Skessuhorn - 16.12.2020, Qupperneq 90

MIÐVIKUDAGUR 16. DeseMbeR 202090
skömmu fyrir hádegi fimmtudag-
inn 21. júní 1984 brotlenti flugvél
á eiríksjökli með tveimur mönnum
innanborðs. Mennirnir voru bresk-
ir, búsettir í London, og komu til
Íslands á miðvikudagskvöldinu og
ætluðu að dvelja hér í fjóra daga.
Þeir voru á leið til Grímseyjar til
að sjá miðnætursólina á sumar-
sólstöðum þegar slysið varð. Þeg-
ar þeir komu ekki á áfangastað rétt
eftir hádegi hófst leit. Það var svo
klukkan 01:43 næstu nótt sem sást
fyrst til vélarinnar og fyrstu björg-
unarsveitamenn komu að flakinu
rétt fyrir klukkan fimm um morg-
uninn. Kom þá í ljós að mennirnir
tveir voru enn á lífi. Þyrla varnar-
liðsins var kölluð á staðinn og sótti
hún mennina mikið slasaða og flutti
á borgarspítalann í Reykjavík.
Ekki þörf fyrir karla á
gúmmístígvélum í leit
blaðamaður skessuhorns heimsótti
snorra Jóhannesson á Augastöðum í
Hálsasveit og fékk að heyra frásögn
af því þegar hann fór með sveit-
ungum sínum, snorra frá sturlu-
reykjum, Hrefnu sigmarsdóttur og
bræðrunum bergþóri, Þorsteini og
Þórði á Húsafelli, upp á eiríksjökul
að ná í flugvélarflakið. „Raunveru-
leg byrjun á þessu máli er samt leit-
in að flugvélinni og mönnunum.
Við félagar úr björgunarsveitinni
Oki vorum kallaðir út þegar byrj-
að var að leita að vélinni. Það var
skítaveður og ábyggilega snjókoma
á jöklinum en hann sást illa. Þeg-
ar búið var að finna vélina ákváð-
um við steini á Húsafelli að fljúga
yfir jökulinn og þá sáum við hana
líka. Við sáum að búið var að taka
björgunarbát og breiða fyrir rúð-
urnar sem höfðu brotnað. Þá vor-
um við vissir um að allavega ann-
ar maðurinn hefði lifað af, dauð-
ir menn breiða ekki fyrir glugga,“
segir snorri. eftir að búið var að
finna vélina fóru hlutirnir að gerast
hratt. „Við steini fórum upp í strút
að sækja endurvarpa en mættum þar
flugbjörgunarsveitinni og var okk-
ur tjáð að engin þörf væri fyrir að-
stoð frá sveitakörlum í gúmmístíg-
vélum svo við fórum bara heim,“
segir snorri.
Hljóp upp á jökulinn
Tveimur dögum eftir björgunina
fór snorri með hundinn sinn að
kíkja á flakið á jöklinum. Hann sá
að þar voru verðmæti sem hægt
væri að bjarga og ákvað hann ásamt
bræðrunum á Húsafelli og snorra á
sturlureykjum að semja við trygg-
ingafélagið um að ná vélinni niður
gegn því að fá að eiga hana. „strák-
arnir á Húsafelli þekktu til og
sömdu við tryggingafélagið en það
kærði sig enginn um að láta vél-
ina bara liggja þarna,“ segir snorri.
„Það var svo örfáum dögum seinna
sem Kristleifur á Húsafelli hringir
í mig og segir mér að flugbjörgun-
arsveitin hefði farið tveimur tímum
áður frá Húsafelli til að fara upp á
jökul og hirða tæki úr flakinu og svo
átti að kveikja í því. Það var oft gert
á þessum tíma til að minnka um-
hverfisáhrifin, að brenna það sem
hægt var,“ segir snorri. Hann ætl-
aði sér ekki að leyfa flugbjörgunar-
sveitinni að brenna flakið enda var
búið að semja um að þeir félagar
úr sveitinni myndu sækja flakið og
fá að eiga það. „beggi á Húsafelli
og Hrefna keyra mig stystu leið að
jöklinum og þaðan hljóp ég upp.
Ég ætlaði nú ekki að leyfa nein-
um að kveikja í vélinni svo ég hljóp
eins hratt og ég komst og hitnaði
vel við það, svo vel að ég var orð-
inn ber að ofan uppi á jöklinum. Ég
hefði nú betur sleppt því þar sem
ég sólbrann svo illa að allt skinn
fór af bakinu á mér tveimur dögum
seinna,“ segir snorri og hlær.
Setti líklega heimsmet
snorri var rétt rúmlega einn og
hálfan klukkutíma að hlaupa upp
á jökulinn og sat þar hinn róleg-
asti á vélinni þegar flugbjörgunar-
sveitin kom á svæðið tveimur tím-
um síðar. „Þetta var svakalega bratt
og ægilegt stórgrýti þá leið sem ég
fór upp. Ég var á tímabili hræddur
því mér leið eins og ef einn steinn
færi af stað færi öll hlíðin af stað.
en þetta slapp til og Krilli á Húsa-
felli sagði að líklega hefði ég sett
heimsmet sem aldrei verður sleg-
ið þegar ég fór svona hratt þarna
upp,“ segir snorri. „Þegar strák-
arnir í flugbjörgunarsveitinni komu
svo voru þeir nú ekkert voðalega
glaðir að sjá mig. Þeir spurðu hver
hefði eiginlega gefið mér leyfi til að
sitja á flugvélaflakinu og ég sagð-
ist nú bara ekki þurfa neitt leyfi þar
sem við ættum þetta flak, ég vissi
allavega ekki betur. Þeir sögðust
vera að sækja tæki fyrir flugmála-
stjórann en þekktu þessi tæki samt
ekkert. Það var ekki fyrr en ein-
hverjum klukkutímum síðar þeg-
ar snorri, beggi, Þórður, steini og
Hrefna komu til okkar sem snorri
gat sýnt þeim tækið sem þeir ætl-
uðu að sækja. Ég dreg það stór-
lega í efa að þeir hafi verið beðnir
Mest gaman að gera það sem búið var að
segja að væri ekki hægt
Frásögn af leiðangri á Eiríksjökul 1984 að sækja flugvélarflak
Snorri við fjallajeppann sinn. Refinn á kassanum málaði Kristrún dóttir hans. Ljósm. es.
Snorri Jóhannesson, Bergþór Kristleifsson, Hrefna Sigmarsdóttir og Þorsteinn
Kristleifsson við flugvélarflakið á Eiríksjökli.
Snorri og Snorri að taka vélina úr flakinu.
Í fyrsta áfanga af björgun vélarinnar af jöklinum var henni ýtt eins langt og hægt
var.
Vélin rann eins og snjóþota.
Hér er vélin komin á vagn sem var knúin áfram með garðtætara. Á myndinni má
sjá hvar tætarinn var festur utan á vagninn.