Skírnir - 01.09.2012, Side 165

SKÍRNIR AF HVERJU ERU KONUR MEÐ FÆTUR? 425
leikanum almennt, virðumst við líta svo á að enn heyri það til und-
antekninga að konur gegni öðrum störfum en hefðbundnum
kvennastörfum (sbr. gátuna um skurðlækninn). Einnig heyrir til
undantekninga að ímyndina af konu megi nota til jafns við ímynd-
ina af karlmanni þegar notast er við líkamleg einkenni sem bæði
kynin eiga sameiginleg — fætur, maga eða höfuð.
Að lokum má einnig velta fyrir sér hvort brandarar séu íhalds-
samir í eðli sínu, m.a. sökum þess hve stuttir þeir eru og gefa þar af
leiðandi lítið rúm fyrir lýsingar á fjölbreytni, en þeim mun meira
rými fyrir fordómafullar staðalmyndir. Vera má að brandaraformið
hafi verið að breytast á undanförnum árum, bæði að því leytinu til
að meðvitund um uppbyggingu brandara birtist gjarnan í bröndur-
unum sjálfum (sbr. brandarann sem slær saman ljóskunni og Hafn-
firðingunum, brandara sem ganga út á absúrdisma og koma ekki
heim og saman30 eða brandara sem vísa í brandara sem hlægilegt
fyrirbrigði31) og einnig má stundum greina meðvitund um notkun
á staðalmyndum (sbr. skúringabrandarinn sem tekur staðalmynd-
irnar og flokkar þær í goggunarröð).
Reglubundin söfnun þjóðfræðaefnis og áframhaldandi smíði
gagnagrunnsins munu vonandi geta gefið okkur vísbendingar um
þróun brandara þegar fram í sækir, ef hún er þá einhver. Þá mun
hvorttveggja geta gert áhugasömum kleift að skoða og rannsaka
betur hlutverk og birtingamyndir kvenna eða annarra hópa út frá
sjónarhóli þjóðfræðinnar og hversdagsmenningarinnar. Þjóðfræða-
efni á borð við brandara endurspeglar það samfélag sem það þrífst
í og svo lengi sem okkur finnst samfélag manna vera áhugavert
rannsóknarefni hljóta hversdagslegir hlutir á borð við brandara að
vera það einnig. En þá er mikilvægt að hafa í huga að efniviður
brandarans segir ekki alla söguna því að flutningur og túlkun gegna
einnig mikilvægu hlutverki — svo mikilvægu að með fræðilegri og
30 „Það sátu einu sinni tveir hestar uppi í tré og voru að prjóna, þá kom bleikur fíll
fljúgandi framhjá ... það var allt f lagi, pabb’ans átti sjoppu." Heimild:
http://angel-of-mine.blogcentral.is/sida/2042509/. Sótt 25. ágúst 2012.
31 „Á ég að segja þér brandara? Keyptu þér standara/keyptu þér brjóstahaldara/
Liverpool/Chelsea/kvenréttindi." Safnað á Netinu, 25. ágúst 2012.