsins á Mirelle Knoll, 85 ára gamalli konu af gyðingaættum.