Morgunblaðið - 03.05.2018, Side 86
86 MENNING
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 3. MAÍ 2018
30% afsláttur
af stökum jökkum,
buxum og pólóbolum
Fimmtudag, föstudag og langan laugardag
Laugavegi 47, sími 552 9122 Laugavegi 47, sími 551 7575
VIÐTAL
Helgi Snær Sigurðsson
helgisnaer@mbl.is
„Þetta er saga tveggja bræðra sem
eru báðir í fjárhagskröggum, af ólík-
um ástæðum. Þeir hafa farið mjög
ólíkar leiðir í lífinu og skipuleggja
saman innflutning á einu og hálfu
kílói af kókaíni til að bjarga sér fyrir
horn. Þeir fá pólska stelpu til verks-
ins, að smygla dópinu, hún gleypir
það í Kaupmannahöfn og veikist í
flugvélinni á leiðinni til landsins.
Hún kemst við illan leik í gegnum
tollinn en þá kemur upp það vanda-
mál að hún skilar ekki af sér efninu
og bræðurnir þurfa að horfast í augu
við þann vanda,“ segir Börkur Sig-
þórsson um söguna sem rakin er í
Vargi, fyrstu kvikmynd hans í fullri
lengd, sem frumsýnd var í gær og fer
í almennar sýningar á morgun.
Bræðurna leika Gísli Örn Garð-
arsson og Baltasar Breki Samper en
pólsku konuna, burðardýrið, leikur
Anna Próchniak.
Börkur segir spennuna magnast
er á líður, eins og gefur að skilja, lög-
reglan komist á snoðir um smyglið
og hringurinn þrengist stöðugt um
bræðurna. „Sagan gerist í raun á
mjög skömmum tíma og snýst svolít-
ið um hvernig þeir glíma á mjög ólík-
an hátt við þessar aðstæður sem
koma upp og hvernig þeirra innra
eðli brýst fram undir þeim kring-
umstæðum,“ útskýrir Börkur.
Skemmtilegt form
Spurður að því hvaðan þessi saga
komi segir hann hana að einhverju
leyti innblásna af líkfundarmálinu
svokallaða í Neskaupstað árið 2004,
en þá stóðu þrír menn að innflutningi
fíkniefna sem Lithái smyglaði inn-
vortis. Hann veiktist degi eftir kom-
una til landsins og lést þremur dög-
um síðar vegna stíflu í mjógirni af
völdum fíkniefnapakkninganna.
Mennirnir þrír komu honum ekki til
hjálpar og eftir að hann lést fluttu
þeir lík hans til Neskaupstaðar og
sökktu því í sjó.
„Það eru þessar aðstæður, þú ert
að glíma við manneskju sem verður
sífellt veikari en býr einnig yfir lausn
þinna vandamála,“ segir Börkur. Í
myndinni sé sjónum beint að þeim
spurningum sem kvikni við slíkar að-
stæður, þeim ákvörðunum sem tekn-
ar eru og hann velti því fyrir sér hvað
knýi fólk áfram og hugmyndinni um
að fremja verknað sem flestum þyki
óhugsandi. Í anda rökkurmynda
setji hann áhorfendur í spor ger-
enda.
Börkur segir glæpasagnaformið
mála sterkum litum það sem hann
telur vera sammannlega hegðun.
„Maður er kannski að velta ein-
hverju fyrir sér í eigin fari en setur
það í miklu ýktara samhengi. Við er-
um svo fljót að fordæma gjörðir ann-
arra en ég held að ef við hunsum
dökku hliðarnar í eigin fari og afneit-
um þeim þá læðist þær frekar aftan
að okkur. Mér finnst glæpasagan
gera það ótrúlega skemmtilega því
þótt þú hafir ekki samúð með ger-
endum þá skilurðu af hverju þeir
gera þetta.“
Glæpir á glæpi ofan
Börkur hefur leikstýrt nokkrum
þáttum í Ófærðar-syrpunum tveimur
sem eru glæpaþættir líkt og syrpan
Endeavour sem hann leikstýrði að
hluta. Og nú er það glæpamyndin
Vargur sem hann skrifar einnig
handritið að og blaðamaður spyr
Börk hvort öll hans leikstjórnarverk-
efni snúist um glæpi. Hann svarar
því til að þau geri það flest en þó ekki
fyrsta stuttmyndin hans, Support.
