Skessuhorn - 16.12.2020, Side 94

MIÐVIKUDAGUR 16. DeseMbeR 202094
sóley birna baldursdóttir ólst upp í
Múlakoti í Lundarreykjadal í borg-
arfiði. Hún er í dag búsett ásamt níu
ára syni sínum á Hvanneyri. sóley
er með bA gráðu í mannfræði og er
langt komin með viðbótardiplóma
í kynfræði auk þess sem hún er að
byrja í mastersnámi í lýðheilsu-
vísindum á nýju ári. Meistaranám
í lýðheilsuvísindum er fjölbreytt
og hagnýtt nám þar sem áhersla
er lögð á undirstöðuþekkingu á
áhrifavöldum heilbrigðis, forvörn-
um og heilsueflandi aðgerðum.
Nemendur fá hagnýta þekkingu í
framkvæmd heilbrigðisrannsókna
og útfærslu forvarnaraðgerða. sól-
ey starfar í dag tímabundið hjá
borgarbyggð í hinum ýmsu verk-
efnum þar á meðal aðgerðaáætlun
í kynfræðslu fyrir kennara í skólum
sveitarfélagsins. „Við erum tvær
saman að vinna að þessari áætlun
sem svo verður send á skólastjórn-
endur sem svo ráða hvað þeir gera
með þetta hjálpartæki. Við erum að
setja upp leiðbeiningar um hvað sé
viðeigandi fræðsla fyrir hvern ald-
urshóp og hvaða efni kennarar geti
stuðst við hverju sinni,“ útskýr-
ir sóley þegar blaðamaður skessu-
horns spjallaði við hana um fjalla-
mennsku, kynfræðinámið og áform
hennar að námi loknu.
Fjöllin hafa alltaf togað
Í frítíma sínum gengur sóley um
hálendi Íslands og stefnir á að fara
út í heim og ganga líka á fjöll þar.
„Fjöllin hafa dregið mig að sér síð-
an ég man eftir mér. Ég man eftir
því að sitja í bíl sem barn og horfa
á fjöllin út um gluggann og ég fann
bara hvað þau toguðu í mig. Ég get
samt ekki útskýrt hvað það er sem
togaði svona í mig en ætli það hafi
ekki upphaflega verið þetta óþekkta
við fjöllin,“ segir sóley og bætir við
að hún hafi líklega verið um fimm
ára þegar hún fór fyrst í litla fjall-
göngu. „Það hefur verið þegar ég
fór með mömmu og ömmu í berja-
mó í múlanum heima. svo þeg-
ar ég var 11 ára fór ég í leitir með
pabba þar sem riðið er inn á afrétt
að smala. Ég man svo vel tilfinn-
inguna þegar ég var komin í fyrsta
skipti inn á afrétt á hesti umkringd
fjöllum, alein í náttúrunni. svo
seinna meir þegar við fórum ríð-
andi yfir Kjöl á þrettánda ári. Mér
hefur alltaf þótt þetta svo magnað,
að vera inni á milli fjalla í þessum
frið sem maður finnur þar og með
alla þessa orku frá náttúrunni,“ seg-
ir sóley.
Elskar að vera
á hálendinu
Á uppvaxtarárum fór sóley með-
al annars ríðandi á fjöll, bæði til
að smala og í hestaferðir. en þeg-
ar hún var 16 ára fór hún í skóla á
Akranesi og skráði sig í björgunar-
félag Akraness. „Það þótti mér strax
mjög skemmtilegt og ég sóttist mik-
ið í að fara á fjöll. Mér hefur alltaf
verið sama hvernig ég kemst á fjöll-
in, gangandi, ríðandi, á vélsleða eða
bíl, ég bara elska að vera á hálend-
inu. Ég fór í allskonar skemmtileg-
ar ferðir með björgunarsveitinni,
við gengum til dæmis upp í botns-
súlur úr Hvalfirði að nóttu til og
það var ótrúlega skemmtilegt æv-
intýri,“ segir sóley og brosir. „en
þetta var í mörg ár áhugamál sem
ég sinnti þó ekki markvisst. Ég fór
í stuttar fjallgöngur, upp á Hafnar-
fjall eða bara á fjallið heima í sveit-
inni, en svo fór ég í eina og eina
lengri göngu og oftast leið langt á
milli. Það var ekki fyrr en með Co-
vid núna í vor sem ég fór að gefa
mér tíma fyrir þetta,“ segir sóley.
