Þjóðmál - 01.06.2016, Side 96

Þjóðmál - 01.06.2016, Side 96
Ungmenni ISIS taka sýrlenska hermenn aflífi Engin hefur efast um það að umrót og breytingar sem tengd voru hugmyndafræði upplýsingastefnunnar gerði þær þjóðir sem tóku þeirri hugmyndafræði að öflugustu og ríkustu þjóðum heims, þar sem lýðræði og mannréttindi þróuðust til góðs fyrir einstakl- ingsfrelsi og athafnafrelsi. í Ijósi þessa er fróðlegt að fá uppriljun á umfjöllun og sjónarmiðum helstu frammá- manna upplýsingastefnunnar. f mörgum tilvik- um hefðu þeir í dag verið dregnir fyrir dóm sakaðir um hatursummæli í garð Múhameðs spámanns og trúarbragðanna sem við hann eru kennd. Haturslögreglan sem starfar í nafni mannréttinda á vegum borgarstjórnar- meirihlutans og haturslögreglufulltrúinn sem Ólöf Nordal innanríkisráðherra skipaði hefðu gert athugasemdir við þau sjónarmið sem þessi andans stórveldi 18.-20. aldar leyfðu sér að segja um múhameðstrú. Heimspekingurinn Voltaire skrifaði árið 1741 um öfgahreyfingu Múhameðs þar sem trúarbrögð eru notuð sem valda- tæki og Voltaire sér ekki að það sé hægt að afsaka framferði og hugmyndafræði Múhameðstrúarmanna nema ofsatrú hafi slökkt Ijós allrar eðlilegrar skynsemi hjá viðkomandi. Heimspekingurinn David Hume í Skotlandi talar um Múhameðstrú sem„ómanneskju- lega, grimma, hefnigjarna, fordómafulla og gjörsamlega ósamrýmanlega menningar- samfélagi.,, Sjötti forseti Bandaríkjanna John Quincy Adams vekur athygli á kenningu Múhameðstrúarmanna um eilíft stríð gegn öllum sem hafna því að Múhameð sé spá- maður Guðs. Adams telur þessi trúarbrögð þannig að þau eitri möguleika fólks til að njóta lífshamingju m.a. vegna kvennakúgun- arinnar en margt fleira komi til. f bókinni er líka rakin sjónarmið nokkurra síðari tíma eða nútíma heimspekinga og athyglisvert er að lesa sjónarmið sósíalistans og friðarsinnans Bertrant Russel. Russel segir að meðal trúarbragða sé hægt að líkja Múhameðstrúnni við bolsévismann, öfgafyllstu grein kommúnismans, en ekki við kristna trú eða Búddatrú. Kristin trú og Búddatrú séu fyrst og fremst persónuleg trúarbrögð sem byggi á dulspeki og kærleika en Múhameðstrúin og bolsévisminn séu þjóðfélagslegar stefnur sem séu uppteknar af þeirri fyrirætlun sinni að ná heimsyfirráðum. Fleiri tilvísanir mætti nefna en það er óþarfi í bókadómi að fara að endurskrifa bókina. Aðalatriðið er að gera grein fyrir því sem máli skiptir og hvort hægt sé að ráðleggja fólki að lesa bókina. Það er þó fróðlegt fyrir fólk sem heldur því fram að öll trúarbrögð séu í eðli sínu eins að lesa bókina til að fá þær upplýs- ingar sem þar eru og dæma síðan hvort þeim finnist það standast að öll trúarbrögð séu eins og hvort það sé í raun mögulegt að tala um múhameðstrú sem trúarbrögð heimfriðar og kærleika. Bókin er ekki skyldulesning, hún er þörf lesning Það er stundum talað um að þetta eða hitt sé skyldulesning og sjálfur hef ég talað um bók Hege Storhaug sem skyldulesningu. f sjálfu sér er það ekki rétt að segja það. í lýðfrjálsu landi er ekki til neitt sem heitir skyldulesning. Það eru hins vegar efni sem hver sá sem vill láta til sín taka í pólitík eða á ýmsum öðrum sviðum þarf að kynna sér til að vera mark- tækur í umræðunni og búa yfir þekkingu. En þar skilur á milli glamrara og þeirra sem taka sjálfa sig alvarlega. Glamrararnir láta nægja að skoða yfirborðið og dæma eftir því. Þeir sem taka sig alvarlega telja nauðsynlegt að afla sér þekkingar til að fara rétt með og tala af vitsmunum. Því miður er það þannig í okkar samfélagi að iðulega eru það glamr- 94 ÞJÓÐMÁL sumarhefti 2016

x

Þjóðmál

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Þjóðmál
https://timarit.is/publication/1175

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.