Skírnir - 01.09.2012, Qupperneq 97

SKÍRNIR
AUGU MÍN OPNUÐUST ...
357
spýta, svo sem væri sjálfur dauðinn yfir hana kominn. Þetta stendur þar til
ofarla páskanóttina. Undir páskamorguninn snýr við blaðinu; í þúsunda
tali hljóma þá klukkurnar aftur frá turnunum; í einu vetfangi er kúfur
Péturskirkjunnar frá efsta til neðsta skreyttur ótöluligri mergð olíuljósa,
svo að ei einungis bærinn og landið umhverfis, heldur jafnvel skýin taka
birtu af. Vestan frá sjó og austan úr fjöllum, af öllum þeim hæðum hvaðan
fyrst grilla má Róm langar leiðir burtu, þegar bezt var skyggni um fagran
dag, getur hana nú að líta svo sem í himnesku ljósi eður ljóma meðan alls
staðar er nótt. Sjálfur upprisinn gengur hinn heilagi faðir fram á musteris-
burstina, og þó hann sé lítill í samanburði við steinmyndir postulanna
kringum hann, hefir hann [ekki] lítið fyrir stafni, því meðal alls konar
söngvara og hljóðfæraglaums boðar hann nú hátíðina og lýsir blessan yfir
hinum mikla grúanum, er neðan frá hinum stóra forgarðinum sem fram af
er kirkjunni veitir hönum á hnjánum sína tilbeiðslu og mænir upp til hans
þar svo sem æðri veru beri við skýin. Með hönum eru í för uppi á þaki
kirkjunnar, sem nærri má geta, allur skarinn hinna geistligu svo þúsundum
skiptir, og er hvör ífærður þeim skrúðanum sem hans stétt hæfir og hann á
fegurstan til. Þegar maður nú þar á ofan setur sér fyrir sjónir morgnana,
eins og þeir eru á þessum ársins tíma í Italíu, og hvörsu allt er við höndina
sem til fegurðar horfir, getur ei hjá því farið, að þvílík sjón fái á hvörn mann
sem hefir tilfinning, jafnvel þó hann ekki láti sig í villu leiða af útborði hlut-
anna og ætli, eins og páfaátrúendur, hann hafi séð svo sem nokkurt heilagra
samneyti. (TS 1947: 255-256)
Þótt tilfinnanlegt gat sé í heimildum okkar um dvöl Tómasar í Róm,
ef frá er talin þessi litríka frásögn, þá má finna stöku heimildir um
Rómardvöl hans. Ævisöguritari Tómasar, Jón Helgason biskup,
hefur eftir ættingjum munnlegar frásagnir um að Tómas hafi notið
gistivináttu Bertels Thorvaldsen sem var forvitinn um ættjörð föður
síns, og Tómas kynntist norrænum listamönnum í Róm bæði á
vinnustofu Thorvaldsens, heimili hans og á veitingahúsi sem nor-
rænir listamenn sóttu. Einn þessara listamanna var danski mynd-
höggvarinn H.V. Bissen (1798-1868) sem sagður er höfundur
vangamyndar af andliti Tómasar, sem prýðir legstein hans á Breiða-
bólstað. Þá eru frásagnir af kynnum Tómasar og bókavarðar Vat-
íkansafnsins, Giuseppe Mezzofanti (1774-1849), sem var málvís-
indamaður og þekktur fyrir að hafa 70 tungumál á valdi sínu. Tómas
segir frá því í Ferðabókinni, nýkominn til Napoli, að hann hafi fyrir