Studia Islandica - 01.06.1940, Side 39

37
um nokkuð kunnar. Hrafnkatla er karlmannasaga. í
henni eru aðeins nefndar þrjár konur, Arnþrúður
ambátt, Oddbjörg Skjöldólfsdóttir og Þórdís Þórólfs-
dóttir, og engin þeirra er nema nafnið tómt. Meir
kemur hin nafnlausa griðkona Hrafnkels við söguna.
Rausi hennar er vel lýst, er hún lætur ganga af kappi
og mælir margt helzti satt, þó að henni gangi ekki
gott til. En hún er samt ekki sjálfstæð persóna, held-
ur notar höfundurinn hana sem þátt í lýsingu Hrafn-
kels. Hrafnkell er í aðra röndina makráður og seinn
til að hefjast handa. Hann þarf frýjunnar og myndi
samt ekki hafa þolað hana svo berorða af einhverjum
húskarli eða nágranna, en griðkonu getur hann ekki
reiðzt, enda segir hún í raun og veru ekki annað en
það, sem honum býr sjálfum í skapi.
Þar sem kvenþjóðin kemur svo lítið við söguna, er
ekki við að búast, að hún beri nein merki af ástalýs-
ingum erlendra riddarasagna. Höfundur gæti hafa
lesið slíkt, án þess það snyrti hann. Og yfirleitt er
Hrafnkatla órómantísk saga. Einkum eru þeir Hrafn-
kell og Þorgeir, skapstyrkustu persónur sögunnar,
harðdrægir veruleikamenn, sem engar hetjuhugsjón-
ir flækjast fyrir. Samt örlar í einstökum atriðum á
öðrum smekk. Þeir Þorkell leppur ogEyvindur Bjarna-
son hafa sótt frama alla leið suður í Miklagarð. Þor-
kell er í laufgrænum kyrtli með búið sverð í hendi, og
Eyvindur Bjarnason ríður með svo fagran skjöld, að
ljómar af. Slíkar skrautlýsingar eru þó mjög í hófi
hafðar. Hrafnkell ríður til selsins í blám klæðum og
með öxi eina vopna, og þegar hann veitir Eyvindi
eftirför, vopnast þeir „harðfengilega“ (en ekki til
skrauts). Nokkuð íburðarmikið er að láta Eyvind hafa
skósvein, eins og títt var um erlenda höfðingja, og
ekki er sagt frá þess háttar þjónustumönnum íslend-
inga í eldri sögum.
Eitt atriði í Hrafnkötlu virðist óíslenzkt að svip, en