Studia Islandica - 01.06.1940, Síða 27
25
hefur höfundur, sem vafalaust hefur verið talsvert
kunnugur á þessum slóðum, séð einhverja torfu, sem
vel hefði verið hent til vígis. Annars á torfan sér
merkilega sögu, sem kemur ekki beint við sannindum
Hrafnkötlu, en sýnir dómgreind 19. aldar manna í
allri sinni dýrð. Þegar Sigurður Vigfússon ferðaðist
um Austurland 1890, leitaði hann torfunnar, en fann
ekki. Hann segir svo: „Þar sem af mýrinni kemur og
dregur upp í fjallið, hefur verið Eyvindartorfa, sem
nú er öll uppblásin og horfin, og segir mér svo Sigfús
á Skjögrastöðum, greindur maður og fróður um ör-
nefni, að faðir hans hafi séð Eyvindartorfu og haug
á henni, en þá hafi torfan verið svo blásin, að ekki
hafi verið eftir nema lítill kragi í kringum hauginn".1)
Þessi torfa hefur hagað sér næsta hlálega. Hrafn-
katla lýsir henni svo, að hún var „meltorfa ein, blás-
in mjpk; bakkar hávir váru umhverfis“. Ef torfan
átti að vera nokkurt vígi fyrir fimm menn, hefur hún
ekki mátt vera mjög stór um sig. Hvort lýsingin á við
torfuna á 10. eða 13. öld, skiptir litlu máli. En svo
stendur torfan af sér nokkurn veginn óhögguð storma
og sandfok 6—8 alda, þangað til allt í einu kemur sá
dyntur í hana að þurrkast út nokkuru áður en fyrsti
fornfræðingurinn kemur að skoða hana. En Sigurður
hefði þó a. m. k. átt að leita að beinum Eyvindar og
þeirra félaga, sem í haugnum voru, því að þau hafa
hlotið að liggja á torfustæðinu og ætti að vera þar
enn í dag.2)
Til hinna röngu nafnaskýringa sögunnar tel eg líka
skýringuna á Hrafnkelsstaða-nafninu, úr því að alls
ósennilegt er, að Hrafnkell eldri hafi nokkurn tímæ
1) Árb., 1893, 37.
2) Það er í sjálfu sér ósennilegt, að Sámur hefði heygt bróð-
ur sinn á blásinni meltorfu, sem fyrirsjáanlegt var, að myndi
eyðast á skömmum tíma, svo að beinin yrði ber ofan jarðar, enda.
þarf ekki að ráða neitt þvílíkt af orðum sögunnar.