Hefur aldrei liðið betur
sóley hefur alltaf haft mikla þörf
fyrir hreyfingu og líkamsrækt. „Ég
var mörg ár í ræktinni og svo fór
ég á fullt í crossfit í stuttan tíma.
en þegar allar líkamsræktarstöðv-
ar voru lokaðar vegna Covid þá allt
í einu fór ég að gefa mér tíma fyrir
fjöllin. Fljótlega var ég farin að for-
gangsraða tímanum mínum þannig
að ég lagði meiri áherslu á að ganga
á fjöll,“ segir sóley. „Mér hefur
held ég aldrei liðið betur. Að ganga
á fjöll er frábær núvitund og hug-
urinn núllstillist alveg þegar maður
stendur uppi á fjalli, það er ekkert
í gangi í hausnum annað en staður
og stund. Það er svo fallegt að horfa
yfir landið burtu frá öllu stressi og
látum og heyra ekkert nema fugla-
söng eða lækjarnið eða bara ekki
neitt. en akkúrat þá heyrir mað-
ur samt svo mikið. svo fyrir mig
persónulega gefur afrekið sjálft, að
ná upp á topp, mér svo mikið. Ég
reyni að vera dugleg að klappa mér
á bakið þegar ég næ þangað sem ég
ætla mér,“ segir sóley. „Litlu sigr-
arnir eru svo valdeflandi og gefandi
ef fólk vill horfa á það þannig.“
Af hverju eru ekki
allir að þessu?
Það sem af er ári hefur sóley far-
ið á fleiri fjöll en eflaust margir fara
á allri lífsleiðinni. Hún hefur farið
nokkrar ferðir á Hafnarfjall, gengið
á skessuhorn, Heiðarhorn, skarðs-
hyrnu, Þyril, botnssúlur, Akrafjall,
eyjafjallajökul, Hvannadalshnjúk,
að Grænahrygg og hlaupið Fimm-
vörðuháls, svo fáein dæmi séu tek-
in. Auk þess hefur hún farið inn í
Kerlingafjöll og Þórsmörk. „Ég hef
verið svo heppin með veður á þessu
ári en það er fátt betra en að standa
uppi á fjalli í góðu veðri og sjá vel
yfir allt. Þegar ég fór á eyjafjalla-
jökul var veðrið alveg æðislegt og
ég fór í raun of vel klædd og þurfti
því að fækka fötum uppi á jökli svo
ég ákvað að fara úr ullarbuxunum.
Ég stóð því uppi á miðjum jökli á
Íslandi í lok maí á nærbuxunum,“
segir sóley og hlær. „en á þessari
stundu hugsaði ég líka með mér af
hverju eru ekki bara allir að ganga
á fjöll/jökla reglulega, svo mögnuð
upplifun?“ bætir hún við.
Þórsmörk í uppáhaldi
Aðspurð segist sóley líka fara í
göngu með drenginn sinn en hann
byrjaði að labba með henni á Hafn-
arfjall á síðasta ári. „Hann er hörku-
duglegur í þessu og þykir ótrúlega
skemmtilegt að koma með mér. Við
fórum til dæmis saman inn í Þórs-
mörk í sumar þar sem við löbbuð-
um á Morinsheiði og hann fór létt
með það. Þetta eru um fimm kíló-
metrar, nokkuð bratt og honum
fannst þetta ekkert mál,“ segir hún.
Það er svo gaman að sjá hvað þess-
ir litlu sigrar hafa valdeflandi áhrif
á hann. Hvað hann varð stoltur og
ævintýraheimurinn stækkaði,“ svar-
ar sóley.
en hvaða ganga er í uppáhaldi hjá
henni? „Þær eru svo margar. Ætli
Þórsmörk sé samt ekki uppáhalds
staðurinn, þar eru svo margar fal-
legar gönguleiðir. svo er bara ekk-
ert sem jafnast á við að horfa niður
í Þórsmörk frá fjöllunum þar. Það
var æðislegt að ganga á Hvanna-
dalshnjúk og eyjafjallajökul. Ég get
ekki sagt að ég eigi mér uppáhalds
gönguleið, þær eru flestar æðisleg-
ar. Það er bara alltaf þessi tilfinning
að vera á hálendinu sem gerir allt
frábært þar,“ segir sóley og brosir.
Ekki háð öðrum
spurð hvort fjallgönguáhuginn
komi úr fjölskyldunni hlær og hún
og segir svo ekki vera. „Ég fékk
þetta ekki frá fjölskyldunni. en ég
hef líka alltaf farið mínar eigin leið-
ir og þykir gott að vera engum háð
í því sem ég geri. Ég þarf ekki að
hafa neinn með mér í því sem ég
geri, það er oft gott að vera ein. Ég
fer samt í skipulagðar ferðir með
hópum þegar ég fer á jökla eða í
göngur þar sem geta verið hættur.
Þá er mikilvægt að hafa fólk sem
þekkir til. en ég er ekki háð því að
hafa einhvern sem ég þekki með
mér, ég fer í fjallgöngur fyrir mig.
Ég hef líka kynnst ótrúlega mörgu
frábæru fólki í þessum ferðum,“
segir sóley og brosir. „Það eru svo
mikil forréttindi að geta gengið
Segir tilfinninguna sem hún finnur
á hálendinu ólýsanlega
Rætt við Sóleyju Birnu Baldursdóttir um fjallgöngur og kynfræðslu
Sóley kemur hlaupandi niður í Þórsmörk.
Gleði á fjöllum. Baldur Karl með mömmu sinni á Fimm-
vörðuhálsi.
Nestispása.