Þjóðmál - 01.12.2019, Síða 58

56 ÞJÓÐMÁL Vetur 2019
Peningaþvætti – grár listi
SFF hafa lengi bent stjórnvöldum á mikilvægi
þess að sinna vörnum gegn peningaþvætti
þannig að ríkið standi við þær alþjóðlegu
skuldbindingar sem það hefur gengist undir
í þessum efnum. Því voru það mikil vonbrigði
þegar Financial Action Task Force (FATF)
setti Ísland á lista yfir þau lönd sem þurfa að
bæta sig þegar kemur að baráttunni gegn
peninga þvætti.
Mikil samstaða ríkir meðal vestrænna ríkja um
nauðsyn samstarfs og samþættingar þegar
kemur að baráttunni gegn peninga þvætti og
fjármögnun hryðjuverka. Þetta á sér stað í
samstarfi ríkja og svo nánari samvinnu
fyrirtækja sem starfa þvert á landa mæri líkt og
fjármálafyrirtæki gera. Það er nauðsynlegt að
allir – hið opinbera og einkageirinn – leggi
sín lóð á vogarskálarnar þegar kemur að
þessum málum. Við treystum á að önnur ríki
standi við sitt þegar kemur að vörnum gegn
peningaþvætti og þau eiga að geta treyst á
okkur.
Fjármálalæsi
Samtök fjármálafyrirtækja leggja mikla
áherslu á fjármálafræðslu í störfum sínum.
Byggir það starf á verkefninu Fjármálavit
annars vegar og vottun fjármálaráðgjafa og
vátryggingaráðgjafa hins vegar.
Frá því SFF höfðu frumkvæði að verkefninu
Fjármálaviti haustið 2014 hafa mörg þúsund
nemendur 10. bekkjar hringinn í kringum
landið fræðst um sparnað og skynsemi og
ráðadeild í fjármálum. Á annað hundrað
starfsmanna aðildarfélaga SFF hafa tekið að
sér að heimsækja skólanna og leysa verkefni
Fjármálavits með öllum þessum fjölda
nemenda. Þetta er sérstaklega mikilvægt
verkefni sem SFF og aðildarfélögin geta
verið stolt af. Vottun fjármálaráðgjafa
og vátrygginga ráðgjafa er mikilvægt
verkefni til að mæta kröfum viðskiptavina
fjármálafyrirtækja um faglega ráðgjöf á
fjármálamarkaði.
Um þessar mundir er verið að útskrifa
nemendur úr fyrrnefnda náminu í sjöunda
sinn og hafa alls um 300 starfsmenn í
einstaklings ráðgjöf hlotið slíka vottun eða
nánast allir þeir sem starfa í framlínunni
í einstaklingsþjónustu bankanna. Vottun
vátryggingaráðgjafa á sér styttri sögu en allt
bendir til þess að reynslan af því námi verði
jafn góð og af vottun fjármálaráðgjafa.
Lækkun skatta
Veigamikil skref hafa verið stigin í átt að
því að auka viðnámsþrótt fjármálakerfisins
undanfarin áratug. Eigi að síður er mikilvægt
að hafa í huga að fjármálageirinn er síkvikur –
og það þarf hann líka að vera til að geta sinnt
efnahagslífinu og framþróun þess.
Það er tímabært að ræða um hvaða áhrif
allar þær álögur sem hafa verið settar á
fjármálageirann hafa á efnahagslífið í heild.
Við verðum að hafa í huga að þó svo að
Basel­reglunum yrði fylgt í ystu æsar hér
á landi væri núverandi eiginfjárbinding
bankanna ríflega yfir þeim viðmiðum.
Ísland er meðal þróuðustu hagkerfa heims.
Eftir áföllin sem dundu yfir fyrir áratug höfum
við snúið vörn í sókn: Skuldahlutfall ríkissjóðs
er lágt miðað við aðrar þjóðir – það sama á
við skuldastöðu heimila og fyrirtækja. Í ljósi
þessa þurfum við að velta fyrir okkur hvað
rök eru fyrir því að íslenskir bankar og spari­
sjóðir leggi meira til hliðar en til að mynda
sænskir bankar eða þýskir þegar þeir veitir
einstaklingum lán til fasteignakaupa eða til
þess fjárfesta í uppbygginu fyrirtækis.
Að sama skapi verður að svara þeirri
spurningu af hverju stjórnvöld telja nauðsyn­
legt að leggja skatta og álögur á íslenska
fjármálastarfsemi sem eru fáheyrðar í Evrópu
og hvaða afleiðingar það mun hafa á getu
fjármálageirans til þess að stuðla að vexti og
viðgangi íslensks efnahagslífs til frambúðar.
Ávarp flutt á SFF-deginum í Hörpu
28. nóvember 2019.