Jökull - 01.01.2001, Blaðsíða 141

Jöklarannsóknafélag Íslands
6 m langt mastur með skráningarbúnaði vegna vatns-
hæðar.
5. Breytingar á jökulyfirborði í Grímsvötnum og Gjálp
voru mældar með DGPS og kannaðar breytingar
vegna aukins jarðhita í Grímsfjalli eftir gosið.
6. Útbreiðsla öskulagsins úr Grímsvatnagosinu í des-
ember var könnuð með borun á 3ja tugs kjarnaholna
víðsvegar á vestanverðum jöklinum.
7. Unnið var við þyngdarmælingar á jöklinum við
Kverkfjöll, Esjufjöll, Þórðarhyrnu og á Síðu- og
Tungnaárjöklum.
8. Settir voru upp 22 sjálfvirkir jarðskjálftamælar til
að kanna skjálftavirkni við Grímsvötn.
9. Til ísskriðsmælinga voru settar upp stikur á jökul-
inn umhverfis Gjálp, í Grímsvötnum umhverfis gíginn
og við útfallið frá Grímsvötnum.
10. Borað var með hitavatnsbor gegnum íshelluna á
nýjum borstað (64

25.2’ N, 17

19.0’ V). Þar var sett-
ur niður þrýstiskynjari og skráningarbúnaður vegna
vatnshæðar. Vonast menn til að þessi nýi staður henti
betur en sá gamli. Íshellan reyndist 290-295 m þykk
og dýpi niður á botn var 310 m.
11. Hópur jarðfræðinga vann að margháttuðum at-
hugunum á gosstöðvunum í Grímsvötnum. Gosstöðv-
arnar voru mældar upp, útbreiðsla jarðhita könnuð,
gjóskusnið tekin og sýnum safnað.
12. GPS-landmælingar voru gerðar á punktum á Salt-
aranum, Hamrinum og í Jökulheimum. Tilgangur
þeirra var að kanna uppsöfnun kviku í Grímsvötn-
um eftir gosið. Benda fyrstu niðurstöður til að hún sé
skammt á veg komin.
13. Íssjármælingar með punktíssjá fóru fram norðar-
lega í Grímsvötnum og umhverfis gosstöðvarnar til
að kanna hugsanlegar breytingar á botni samfara eld-
virkninni.
14. Unnið var að uppsetningu nýs stafræns jarð-
skjálftamælis í gamla skálanum. Samfara því var nú
komið upp nýjum hitarafstöðvum til rafmagnsfram-
leiðslu fyrir nýja mælinn. Sjálfvirk veðurstöð var
einnig sett upp við skálann.
Haustferð
Haustferð í Grímsvötn var farin 20.-25. september.
Farið var á nokkrum jeppum og vélsleðum, upp
Köldukvíslarjökul. Þátttakendur voru 10. Veður var
gott allan tímann og færi einnig. Tókst því að vinna
öll áætluð verkefni, en ekki tókst þó að komast fyrir
barnasjúkdóma í nýju rafstöðvunum í gamla skálan-
um. Unnið var að eftirtöldum verkefnum:
1. Vitjað var um stikur við Grímsvötn og Gjálp og
skrið þeirra mælt. Einnig var lögun Grímsvatna og
Gjálpar mæld með DGPS mælingum, eins og hægt var
að komast vegna ösku og sprungna.
2. Gígsvæðið var mælt upp og skoðað og borið saman
við stöðuna í júní.
3. Unnið var að endurbótum á rafstöðvum og loftnets-
sambandi fyrir nýjan jarðskjálftamæli Veðurstofunn-
ar.
4. Hæð jökulsins í Skaftárkötlum og umhverfis þá
var mæld með DGPS. Þessi ferð er fyrsta skipulagða
haustferð JÖRFI á Grímsfjall í mjög langan tíma. Er
ætlunin að halda þeim áfram enda reynslan góð.
Sporðamælingar
Mæld var lega jökulsporða á um 43 stöðum síðast-
liðið haust. Af þeim hopuðu 35, 3 gengu fram en 3
stóðu í stað. Á undanförunum árum hefur jöklum sem
fylgst er með heldur fjölgað. Allir þeir jöklar sem fram
gengu, voru í framhlaupi, og staðfestir þetta almennt
hop jöklanna vegna hlýnandi veðurfars.
Jarðskjálftamælingar á Vatnajökli
Síðastliðið sumar var haldið áfram hinu stóra verkefni
sem var unnið síðastliðið sumar til að kanna innviði
eldstöðva í vestanverðum Vatnajökli, einkum til að
kortleggja kvikuhólf sem þar er að finna. Að verkefn-
inu standa Raunvísindastofnun Háskólans, Háskólinn
í Cambridge og Columbia Háskóli í New York. Félag-
ið tók þátt í verkefninu bæði í vorferðinni og í ferð í
júlí þegar mælar voru teknir niður. Gengu mælingarn-
ar vel þetta árið.
Afkomumælingar
Unnar voru afkomumælingar víðsvegar um Vatnajök-
ul og á Langjökli á vegum Landsvirkjunar og Raun-
vísindastofnunar Háskólans. Hluti mælinganna á vest-
anverðum Vatnajökli var unnin í vorferð félagsins.
Orkustofnun fylgdist sem fyrr með afkomu á Hofs-
jökli og Þrándarjökli. Veturinn var fremur snjóléttur
og ákoma því minni en í meðalári. Leysing var hins-
vegar nærri meðallagi en minni en undanfarin tvö ár.
Því varð lítilsháttar rýrnun jöklanna eitt árið einn.
JÖKULL No. 50 141