Rit Mógilsár - 2014, Síða 14
14 Rit Mógilsár 31/2014
koma um skógrækt við gerð skipulags-
áætlana sveitarfélaga og hvernig máls-
meðferð skyldi háttað ef skógrækt eða
skógareyðing félli undir lög um mat á
umhverfisáhrifum. Sérstaklega voru leiðbein-
ingarnar hugsaðar fyrir skipulagsnefndir
sveitarfélaga, skipulagshönnuði og þá er
vinna að gerð ræktunaráætlana fyrir LSV.
Leiðbeiningarnar um skógrækt í skipulags-
áætlunum sveitarfélaga komu út haustið
2008 og hafa því verið í notkun í tæp sex
ár. Flest sveitarfélög á landinu fjalla nú um
skógrækt í aðalskipulagi sínu sem mögu-
legan landnýtingarkost en eðli málsins
samkvæmt með mismunandi áherslum.
Leiðbeiningar um skógrækt í skipulagi
sveitarfélaga
• Leiðbeiningarnar hafa mótað vinnu-
reglur um hvernig brugðist skuli við
skógareyðingu þegar hennar er óskað og
um mótvægisaðgerðir í samræmi við lög
um skógrækt, nr. 3/1955.
• Á sex ára tímabili hefur verið fjallað um
55 mál þar sem skipulagsáætlanir hafa
gert ráð fyrir skógareyðingu á samtals
154 ha lands. Nokkur þessara mála eru
í biðstöðu. Öðrum málum er lokið með
samkomulagi milli Skógræktar ríkisins
og framkvæmdaraðila um mótvægis-
aðgerðir í samræmi við lög um skógrækt,
nr. 3/1955.
• Veittar hafa verið um 170 umsagnir
og tillögur um nýskógrækt í aðal- og
deiliskipulagi sveitarfélaga.
• Í leiðbeiningunum um skógrækt í skipu-
lagsáætlunum sveitarfélaga er lagt til að
fari skógareyðing yfir 0,5 ha, beri að líta
svo á að eyðingin sé tilkynningarskyld til
mats á umhverfisáhrifum.
• Í leiðbeiningunum eru reglur varðandi
tilkynningarskyldu skógræktar til mats á
umhverfisáhrifum skilgreindar og skýrðar
og málsmeðferðin sem slík mál hljóta hjá
Skipulagsstofnun.
• Leiðbeiningarar eiga að vera leiðbeinandi
um gerð ræktunaráætlana. Þær vísa til
aðferða sem ætlað er að tryggja aðlögun
skóga að umhverfi og skilgreina meðferð
fornleifa innan skógræktarsvæða.
• Leiðbeiningarnar hafa uppfyllt þær
væntingar sem fram komu á sínum
tíma. Þær tryggja aðkomu og umfjöllun
almennings að málum sem tengjast
skógrækt sem landnýtingu í aðalskipulagi
sveitarfélaga.
• Leiðbeiningarnar staðfesta aðkomu
sveitar félaga að skipulagi skógræktar.
Samstarf og reynsla
Reynslan sem fengist hefur af leiðbeiningum
um skógrækt í skipulagi sveitarfélaga hefur
verið með ýmsu móti. Á stundum hefur
verið erfitt að koma á framfæri faglegum
sjónarmiðum um uppbyggingu skógar-
auðlindar í einstaka sveitarfélögum. Í greinar-
gerðum aðalskipulags hefur mátt finna
íþyngjandi og þversagnakenndar hugmyndir
sveitarstjórna um skógrækt og orðalag
sem bendir til þekkingarskorts. Orðalag, s.s.
„bannað er“, „varast skal“, „ekki má planta“,
„leyfi þarf“ hefur einkennt texta í tillögu
að greinargerðum aðalskipulags nokkurra
sveitarfélaga. Í sömu greinargerðum hefur
síðan verið sagt að stuðla skuli að skógrækt
í sveitarfélaginu og þátttöku landeigenda
í atvinnuskapandi landshlutaverkefnum
í skógrækt. Skógrækt ríkisins vekur ávallt