Hún hafi engu að síður fjallað um
ábyrgð og afleiðingar ákveðinna
gjörða aðalpersóna. Og rætur Vargs
má rekja að hluta til annarrar stutt-
myndar Barkar, Skaða. „Hún fjallar
að einhverju leyti um þetta sama;
ákveðin hugðarefni sem spruttu upp
þegar ég fór í gegnum þetta tímabil
uppgangsára og hruns, orðræðuna
út frá hruninu, hugmyndina um
ábyrgð og hvernig forgangsröðun
fólks fór á skjön. Skaði tók með bein-
um hætti á því og þar er maður sem
bræðir úr sér á meðan Vargur er
glæpasöguútgáfan af þeirri hug-
mynd,“ útskýrir Börkur.
Þungamiðjan í
öllum ákvörðunum
– Það hlýtur að vera töluverður
munur á því að leikstýra kvikmynd í
fullri lengd og stökum sjónvarps-
þáttum. Nú ertu algjörlega með þitt
höfundarverk og það langt, þurftirðu
að nálgast verkefnið öðruvísi sem
leikstjóri?
„Já, algjörlega. Þú ert þunga-
miðjan í öllum ákvörðunum þegar þú
leikstýrir bíómynd og ég tala nú ekki
um þegar þú ert að leikstýra eftir
eigin handriti. Þú skýlir þér ekkert á
bakvið það að einhverjir aðrir hafi
tekið ákvarðanir sem þú hafir þurft
að hlýða.
Sjónvarpsleikstjórn er svo mikið
samstarfsverkefni og að einhverju
leyti ertu í þjónustuhlutverki, að
vinna með höfundarverk annarra og
innan ramma sem er settur af
yfirframleiðendum og höfundum. Þú
hefur ákveðið svigrúm sem leik-
stjóri, sannarlega, til að vinna innan
þinna þátta en þarft samt alltaf að
bera virðingu fyrir því að þú ert að
vinna inni í mengi og samhengi sem
er stærra en bara þú og þínar
ákvarðanir,“ útskýrir Börkur. Í
þáttaleikstjórninni verði fyrir vikið
úr mikið og frjótt samtal og þá sér-
staklega við aðra leikstjóra, líkt og
við gerð Ófærðar.
Eitt leiðir af öðru
Börkur er spurður að því hvort
hann hafi litið til einhverra tiltekinna
leikstjóra eða kvikmynda þegar
hann leikstýrði Vargi og segist hann
frekar hafa horft til tegundarinnar
sem heildar, glæpamynda. Hann
nefnir sem dæmi myndir Alfreds
Hitchcocks og Coen-bræðra, t.d.
Blood Simple. „Þú ert að fylgjast
með fólki fara í ákveðna vegferð,
skref fyrir skref, og ert settur í spor
þess, horfir ekki utan frá. Fólk gerir
ekki það sem það gerir af því það er
klikkað eða vitlaust heldur mannlegt
og eðlilegt að tiltekið skref leiði til
annars,“ segir Börkur. Áhorfandinn
þurfi ekki að hafa samúð með per-
sónunni heldur skilja hana. „Það
finnst mér skemmtilegustu mynd-
irnar; þegar maður er leiddur niður
einhvern stíg sem maður skilur og
gæti, undir ákveðnum kring-
umstæðum, valið sjálfur.“
Í vanda Bræðurnir Erik og Atli, leiknir af Baltasar Breka Samper og Gísla Erni Garðarssyni, hafa komið sér í mikinn fjárhagsvanda og gera illt verra með
því að brjóta lögin. Börkur segir spennuna magnast er á líður. Sagan snúist um hvernig þeirra innra eðli brýst fram við erfiðar kringumstæður.
Leikstjórinn Börkur segir glæpasagnaformið mála sterkum litum það sem
hann telur vera sammannlega hegðun. „Þótt þú hafir ekki samúð með ger-
endum þá skilurðu af hverju þeir gera þetta,“ segir hann.
Áhorfendur settir í spor gerenda
Sýningar á fyrstu kvikmynd Barkar Sigþórssonar í fullri lengd, Vargi, hefjast á morgun Bræð-
ur fá pólska stúlku til að smygla eiturlyfjum til landsins Líkfundarmálið í Neskaupstað innblástur