Náttúrufræðingurinn - 2020, Síða 34

Náttúrufræðingurinn
254
Við Keili
Á gönguleiðinni í gegnum Afstapa-
hraun að Keili voru nokkur greinileg
ummerki eftir skjálftann. Vörður við
gönguleiðina höfðu hrunið (4. mynd)
og sprungur á stígnum sáust liggja
út í hraunið. Steinar höfðu skoppað
til á jafnsléttu á nokkrum stöðum og
grjót hrunið á gönguleiðina í gegnum
Afstapahraun og úr hlíðum Keilis og
Keilisbarna.
Sprungur sáust á göngustígnum að
Keili (5. mynd). Einnig sást sprunga í
hraunbrúninni þegar dróna var flogið
yfir hana. Líklegt er að fleiri sprungur
séu utan við stígana og nýta mætti
bylgjuvíxlmyndir til að finna þau svæði
sem líklegast eru sprungin.
Nokkrir steinar höfðu skoppað á
jafnsléttu (6. mynd). Sumir þeirra líta
út fyrir að hafa lyfst sem getur gerst
ef hröðun í skjálftanum verður meiri
þyngdarhröðun jarðar en samkvæmt
útreikningum á orku í þessum skjálfta
var þyngdarhröðun ekki náð. Hins
vegar er ekki að sjá ummerki um að
hristingur hafi ruggað þeim til. Einnig
er athyglisvert að ekki hreyfðust allir
steinar á svæðinu, og sums staðar höfðu
stórir steinar hreyfst en ekki minni (7.
mynd). Nákvæm kortlagning ummerkj-
anna gæti leitt í ljós hvernig hreyfingin
var á hverjum stað en ummerkin eru
staðbundin, sem og samspil landslags,
berggrunns, lausefna og hreyfingar sem
skjálftinn veldur og það hvernig bylgjan
ferðast í gegnum efnið.
Uppi við topp Keilis brotnaði stór
móbergsfylla og tvístraðist á leiðinni
niður. Má greina að minnsta kosti þrjár
meginstefnur sem brot úr henni fóru
niður fjallshlíðina (8. mynd).
5. mynd. Sprungur við göngustíg að Keili. Ljósm.: Esther Hlíðar Jensen.